Łężyca (Zielona Góra)
51°59′00″N 15°28′50″E/51,983333 15,480556| Osiedle Zielonej Góry | |
 Drewniana kaplica cmentarna z 1727 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Zielonej Góry |
2015 |
| SIMC |
0917402 |
| Populacja (2014) • liczba ludności |
|
| Strefa numeracyjna |
68 |
| Kod pocztowy |
66-016; 65-735 |
| Tablice rejestracyjne |
FZ |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie Zielonej Góry  | |
| 51°59′00″N 15°28′50″E/51,983333 15,480556
| |
Łężyca (dawniej niem. Lansitz[2]) – część miasta i osiedle Zielonej Góry, będące jednostką pomocniczą miasta. Do 31 grudnia 2014 roku wieś w gminie Zielona Góra.
W latach 1975–1998 należące do województwa zielonogórskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jest to wieś o metryce średniowiecznej, która w XIV wieku była własnością rodu von Lesslau. Około 1300 roku odnotowano ją po raz pierwszy jako Lanzitz[2]. Część wsi przeszła na własność Zielonej Góry na mocy decyzji książęcej, zawartej w dokumencie z 1422 roku. Wśród jej mieszkańców do XVIII wieku przeważała ludność polska, która przez stulecia uprawiała winną latorośl. We wsi około 1790 roku znajdowały się m.in. folwark i młyn wodny i w tym czasie w 81 gospodarstwach mieszkały 431 osoby[2].
Do II wojny światowej we wsi nie zbudowano żadnego kościoła, a przynależność chrześcijan określona była do świątyń w innych miejscowościach[2]. Katolicy należeli do zielonogórskiej parafii św. Jadwigi, a do kościoła polskiego, który znajdował się na placu Słowiańskim, należeli protestanci[2]
W sierpniu 1945 r. w Łężycy osiedliło się kilkadziesiąt polskich rodzin ekspatriowanych z wioski Gniłowody w województwie tarnopolskim. W latach 80. XX wieku ks. dr Henryk Nowik, proboszcz parafii w Czerwieńsku zainicjował budowę w Łężycy kościoła filialnego pw. Matki Bożej Fatimskiej[3][4]. W 2009 r. poniżej kościoła powstał Pomnik Ofiar Ludobójstwa na Kresach Wschodnich dokonanego przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów - Ukraińską Powstańczą Armię. Co roku wmurowywane są na nim kolejne tablice pamiątkowe[5].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- kaplica cmentarna z dzwonnicą drewnianą o konstrukcji słupowej na cmentarzu założonym zapewne w XVIII stuleciu została zbudowana w 1727 roku[2]. Obiekt założono na planie prostokąta i następnie oszalowano. Czworoboczną wieżę dostawiono do korpusu, którą w górnej kondygnacji uformowano ośmiobocznie. Korpus nakryto dachem dwuspadowym, wieżę namiotowym, gontowym. Łężycki obiekt sakralny służy miejscowym wiernym do dziś. Czynny jest w nim dzwon odlany w XIX wieku[2]
- domy nr 4, 83, 85 z 1868 roku, szachulcowe, z XVIII wieku/XIX wieku
- domy nr 56; 75, z połowy XIX wieku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Czesław Osękowski. Demograficzne i migracyjne uwarunkowania rozwoju oświaty w Zielonej Górze po połączeniu Miasta Zielona Góra z Gminą Zielona Góra. „Studia Zachodnie”. 18, s. 295, 2016. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski. [dostęp 2020-05-07]. [zarchiwizowane z adresu 2020-05-07].
- ↑ a b c d e f g Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 28.
- ↑ Oficjalna strona Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. [dostęp 2008-08-26].
- ↑ Dzieje kościoła [online], Parafia Czerwieńsk, 13 marca 2018 [dostęp 2022-09-30] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej- Poznań, Miejsca Pamięci o Kresach na terenie Ziemi Lubuskiej [online], Instytut Pamięci Narodowej - Poznań [dostęp 2022-09-30] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 114. [dostęp 2013-03-03].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 28. ISBN 978-83-919914-8-0.
