Neowenator: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m robot dodaje: hu:Neovenator |
od nowa, bo wymagało sporej aktualizacji |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zwierzę infobox |
{{Zwierzę infobox |
||
| |
| nazwa zwyczajowa = Neowenator |
||
| |
| łacińska = ''Neovenator'' |
||
| |
| zoolog = [[Steven Hutt|Hutt]], [[David Martill|Martill]] & [[Michael J. Barker|Barker]], 1996 |
||
| |
| typ = [[strunowce]] |
||
| |
| podtyp = [[kręgowce]] |
||
| |
| gromaga = [[zauropsydy]] |
||
| |
| podgromada = [[diapsydy]] |
||
| |
| infragromada = [[archozauromorfy]] |
||
| |
| nadrząd = [[dinozaury]] |
||
| |
| rząd = [[dinozaury gadziomiedniczne]] |
||
| |
| podrząd = [[teropody]] |
||
| |
| infrarząd = [[tetanury]] |
||
{{Wstaw takson|[[karnozaury]]}} |
|||
| |
| nadrodzina = [[allozauroidy]] |
||
|Rodzina=?[[karcharodontozaury]] |
|||
| rodzina = [[Neovenatoridae]] |
|||
|Rodzaj='''neowenator''' |
|||
| |
| rodzaj = '''neowenator''' |
||
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
|||
⚫ | |||
| podtaksony = * ''N. salerii'' <small>Hutt ''et al.'', 1996</small> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
| commons = Category:Neovenator |
|||
}} |
}} |
||
'''Neowenator''' (''Neovenator'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] z rodziny [[Neovenatoridae]] żyjącego we wczesnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obecnych terenach [[Europa|Europy]]. Został opisany w 1996 roku przez [[Steven Hutt|Stevena Hutta]], [[David Martill|Davida Martilla]] i [[Michael J. Barker|Michaela Barkera]] w [[holotyp|oparciu]] o niemal kompletny szkielet nieobejmujący kości kończyn przednich i tylnej części czaszki. [[Skamieniałości]] te pochodzą z datowanych na [[barrem]] osadów formacji Wessex na brytyjskiej wyspie [[Wight]]. Początkowo opisano go jako pierwszego europejskiego przedstawiciela rodziny [[allozaury|allozaurów]]<ref name=HMB96>{{Cytuj pismo |nazwisko=Hutt |imię=Steven |nazwisko2=Martill |imię2=David M. |nazwisko3=Barker |imię3=Michael J. |tytuł=The first European allosaurid dinosaur (Lower Cretaceous, Wealden Group, England) |czasopismo=Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie |wolumin=10 |strony=635–644 |rok=1996 |język=en}}</ref>. Liczne cechy anatomiczne wskazują jednak, że ''Neovenator'' był bliżej spokrewniony z przedstawicielami [[karcharodontozaury|karcharodontozaurów]] niż z [[allozaur]]em<ref name=NHM01>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Naish |imię r=Darren |nazwisko2 r=Hutt |imię2 r=Steven |nazwisko3 r=Martill |imię3 r=David M. |rozdział=Saurischian dinosaurs 2: theropods |nazwisko=Martill |imię=David M. |nazwisko2=Naish (red.) |imię2=Darren |tytuł=Dinosaurs of the Isle of Wight |miejsce=Londyn |wydawca=Palaeontological Association |rok=2001 |strony=244–309 |isbn=0901702722}}</ref>. Wiele analiz [[kladystyka|kladystycznych]] sugeruje, że jest najbardziej [[klad bazalny|bazalnym]] znanym przedstawicielem Carcharodontosauridae<ref name=phyloall>{{Cytuj pismo |nazwisko=Brusatte |imię=Stephen L. |nazwisko2=Sereno |imię2=Paul C. |tytuł=Phylogeny of Allosauroidea (Dinosauria: Theropoda): comparative analysis and resolution |czasopismo=Journal of Systematic Palaeontology |wolumin=6 |strony=155–182 |rok=2008 |doi=10.1017/S1477201907002404 |język=en}}</ref><ref name=BBH08>{{Cytuj pismo |nazwisko=Brusatte |imię=Stephen L. |nazwisko2=Benson |imię2=Roger B. J. |nazwisko3=Hutt |imię3=Stephen |tytuł=The osteology of ''Neovenator salerii'' (Dinosauria: Theropoda) from the Wealden Group (Barremian) of the Isle of Wight |czasopismo=Monograph of the Palaeontographical Society |wolumin=162 |wydanie=631 |strony=1–166 |rok=2008 |url=http://www.palaeosoc.org/site/shop/monographs/issue:631/ |język=en}}</ref>. W 2009 roku [[Roger B. J. Benson|Roger Benson]], [[Matthew Carrano]] i [[Stephen Brusatte]] doszli do wniosku, że cechy uznawane wcześniej za [[autapomorfia|autapomorfie]] neowenatora, w rzeczywistości są [[synapomorfia|wspólne]] dla większej grupy teropodów – [[grupa siostrzana|taksonu siostrzanego]] karcharodontozaurów – której nadali nazwę Neovenatoridae. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez autorów ''Neovenator'' jest najbardziej bazalnym przedstawicielem [[klad]]u Neovenatoridae. Osiągał rozmiary zbliżone do allozaura i prawdopodobnie również pod względem ekologii i sposobu polowania przypominał inne bazalne [[tetanury]]<ref name=BCB09>{{Cytuj pismo |imię=Roger B. J. |nazwisko=Benson |imię2=Matthew T. |nazwisko2=Carrano |imię3=Stephen L. |nazwisko3=Brusatte |tytuł=A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2009 |doi=10.1007/s00114-009-0614-x |język=en}}</ref>. |
|||
'''Neowenator''' (''Neovenator'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] należącego prawdopodobnie do rodziny [[karcharodontozaury|karcharodontozaurów]] (Carcharodontosauridae). |
|||
{{Przypisy}} |
|||
=== Występowanie === |
|||
Neowenator żył na terenie dzisiejszej [[Europa|Europu]] około 125 milionów lat temu. |
|||
=== Morfologia === |
|||
W jego dużej czaszce znajdowały się ostre zęby osiągające 5 centymetrów długości. Pazury na przednich łapach dochodziły 13 centymetrów długości. Neowenator mógł szybko biegać na krótkich dystansach dzięki długim nogom. |
|||
=== Pożywienie === |
|||
Neowenator był groźnym mięsożercą mogącym polować na żyjące w tym samym miejscu i czasie [[iguanodon]]y. |
|||
=== Odkrycie === |
|||
Neowenatora odkryli Hutt, Martill i Barker w 1996 roku na wyspie [[Wight]] (u południowych brzegów [[Anglia|Anglii]]). |
|||
{{Teropody}} |
{{Teropody}} |
||
{{Dinozaury}} |
{{Dinozaury}} |
||
⚫ | |||
{{stub}} |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Dinozaury Europy]] |
[[Kategoria:Dinozaury Europy]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[de:Neovenator]] |
[[de:Neovenator]] |
Wersja z 20:57, 6 gru 2009
{{{nazwa łacińska}}}[1] | |||
Hutt, Martill & Barker, 1996 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | karnozaury | ||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
neowenator | ||
Gatunki | |||
|
Neowenator (Neovenator) – rodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Europy. Został opisany w 1996 roku przez Stevena Hutta, Davida Martilla i Michaela Barkera w oparciu o niemal kompletny szkielet nieobejmujący kości kończyn przednich i tylnej części czaszki. Skamieniałości te pochodzą z datowanych na barrem osadów formacji Wessex na brytyjskiej wyspie Wight. Początkowo opisano go jako pierwszego europejskiego przedstawiciela rodziny allozaurów[2]. Liczne cechy anatomiczne wskazują jednak, że Neovenator był bliżej spokrewniony z przedstawicielami karcharodontozaurów niż z allozaurem[3]. Wiele analiz kladystycznych sugeruje, że jest najbardziej bazalnym znanym przedstawicielem Carcharodontosauridae[4][5]. W 2009 roku Roger Benson, Matthew Carrano i Stephen Brusatte doszli do wniosku, że cechy uznawane wcześniej za autapomorfie neowenatora, w rzeczywistości są wspólne dla większej grupy teropodów – taksonu siostrzanego karcharodontozaurów – której nadali nazwę Neovenatoridae. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez autorów Neovenator jest najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu Neovenatoridae. Osiągał rozmiary zbliżone do allozaura i prawdopodobnie również pod względem ekologii i sposobu polowania przypominał inne bazalne tetanury[6].
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Steven Hutt, David M. Martill, Michael J. Barker. The first European allosaurid dinosaur (Lower Cretaceous, Wealden Group, England). „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie”. 10, s. 635–644, 1996. (ang.).
- ↑ Darren Naish, Steven Hutt, David M. Martill: Saurischian dinosaurs 2: theropods. W: David M. Martill, Darren Naish (red.): Dinosaurs of the Isle of Wight. Londyn: Palaeontological Association, 2001, s. 244–309. ISBN 0-901702-72-2.
- ↑ Stephen L. Brusatte, Paul C. Sereno. Phylogeny of Allosauroidea (Dinosauria: Theropoda): comparative analysis and resolution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 6, s. 155–182, 2008. DOI: 10.1017/S1477201907002404. (ang.).
- ↑ Stephen L. Brusatte, Roger B. J. Benson, Stephen Hutt. The osteology of Neovenator salerii (Dinosauria: Theropoda) from the Wealden Group (Barremian) of the Isle of Wight. „Monograph of the Palaeontographical Society”. 162 (631), s. 1–166, 2008. (ang.).
- ↑ Roger B. J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”, 2009. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).