Formacja Hell Creek: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
robot pracowicie przenosi kategorię: Geografia Wyomingu → Geografia Wyoming [operator: Matvilho] |
→Teropody (w tym ptaki): aktualizacja |
||
Linia 25: | Linia 25: | ||
| |
| |
||
'''Rodzaj:''' |
'''Rodzaj:''' |
||
* ''[[Anzu (dinozaur)|Anzu]]''<ref>{{cytuj pismo |autor=Matthew C. Lamanna, Hans-Dieter Sues, Emma R. Schachner i Tyler R. Lyson |tytuł =A New Large-Bodied Oviraptorosaurian Theropod Dinosaur from the Latest Cretaceous of Western North America |czasopismo = PLoS ONE| wolumin = 9|wydanie =3 |strony = e92022 |rok = 2014|doi =10.1371/journal.pone.0092022 |język = en}}</ref> |
|||
⚫ | |||
# '' |
# ''Anzu wyliei'' |
||
| |
| |
||
| Duży przedstawiciel [[Owiraptorozaury|owiraptorozaurów]]. Jeden z okazów zaliczanych do tego gatunku we wcześniejszych publikacjach klasyfikowano jako przedstawiciela rodzaju ''[[Chirostenot]]es'' o niepewnej przynależności gatunkowej<ref>{{cytuj pismo |autor=Philip J. Currie, Stephen J. Godfrey i Lew Nessow |tytuł=New caenagnathid (Dinosauria: Theropoda) specimens from the Upper Cretaceous of North America and Asia |czasopismo = Canadian Journal of Earth Sciences| wolumin = 30|wydanie =10 |strony = 2255–2272 |rok = 1993|doi =10.1139/e93-196 |język = en}}</ref>. |
|||
| Ptak, przedstawiciel podgromady [[Enantiornithes]]. |
|||
| rowspan="99" | |
| rowspan="99" | |
||
[[Plik: |
[[Plik:Chirostenotes CMNH.jpg|thumb|center|200px|''[[Anzu (dinozaur)|Anzu]]'']] |
||
[[Plik:Jane TRex Burpee.jpg|thumb|center|200px|''[[Nanotyran]]nus'']] |
[[Plik:Jane TRex Burpee.jpg|thumb|center|200px|''[[Nanotyran]]nus'']] |
||
[[Plik:Saurornitholestes martyniuk.jpg|thumb|center|200px|''[[zaurornitolest|Saurornitholestes]]'']] |
[[Plik:Saurornitholestes martyniuk.jpg|thumb|center|200px|''[[zaurornitolest|Saurornitholestes]]'']] |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
| |
| |
||
'''Rodzaj:''' |
'''Rodzaj:''' |
||
* ''[[ |
* ''[[Avisaurus]]'' |
||
⚫ | |||
# ''Chirostenotes'' sp. |
|||
| |
| |
||
| |
| Ptak, przedstawiciel podgromady [[Enantiornithes]]. |
||
|- |
|- |
||
| '''Rodzina:''' |
| '''Rodzina:''' |
Wersja z 21:51, 20 mar 2014
Hell Creek – formacja skalna datowana na przełom kredy i paleocenu (od późnego mastrychtu do wczesnego danu, 68–65 mln lat temu), rozciągająca się na pograniczu stanów Montana, Wyoming, Dakota Północna i Dakota Południowa w Stanach Zjednoczonych. W wielu miejscach osiąga ponad 100 m miąższości, z czego ostatnie kilka metrów należy już do kenozoiku. Próbki pobrane z warstw na granicy mastrychtu i danu wykazują obecność irydu oraz kryształów przeobrażonego kwarcu, dowodzącą kolizji z Ziemią meteorytu bądź komety, około 65,5 mln lat temu. Jest to jedyne stanowisko z zaznaczoną granicą pomiędzy erami mezozoiczną i kenozoiczną, w którym występują skamieniałości dinozaurów[1].
Nazwa formacji pochodzi od potoku płynącego obok miasteczka Jordan w stanie Montana - Hell Creek (Piekielny Potok).
Formacja Hell Creek składa się z iłowców, mułowców i piaskowców, będących osadami rzecznymi i brakicznymi deponowanymi w korytach rzecznych, deltach i na bagnach.
Największą kolekcję skamieniałości z formacji Hell Creek posiada Museum of the Rockies w Bozeman, stanie Montana, w hrabstwie Gallatin.
Poniżej zalega górnokredowa formacja Fox Hills (ang. Fox Hills Formation).
Skamieniałości
Przykłady rodzajów i gatunków zwierząt i roślin, których skamieniałości odnaleziono w Hell Creek:
Teropody (w tym ptaki)
Teropody z formacji Hell Creek | ||||
---|---|---|---|---|
Takson | Obecność | Opis | Ilustracje | |
Rodzaj:
|
Duży przedstawiciel owiraptorozaurów. Jeden z okazów zaliczanych do tego gatunku we wcześniejszych publikacjach klasyfikowano jako przedstawiciela rodzaju Chirostenotes o niepewnej przynależności gatunkowej[3]. | |||
Rodzaj:
|
Ptak, przedstawiciel podgromady Enantiornithes. | |||
Rodzina:
|
|
| ||
Rodzaj:
|
Owiraptorozaur, być może gatunek chirostenota. Znaleziony również w Judith River Formation. | |||
Rodzaj:
|
Niewielki tyranozauryd, być może synonim rodzaju Tyrannosaurus. | |||
Rodzaj:
|
Ornitomimid. | |||
Rodzaj:
|
Pospolity celurozaur, prawdopodobnie dromeozauryd. Znaleziony również w formacjach Fruitland, Judith River, Lance oraz Laramie. | |||
Rodzaj:
|
Pospolity celurozaur, być może synonim Paronychodon. Znaleziony również w formacjach Aguja, Judith River, Lance, Oldman i Scollard. | |||
Rodzaj:
|
Duży ornitomimid[4]. | |||
Rodzaj:
|
Troodontyd. | |||
Rodzaj:
|
Tyranozauryd, znany ze skamieniałości kilku osobników, w tym młodocianego, nazwanego „Jane”. Znaleziony również w formacjach Denver, Frenchman, Hill Creek South, Javelina, Kirtland, Lance, McRae, North Horn, Scollard i Willow Creek. |
Dinozaury ptasiomiedniczne
Dinozaury ptasiomiedniczne z formacji Hell Creek | ||||
---|---|---|---|---|
Takson | Obecność | Opis | Ilustracje | |
Rodzaj:
|
Dinozaur kaczodzioby. | |||
Rodzaj:
|
Ankylozaur. Znaleziony również w formacjach Lance i Scollard. | |||
Rodzaj:
|
Niewielki ornitopod. | |||
Rodzaj:
|
Pachycefalozaur, być może synonim Pachycephalosaurus. | |||
Rodzaj:
|
Nodozauryd. | |||
Rodzaj:
|
|
| ||
Rodzina:
|
| |||
Rodzaj:
|
Pachycefalozaur. Znaleziony również w formacjach Judith River i Lance. | |||
Rodzaj:
|
Lambeozauryn. Znaleziony także w formacji Dinosaur Park. | |||
Rodzaj:
|
Pachycefalozaur, być może synonim Prenocephale. | |||
Rodzaj:
|
Pachycefalozaur, być może synonim Pachycephalosaurus. Znaleziony także w formacji Lance. | |||
Rodzaj:
|
Niewielki ornitopod. Znaleziony również w formacjach Frenchman, Lance, Laramie i Scollard. | |||
Rodzaj:
|
Ceratops. Znaleziony również w formacjach Frenchman, Javelina, Kirtland, Lance i North Horn. | |||
Rodzaj:
|
|
|
Rośliny
Rośliny z formacji Hell Creek | ||||
---|---|---|---|---|
Takson | Obecność | Opis | Ilustracje | |
Rodzaj:
|
Z Hell Creek znane są szyszki z nasionami metasekwoi. | |||
Rodzaj:
|
Prehistoryczny gatunek rośliny, przypisanej pierwotnie do rodzaju Pistia. | |||
Rodzaj:
|
Pterozaury
Pterozaury z formacji Hell Creek | ||||
---|---|---|---|---|
Takson | Obecność | Opis | Ilustracje | |
Rodzina:
|
Pojedynczy kręg szyjny azdarchida przypisywany jest kecalkoatlowi[5]. |
- ↑ Śmierć dynastii. W: Tim Haines: Wędrówki z dinozaurami. Warszawa: MUZA SA, 2000, s. 277. ISBN 83-7200-579-6.
- ↑ Matthew C. Lamanna, Hans-Dieter Sues, Emma R. Schachner i Tyler R. Lyson. A New Large-Bodied Oviraptorosaurian Theropod Dinosaur from the Latest Cretaceous of Western North America. „PLoS ONE”. 9 (3), s. e92022, 2014. DOI: 10.1371/journal.pone.0092022. (ang.).
- ↑ Philip J. Currie, Stephen J. Godfrey i Lew Nessow. New caenagnathid (Dinosauria: Theropoda) specimens from the Upper Cretaceous of North America and Asia. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 30 (10), s. 2255–2272, 1993. DOI: 10.1139/e93-196. (ang.).
- ↑ N. Longrich. A new, large ornithomimid from the Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada: Implications for the study of dissociated dinosaur remains. „Palaeontology”. 54 (1), s. 983–996, 2008. (ang.).
- ↑ M. D. Henderson, J. E. Peterson. An azhdarchid pterosaur cervical vertebra from the Hell Creek Formation (Maastrichtian) of southeastern Montana. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 26 (1), s. 192–195, 2006. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Fauna formacji Hell Creek (ang.)