Pliobates: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Sprawdzanie nowych stron, w artykule należy dopracować: kategorie |
konktest ewolucyjny |
||
Linia 22: | Linia 22: | ||
== Systematyka i ewolucja == |
== Systematyka i ewolucja == |
||
[[rząd (biologia)|Rząd]] [[naczelne|naczelnych]] (Primates) obejmuje oprócz [[małpiatki|małpiatek]]{{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=28}} podrząd [[wyższe naczelne|wyższych naczelnych]] (Haplorrhini), obejmujący z kolei [[wyrakokształtne]] (Tarsiiformes){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=35}} oraz [[małpokształtne]] (Simiiformes), którym również przypisuje się rangę podrzędu. Małpoksztatne dzielą się z kolei na [[małpy szerokonose]] (Platyrrhini){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=36}} oraz [[małpy wąskonose]] (Catarrhini). Do tych ostatnich zalicza się [[rodzina (biologia)|nadrodziny]] [[koczkodanowce|koczkodanowców]] (Cercopithecoidea){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=44}} oraz [[człekokształtne|człekokształtnych]] (Hominoidea){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=53}}. |
[[rząd (biologia)|Rząd]] [[naczelne|naczelnych]] (Primates){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=28}}, których ostatni wspólny przodek (jeśli chodzi o współczesne gatunki) żył 71-63 miliony lat temu, a wedle innych badań pochodzą sprzed 87,2 miliona lat{{r|Springer&}}, obejmuje oprócz [[małpiatki|małpiatek]]{{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=28}} podrząd [[wyższe naczelne|wyższych naczelnych]] (Haplorrhini){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=35}}, liczący sobie około 61,16 miliona lat{{r|Springer&}} i obejmujący z kolei [[wyrakokształtne]] (Tarsiiformes){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=35}} oraz [[małpokształtne]] (Simiiformes){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=36}}, powstałe przed 40,6 milionami lat{{r|Springer&}}, którym również przypisuje się rangę podrzędu. Małpoksztatne dzielą się z kolei na [[małpy szerokonose]] (Platyrrhini){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=36}} oraz [[małpy wąskonose]] (Catarrhini). Do tych ostatnich zalicza się [[rodzina (biologia)|nadrodziny]] [[koczkodanowce|koczkodanowców]] (Cercopithecoidea){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=44}} oraz [[człekokształtne|człekokształtnych]] (Hominoidea){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=53}}. Ta ostatnia wyodrębniła się przed 17,36 milionami lat{{r|Springer&}}. |
||
W obrębie człekokształtnych wyróżnia się dwie rodziny. Jedną z nich stanowią [[gibbnonowate]] (Hylobatidae){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=53}}, drugą zaś [[człowiekowate]] (Hominidae){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=54}}. |
W obrębie człekokształtnych wyróżnia się dwie rodziny. Jedną z nich stanowią [[gibbnonowate]] (Hylobatidae){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=53}}, liczące 6,68 miliona lat{{r|Springer&}}, drugą zaś [[człowiekowate]] (Hominidae){{odn|Cichocki|Ważna|Cichocki|Rajska|2015|s=54}}, powstałe przed 16,09 milionami lat{{r|Springer&}}. |
||
== Budowa == |
== Budowa == |
||
Linia 30: | Linia 30: | ||
== Rozmieszczenie geograficzne == |
== Rozmieszczenie geograficzne == |
||
Zwierzę pochodzi z [[miocen]]u, jego [[ |
Zwierzę pochodzi z [[miocen]]u, jego [[skamiemiałości]] liczą sobie 11,6 miliona lat{{r|Pliobates}}. |
||
{{Przypisy| przypisy = |
{{Przypisy| przypisy = |
||
<ref name="Pliobates">{{Cytuj pismo | autor = David M. Alba, Sergio Almécija, Daniel DeMiguel, Josep Fortuny, Miriam Pérez de los Ríos, Marta Pina, Josep M. Robles & Salvador Moyà-Solà | czasopismo = Science | wolumin = 350 | język = en | data = 2015 | url = https://www.sciencemag.org/content/350/6260/aab2625.abstract | doi = 10.1126/science.aab2625}}</ref> |
<ref name="Pliobates">{{Cytuj pismo | autor = David M. Alba, Sergio Almécija, Daniel DeMiguel, Josep Fortuny, Miriam Pérez de los Ríos, Marta Pina, Josep M. Robles & Salvador Moyà-Solà | czasopismo = Science | wolumin = 350 | język = en | data = 2015 | url = https://www.sciencemag.org/content/350/6260/aab2625.abstract | doi = 10.1126/science.aab2625}}</ref> |
||
<ref name="Springer&">{{Cytuj pismo | autor = Mark S. Springer, Robert W. Meredith, John Gatesy, Christopher A. Emerling, Jong Park, Daniel L. Rabosky, Tanja Stadler, Cynthia Steiner, Oliver A. Ryder, Jan E. Janečka, Colleen A. Fisher & William J. Murphy | tytuł = Macroevolutionary Dynamics and Historical Biogeography of Primate Diversification Inferred from a Species Supermatrix | czasopismo = PloS one | wolumin = 7 | strony = e49521 | język = en | data = 2012 | url = http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0049521 | doi = 10.1371/journal.pone.0049521}}</ref> |
|||
}} |
}} |
||
Wersja z 09:58, 31 paź 2015
|
Ten artykuł od 2015-10 wymaga umieszczenia w odpowiedniej kategorii. |
Pliobates | |
Alba et al. 2015 | |
Okres istnienia: miocen 11,6 mln lat temu | |
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|]] | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Rząd | |
Rodzina |
Pliobatidae |
Rodzaj |
Pliobates |
Gatunek |
Pliobates cataoniae |
Pliobates – wymarły rodzaj ssaka naczelnego, krewnego współczesnych gibbonów, żyjącego w miocenie[1].
Systematyka i ewolucja
Rząd naczelnych (Primates)[2], których ostatni wspólny przodek (jeśli chodzi o współczesne gatunki) żył 71-63 miliony lat temu, a wedle innych badań pochodzą sprzed 87,2 miliona lat[3], obejmuje oprócz małpiatek[2] podrząd wyższych naczelnych (Haplorrhini)[4], liczący sobie około 61,16 miliona lat[3] i obejmujący z kolei wyrakokształtne (Tarsiiformes)[4] oraz małpokształtne (Simiiformes)[5], powstałe przed 40,6 milionami lat[3], którym również przypisuje się rangę podrzędu. Małpoksztatne dzielą się z kolei na małpy szerokonose (Platyrrhini)[5] oraz małpy wąskonose (Catarrhini). Do tych ostatnich zalicza się nadrodziny koczkodanowców (Cercopithecoidea)[6] oraz człekokształtnych (Hominoidea)[7]. Ta ostatnia wyodrębniła się przed 17,36 milionami lat[3].
W obrębie człekokształtnych wyróżnia się dwie rodziny. Jedną z nich stanowią gibbnonowate (Hylobatidae)[7], liczące 6,68 miliona lat[3], drugą zaś człowiekowate (Hominidae)[8], powstałe przed 16,09 milionami lat[3].
Budowa
Pliobates nie należał do dużych naczelnych. Masę jego ciała szacuje się na 4-5 kg[1].
Rozmieszczenie geograficzne
Zwierzę pochodzi z miocenu, jego skamiemiałości liczą sobie 11,6 miliona lat[1].
- ↑ a b c David M. Alba, Sergio Almécija, Daniel DeMiguel, Josep Fortuny, Miriam Pérez de los Ríos, Marta Pina, Josep M. Robles & Salvador Moyà-Solà. „Science”. 350, 2015. DOI: 10.1126/science.aab2625. (ang.).
- ↑ a b Cichocki i in. 2015 ↓, s. 28.
- ↑ a b c d e f Mark S. Springer, Robert W. Meredith, John Gatesy, Christopher A. Emerling, Jong Park, Daniel L. Rabosky, Tanja Stadler, Cynthia Steiner, Oliver A. Ryder, Jan E. Janečka, Colleen A. Fisher & William J. Murphy. Macroevolutionary Dynamics and Historical Biogeography of Primate Diversification Inferred from a Species Supermatrix. „PloS one”. 7, s. e49521, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0049521. (ang.).
- ↑ a b Cichocki i in. 2015 ↓, s. 35.
- ↑ a b Cichocki i in. 2015 ↓, s. 36.
- ↑ Cichocki i in. 2015 ↓, s. 44.
- ↑ a b Cichocki i in. 2015 ↓, s. 53.
- ↑ Cichocki i in. 2015 ↓, s. 54.
Bibliografia
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie, 2015. ISBN 978-83-88147-15-9.