Człowiek z Maludong: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Homo" za pomocą HotCat
- infoboks, poprawne cytowanie z szablonem, drobne
Linia 1: Linia 1:
{{Czy wiesz do artykułu|4}}
{{Czy wiesz do artykułu|4}}
[[Plik:Red Deer Cave people skull anterior and lateral.png|thumb|240px|Fragment czaszki odnalezionej w Longlin]]
{{Zwierzę infobox
'''Człowiek z Jaskini Maludong''' – najmłodsza znana [[populacja (biologia)|populacja]] rodzaju [[Homo]] znacząco różniąca się budową [[ciało ludzkie|ciała]] od [[człowiek rozumny|człowieka współczesnego]]. [[Skamieniałości]], których wiek szacowany jest na 14 500 – 11 500 lat, zostały znalezione w Jaskini Maludong ({{chińskie|upr=马鹿洞|hp=mǎ​lùdòng}}, dosł. ''Jaskinia Jelenia Szlachetnego'') oraz w Jaskini Longlin w [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]]. Ponieważ populacja zawiera zarówno cechy archaiczne, jak i te charakterystyczne dla ludzi współczesnych, może być uważana za osobny gatunek człowieka, który przetrwał do niedawnych czasów, a następnie wymarł, nie pozostawiając żadnych śladów w [[pula genowa|puli genowej]] ludzi współczesnych{{r|brisbane}}. Pozostawione resztki pożywienia dowodzą, iż [[mięso]] dużych rozmiarów [[jeleń|jelenia]] było gotowane w [[jaskinia|jaskini]] i stąd pochodzi nazwa owej ludzkiej populacji{{r|human}}.
|nazwa zwyczajowa = Człowiek z Jaskini Maludong
|nazwa łacińska =
|TSN =
|zoolog =
|okres istnienia = ok. 14 500 – 11 500 lat temu
|grafika = Red Deer Cave people skull anterior and lateral.png
|opis grafiki = Fragment czaszki odnalezionej w Longlin.
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|gromada = [[ssaki]]
|rząd = [[naczelne]]
|rodzina = [[człowiekowate]]
|podrodzina = [[Homininae]]
|rodzaj = ''[[Homo]]''
|gatunek = nieokreślony
|podgatunek =
|synonimy =
|wikispecies =
|commons =
}}
'''Człowiek z Jaskini Maludong''' – najmłodsza znana [[populacja (biologia)|populacja]] rodzaju [[Homo]] znacząco różniąca się budową [[ciało ludzkie|ciała]] od [[człowiek rozumny|człowieka współczesnego]]. [[Skamieniałości]], których wiek szacowany jest na 14&nbsp;500 – 11&nbsp;500 lat, zostały znalezione w Jaskini Maludong ({{chińskie|upr=马鹿洞|hp=mǎ​lùdòng}}, dosł. Jaskinia Jelenia Szlachetnego) oraz w Jaskini Longlin w [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]]. Ponieważ populacja zawiera zarówno cechy archaiczne, jak i te charakterystyczne dla ludzi współczesnych, może być uważana za osobny gatunek człowieka, który przetrwał do niedawnych czasów, a następnie wymarł, nie pozostawiając żadnych śladów w [[pula genowa|puli genowej]] ludzi współczesnych<ref>[http://www.brisbanetimes.com.au/national/scientists-stumped-by-prehistoric-human-whose-face-doesnt-fit-20120314-1v3m0.html Scientists stumped by prehistoric human whose face doesn't fit.]</ref>. Pozostawione resztki pożywienia dowodzą, iż [[mięso]] dużych rozmiarów [[jeleń|jelenia]] było gotowane w [[jaskinia|jaskini]] i stąd pochodzi nazwa owej ludzkiej populacji<ref name="human fossils">[https://www.newscientist.com/article/dn21586-chinese-human-fossils-unlike-any-known-species Chinese human fossils unlike any known species.]</ref>.


== Odkrycie ==
== Odkrycie ==
W 1979 w Jaskini Longlin w rejonie [[Kuangsi]] (Chiny) został znaleziony fragment [[czaszka|czaszki]] [[jaskiniowiec|jaskiniowca]]. Swoją drogą wykopano również szczątki gatunku Homo w Maludong w [[podział administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej|prowincji]] [[Junnan]]<ref>[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3303470/ Human Remains from the Pleistocene-Holocene Transition of Southwest China Suggest a Complex Evolutionary History for East Asians.]</ref>. Podczas [[datowanie radiowęglowe|badania węgla]] pozostałego na osadzie okazów, wiek skamieniałości mieszkańców Jaskini Maludong został oszacowany na 14&nbsp;500 – 11&nbsp;500 lat. Powszechnie uważa się, iż w tym okresie wymarły wszystkie prehistoryczne gatunki człowieka, w tym [[neandertalczyk|neandertalczycy]]. Populacja ludzi z Jaskini Maludong mogła żyć zatem w znacznie późniejszym okresie niż [[Homo floresiensis]] (nazywany hobbitem), którego występowanie szacuje się na 13&nbsp;000 lat temu<ref name="cave fossil">[http://news.nationalgeographic.com/news/2012/03/120314-new-human-species-chinese-plos-science-red-deer-cave/ Cave Fossil Find: New Human Species or "Nothing Extraordinary"?]</ref>.
W 1979 w Jaskini Longlin w rejonie [[Kuangsi]] (Chiny) został znaleziony fragment [[czaszka|czaszki]] [[jaskiniowiec|jaskiniowca]]. Przy okazji wydobyto również szczątki gatunku ''Homo'' w Maludong w [[podział administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej|prowincji]] [[Junnan]]{{r|ncbi}}. Podczas [[datowanie radiowęglowe|badania węgla]] pozostałego na osadzie okazów, wiek skamieniałości mieszkańców Jaskini Maludong został oszacowany na 14&nbsp;500 – 11&nbsp;500 lat. Powszechnie uważa się, iż w tym okresie wymarły wszystkie prehistoryczne gatunki człowieka, w tym [[neandertalczyk|neandertalczycy]]. Populacja ludzi z Jaskini Maludong mogła żyć zatem w znacznie późniejszym okresie niż ''[[Homo floresiensis]]'', którego okres istnienia szacuje się na 13&nbsp;000 lat temu{{r|cavefossil}}.


== Anatomia ==
== Anatomia ==
Pomimo swego stosunkowo „młodego” wieku, skamieniałości przejawiają cechy bardziej prymitywnych gatunków człowieka. Mieszkańcy Jaskini Maludong mają szczególne cechy odróżniające ich od ludzi współczesnych: płaska [[twarz]], szeroki [[nos]], wystająca [[szczęka]] z nieobecnym podbródkiem, sporej wielkości [[ząb trzonowy|zęby trzonowe]], silnie zarysowane [[łuk brwiowy|łuki brwiowe]], grube [[kość|kości]] czaszki oraz średniej wielkości [[mózg]]{{r|cave fossil}}.
Pomimo swego stosunkowo „młodego” wieku, skamieniałości przejawiają cechy bardziej prymitywnych gatunków człowieka. Mieszkańcy Jaskini Maludong mają szczególne cechy odróżniające ich od ludzi współczesnych: płaską [[twarz]], szeroki [[nos]], wystającą [[szczęka]] z nieobecnym podbródkiem, sporej wielkości [[ząb trzonowy|zęby trzonowe]], silnie zarysowane [[łuk brwiowy|łuki brwiowe]], grube [[kość|kości]] czaszki oraz średniej wielkości [[mózg]]{{r|cavefossil}}.


== Uznanie za odrębny gatunek ==
== Uznanie za odrębny gatunek ==
Choć cechy fizyczne człowieka z Jaskini Maludong sugerują, iż może być to nieodkryty wcześniej gatunek Homo, naukowcy, którzy odkryli skamieniałości, są niechętni, by uznać znalezisko za szczątki nowego, odrębnego gatunku{{r|cave fossil}}. [[Christ Stringer]] z [[Muzeum Historii Naturalnej w Londynie]] zasugerował, że ów gatunek jest [[mieszaniec|mieszańcem]] [[człowiek z Denisowej Jaskini|człowieka z Denisowej Jaskini]] i człowieka współczesnego{{r|human fossils}}. Pozostali naukowcy pozostają nastawieni sceptycznie, sugerując, iż cechy występujące u człowieka z Jaskini Maludong mogą pojawiać się naturalnie również u współczesnych ludzi{{r|cave fossil}}.
Choć cechy fizyczne człowieka z Jaskini Maludong sugerują, iż może być to nieodkryty wcześniej gatunek ''Homo''; naukowcy, którzy odkryli skamieniałości, są niechętni, by uznać znalezisko za szczątki nowego, odrębnego gatunku{{r|cavefossil}}. [[Christ Stringer]] z [[Muzeum Historii Naturalnej w Londynie]] zasugerował, że ów gatunek jest [[mieszaniec|mieszańcem]] [[człowiek z Denisowej Jaskini|człowieka z Denisowej Jaskini]] i człowieka współczesnego{{r|human}}. Pozostali naukowcy pozostają nastawieni sceptycznie, sugerując, iż cechy występujące u człowieka z Jaskini Maludong mogą pojawiać się naturalnie również u współczesnych ludzi{{r|cavefossil}}.


Próby wyodrębnienia [[kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] nie zakończyły się sukcesem, jednak nadal są one podejmowane. Jeżeli uda się tego dokonać, możliwe stanie się określenie powiązań między tym gatunkiem a współczesnym człowiekiem{{r|cave fossil}}.
Próby wyodrębnienia [[kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] nie zakończyły się sukcesem, jednak nadal są one podejmowane. Jeżeli uda się tego dokonać, możliwe stanie się określenie powiązań między tym gatunkiem a współczesnym człowiekiem{{r|cavefossil}}.


{{Przypisy}}
{{Przypisy|przypisy=
<ref name=brisbane>{{cytuj stronę | url = http://www.brisbanetimes.com.au/national/scientists-stumped-by-prehistoric-human-whose-face-doesnt-fit-20120314-1v3m0.html | tytuł = Scientists stumped by prehistoric human whose face doesn't fit | autor = Deborah Smith | data = 15 marca 2012 | opublikowany = BrisbaneTimes | data dostępu = 3 stycznia 2016}}</ref>
<ref name=cavefossil>{{cytuj stronę | url = http://news.nationalgeographic.com/news/2012/03/120314-new-human-species-chinese-plos-science-red-deer-cave/ | tytuł = Cave Fossil Find: New Human Species or "Nothing Extraordinary"? | autor = James Owen | data = 14 marca 2012 | opublikowany = National Geographic News | data dostępu = 3 stycznia 2016}}</ref>
<ref name=ncbi>{{cytuj pismo | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3303470/ | tytuł = Human Remains from the Pleistocene-Holocene Transition of Southwest China Suggest a Complex Evolutionary History for East Asians | autor = Curnoe D, Xueping J, Herries AIR, ''et al.'' | czasopismo = PLoS ONE | rok = 2012 | wolumin = 7 | wydanie = 3 | doi = 10.1371/journal.pone.0031918}}</ref>
<ref name=human>{{cytuj stronę | url = https://www.newscientist.com/article/dn21586-chinese-human-fossils-unlike-any-known-species | tytuł = Chinese human fossils unlike any known species | opublikowany = New Scientist | autor = Colin Barras | data = 14 marca 2015 | data dostępu = 3 stycznia 2016}}</ref>
}}


{{Antropogeneza}}
{{Antropogeneza}}

Wersja z 23:33, 3 sty 2016

Fragment czaszki odnalezionej w Longlin

Człowiek z Jaskini Maludong – najmłodsza znana populacja rodzaju Homo znacząco różniąca się budową ciała od człowieka współczesnego. Skamieniałości, których wiek szacowany jest na 14 500 – 11 500 lat, zostały znalezione w Jaskini Maludong (chiń. upr. 马鹿洞; pinyin mǎ​lùdòng, dosł. Jaskinia Jelenia Szlachetnego) oraz w Jaskini Longlin w Chinach. Ponieważ populacja zawiera zarówno cechy archaiczne, jak i te charakterystyczne dla ludzi współczesnych, może być uważana za osobny gatunek człowieka, który przetrwał do niedawnych czasów, a następnie wymarł, nie pozostawiając żadnych śladów w puli genowej ludzi współczesnych[1]. Pozostawione resztki pożywienia dowodzą, iż mięso dużych rozmiarów jelenia było gotowane w jaskini i stąd pochodzi nazwa owej ludzkiej populacji[2].

Odkrycie

W 1979 w Jaskini Longlin w rejonie Kuangsi (Chiny) został znaleziony fragment czaszki jaskiniowca. Przy okazji wydobyto również szczątki gatunku Homo w Maludong w prowincji Junnan[3]. Podczas badania węgla pozostałego na osadzie okazów, wiek skamieniałości mieszkańców Jaskini Maludong został oszacowany na 14 500 – 11 500 lat. Powszechnie uważa się, iż w tym okresie wymarły wszystkie prehistoryczne gatunki człowieka, w tym neandertalczycy. Populacja ludzi z Jaskini Maludong mogła żyć zatem w znacznie późniejszym okresie niż Homo floresiensis, którego okres istnienia szacuje się na 13 000 lat temu[4].

Anatomia

Pomimo swego stosunkowo „młodego” wieku, skamieniałości przejawiają cechy bardziej prymitywnych gatunków człowieka. Mieszkańcy Jaskini Maludong mają szczególne cechy odróżniające ich od ludzi współczesnych: płaską twarz, szeroki nos, wystającą szczęka z nieobecnym podbródkiem, sporej wielkości zęby trzonowe, silnie zarysowane łuki brwiowe, grube kości czaszki oraz średniej wielkości mózg[4].

Uznanie za odrębny gatunek

Choć cechy fizyczne człowieka z Jaskini Maludong sugerują, iż może być to nieodkryty wcześniej gatunek Homo; naukowcy, którzy odkryli skamieniałości, są niechętni, by uznać znalezisko za szczątki nowego, odrębnego gatunku[4]. Christ Stringer z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie zasugerował, że ów gatunek jest mieszańcem człowieka z Denisowej Jaskini i człowieka współczesnego[2]. Pozostali naukowcy pozostają nastawieni sceptycznie, sugerując, iż cechy występujące u człowieka z Jaskini Maludong mogą pojawiać się naturalnie również u współczesnych ludzi[4].

Próby wyodrębnienia DNA nie zakończyły się sukcesem, jednak nadal są one podejmowane. Jeżeli uda się tego dokonać, możliwe stanie się określenie powiązań między tym gatunkiem a współczesnym człowiekiem[4].

  1. Deborah Smith: Scientists stumped by prehistoric human whose face doesn't fit. BrisbaneTimes, 15 marca 2012. [dostęp 3 stycznia 2016].
  2. a b Colin Barras: Chinese human fossils unlike any known species. New Scientist, 14 marca 2015. [dostęp 3 stycznia 2016].
  3. Curnoe D, Xueping J, Herries AIR, et al.. Human Remains from the Pleistocene-Holocene Transition of Southwest China Suggest a Complex Evolutionary History for East Asians. „PLoS ONE”. 7 (3), 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0031918. 
  4. a b c d e James Owen: Cave Fossil Find: New Human Species or "Nothing Extraordinary"?. National Geographic News, 14 marca 2012. [dostęp 3 stycznia 2016].
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.