Alefacept: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
infobox, źródła/przypisy, rozbudowa artykułu , drobne merytoryczne |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Białko infobox |
|||
{{dopracować|źródła=2018-08|Do weryfikacji użyć należy [[Wikipedia:Wiarygodne źródła (artykuły o tematyce medycznej)|wiarygodnych źródeł medycznych]]}} |
|||
|nazwa = Alefacept |
|||
'''Alefacept''' – lek, będący białkiem złożonym z cząsteczki LFA-3 i ludzkiej [[Immunoglobuliny G|IgG]], który jest stosowany w leczeniu [[łuszczyca|łuszczycy]]. |
|||
|1. grafika = |
|||
|opis 1. grafiki = |
|||
|2. grafika = |
|||
|opis 2. grafiki = |
|||
|3. grafika = |
|||
|opis 3. grafiki = |
|||
|symbol = |
|||
|inne nazwy i oznaczenia = |
|||
|nazwy farmaceutyczne = {{łac.|alefaceptum}} |
|||
|numer CAS = {{CAS|222535-22-0}} |
|||
|numer EC = |
|||
|DrugBank = DB00092 |
|||
|PDB = |
|||
|HGNC = |
|||
|OMIM = |
|||
|HomoloGene = |
|||
|locus = |
|||
|typ genu = |
|||
|typ białka = |
|||
|receptory = |
|||
|wydzielanie = |
|||
|transport = |
|||
|funkcje = |
|||
|antagoniści = |
|||
|choroby = [[łuszczyca]] |
|||
|ATC = [[ATC (L04)|L04AA15]] |
|||
|stosowanie w ciąży = B{{r|Mayo|MPD}} |
|||
|działanie = |
|||
|procent wchłaniania = |
|||
|biodostępność = 63%{{r|MPD}} |
|||
|okres półtrwania = 270 h{{r|MPD}} |
|||
|wiązanie z białkami osocza = |
|||
|metabolizm = |
|||
|wydalanie = |
|||
|drogi podawania = dożylnie, domięśniowo |
|||
|objętość dystrybucji = |
|||
|commons = |
|||
}} |
|||
'''Alefacept''' ({{łac.|alefaceptum}}) – [[białka fuzyjne|białko fuzyjne]] złożone z fragmentów cząsteczki [[CD58|LFA-3]] i ludzkiej [[immunoglobuliny G]], wytwarzane metodą [[inżynieria genetyczna|inżynierii genetycznej]] w komórkach jajnika [[chomik chiński|chomika chińskiego]], pierwszy [[leki biologiczne|lek biologiczny]], który był stosowany w leczeniu [[łuszczyca|łuszczycy]]. |
|||
== Budowa i mechanizm działania == |
|||
Działa [[immunosupresja|immunosupresyjnie]] przez blokowanie cząsteczki CD2 i hamowanie aktywacji [[Limfocyty T|limfocytów T]], przez co nie może dojść do proliferacji [[keratynocyt]]ów. |
|||
Alefacept jest białkiem fuzyjnym zbudowanym z [[miejsce wiążące|miejsca wiążącego]] LFA-3 i części stałej ludzkiej immunoglobuliny G{{r|Pastore}}. Miejsce wiążące LFA-3 hamuje aktywację i proliferację [[limfocyty T|limfocytów T]], poprzez blokowanie [[białka adhezyjne|białka adhezyjnego]] [[CD2]], natomiast fragment immunoglobuliny G<sub>1</sub> wiąże się z receptorami FcγRIII [[limfocyty Th|limfocytów Th]] indukując proces [[apoptoza|apoptozy]] [[komórki pamięci|komórek pamięci]]{{r|Menter}}. W efekcie lek w sposób zależny od dawki redukuje liczbę komórek pamięci, jednocześnie nie wpływając na liczbę [[limfocyt dziewiczy|Limfocyt dziewiczych]]{{r|Menter}}. Spadek liczby limfocytów T, będących głównym składnikiem nacieku zapalnego w zmianach łuszczycowych, utrzymuje się przez ponad 12 tygodni po podaniu ostatniej dawki{{r|Menter}}. |
|||
== Zastosowanie == |
|||
Sposób podawania: domięśniowo lub dożylnie |
|||
* umiarkowana lub ciężka przewlekła łuszczyca plackowata, u dorosłych pacjentów, którzy kwalifikują się do terapii ogólnoustrojowych lub fotochemioterapii (USA){{r|FDA}} |
|||
Alefacept był stosowany w latach 2003–2011 w Stanach Zjednoczonych{{r|ThePharmaLetter}} i został wycofany decyzją producenta{{r|Medscape|NPF}}. |
|||
== Działania uboczne == |
|||
Główny skutek uboczny: drgawki |
|||
Alefacept powoduje następujące działania uboczne u ponad 2% pacjentów: [[ostre zapalenie gardła]], [[zawroty głowy]], [[kaszel]], [[nudności]], [[świąd]], [[mialgia]], [[dreszcze]], ból i naciek zapalny w miejscu podania oraz przypadkowe zranienia{{r|FDA}}. |
|||
== |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy| |
|||
* ''Amevive'' |
|||
* <ref name="Mayo">{{Cytuj stronę | url = https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/alefacept-intramuscular-route/before-using/drg-20061028 | tytuł = Alefacept (Intramuscular Route) Drugs and Supplements | data = 2017-03-01 | opublikowany = Mayo Foundation for Medical Education and Research | język = en | data dostępu = 2018-10-13}}</ref> |
|||
* <ref name="FDA">{{Cytuj stronę |url =https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2005/125036s044lbl.pdf |tytuł = AMEVIVE (alefacept) |data = 2005 | opublikowany = [[Agencja Żywności i Leków]] |język = en |data dostępu = 2018-10-13}}</ref> |
|||
| ⚫ | |||
* <ref name="MPD">{{paywall}} {{Cytuj stronę | url = https://podyplomie.pl/lwt/substances/S_2935 | tytuł = Leki współczesnej terapii online | nazwisko= Podlewski |imię=Jan K. |nazwisko2=Chwalibogowska-Podlewska |imię2= Alicja| opublikowany = Medical Tribune Polska | data dostępu = 2018-10-13}}</ref> |
|||
* <ref name="Pastore">{{Cytuj pismo | nazwisko = Pastore | imię = S. | nazwisko2 = Gubinelli | imię2 = E. | nazwisko3 = Leoni | imię3 = L. | nazwisko4 = Raskovic | imię4 = D. | nazwisko5 = Korkina | imię5 = L. | tytuł = Biological drugs targeting the immune response in the therapy of psoriasis. | czasopismo = Biologics | wolumin = 2 | numer = 4 | strony = 687-97 | miesiąc = Dec | rok = 2008 | doi = | pmid = 19707449 | język = en}}</ref> |
|||
* <ref name="Menter">{{Cytuj | autor = Alan Menter, Jennifer C. Cather | tytuł = Alefacept | url = https://www.openaccessjournals.com/articles/alefacept.pdf | czasopismo = Therapy | wolumin = 2 | wydanie = 1 | s = 23-25 | doi = 10.1586/14750708.2.1.23 | język = en}}</ref> |
|||
* <ref name="Medscape">{{Cytuj | tytuł = FDA Approves Alefacept to Treat Psoriasis | url = https://www.medscape.com/viewarticle/448983 | wydawca = Medscape | data = 2003-02-05 | data dostępu = 2018-10-13 | język = en }}</ref> |
|||
* <ref name="NPF">{{Cytuj | tytuł = Amevive (alefacept) voluntarily discontinued in the U.S. | url = https://www.psoriasis.org/media/press-releases/amevive-alefacept-voluntarily-discontinued-us | wydawca = National Psoriasis Foundation | język = en}}</ref> |
|||
* <ref name="ThePharmaLetter">{{Cytuj | tytuł = Harsh blow for Biogen as psoriasis drug Amevive stumbles in Europe | url = https://www.thepharmaletter.com/article/harsh-blow-for-biogen-as-psoriasis-drug-amevive-stumbles-in-europe | wydawca = The Pharma Letter | data = 2003-03-03 | data dostępu = 2018-10-13 | język = en}}</ref> |
|||
}} |
|||
{{Zastrzeżenia|Medycyna}} |
{{Zastrzeżenia|Medycyna}} |
||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Leki biologiczne]] |
[[Kategoria:Leki biologiczne]] |
||
Wersja z 14:01, 13 paź 2018
| Identyfikacja | |
| numer CAS | |
|---|---|
| DrugBank | |
| Genetyka i fizjologia | |
| Choroby | |
| Klasyfikacja medyczna | |
| ATC | |
| Stosowanie w ciąży | |
| Farmakokinetyka | |
| Biodostępność |
63%[2] |
| Okres półtrwania |
270 h[2] |
| Uwagi terapeutyczne | |
| Drogi podawania |
dożylnie, domięśniowo |
Alefacept (łac. alefaceptum) – białko fuzyjne złożone z fragmentów cząsteczki LFA-3 i ludzkiej immunoglobuliny G, wytwarzane metodą inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego, pierwszy lek biologiczny, który był stosowany w leczeniu łuszczycy.
Budowa i mechanizm działania
Alefacept jest białkiem fuzyjnym zbudowanym z miejsca wiążącego LFA-3 i części stałej ludzkiej immunoglobuliny G[3]. Miejsce wiążące LFA-3 hamuje aktywację i proliferację limfocytów T, poprzez blokowanie białka adhezyjnego CD2, natomiast fragment immunoglobuliny G1 wiąże się z receptorami FcγRIII limfocytów Th indukując proces apoptozy komórek pamięci[4]. W efekcie lek w sposób zależny od dawki redukuje liczbę komórek pamięci, jednocześnie nie wpływając na liczbę Limfocyt dziewiczych[4]. Spadek liczby limfocytów T, będących głównym składnikiem nacieku zapalnego w zmianach łuszczycowych, utrzymuje się przez ponad 12 tygodni po podaniu ostatniej dawki[4].
Zastosowanie
- umiarkowana lub ciężka przewlekła łuszczyca plackowata, u dorosłych pacjentów, którzy kwalifikują się do terapii ogólnoustrojowych lub fotochemioterapii (USA)[5]
Alefacept był stosowany w latach 2003–2011 w Stanach Zjednoczonych[6] i został wycofany decyzją producenta[7][8].
Działania uboczne
Alefacept powoduje następujące działania uboczne u ponad 2% pacjentów: ostre zapalenie gardła, zawroty głowy, kaszel, nudności, świąd, mialgia, dreszcze, ból i naciek zapalny w miejscu podania oraz przypadkowe zranienia[5].
Przypisy
- ↑ Alefacept (Intramuscular Route) Drugs and Supplements. Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2017-03-01. [dostęp 2018-10-13]. (ang.).
- ↑ a b c
Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii online. Medical Tribune Polska. [dostęp 2018-10-13].
- ↑ S. Pastore, E. Gubinelli, L. Leoni, D. Raskovic i inni. Biological drugs targeting the immune response in the therapy of psoriasis.. „Biologics”. 2 (4), s. 687-97, Dec 2008. PMID: 19707449. (ang.).
- ↑ a b c Alan Menter, Jennifer C. Cather, Alefacept, „Therapy”, 1, 2, s. 23-25, DOI: 10.1586/14750708.2.1.23 (ang.).
- ↑ a b AMEVIVE (alefacept). Agencja Żywności i Leków, 2005. [dostęp 2018-10-13]. (ang.).
- ↑ Harsh blow for Biogen as psoriasis drug Amevive stumbles in Europe, The Pharma Letter, 3 marca 2003 [dostęp 2018-10-13] (ang.).
- ↑ FDA Approves Alefacept to Treat Psoriasis, Medscape, 5 lutego 2003 [dostęp 2018-10-13] (ang.).
- ↑ Amevive (alefacept) voluntarily discontinued in the U.S., National Psoriasis Foundation (ang.).
