Max Lorenz (śpiewak): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 35: Linia 35:
W latach 1929–1944 występował w [[Staatsoper Unter den Linden|Staatsoper]] w [[Berlin]]ie, jednocześnie w latach 1929–1933 i 1936–1944 śpiewał w [[Opera Wiedeńska|Operze Wiedeńskiej]]{{r|encmuz}}{{r|baker}}. W 1931 roku jako Walther von Stolzing w ''[[Śpiewacy norymberscy|Śpiewakach norymberskich]]'' debiutował w [[Metropolitan Opera]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], gdzie powracał w latach 1933–1934 i 1947–1950{{r|encmuz}}{{r|baker}}{{r|grove}}{{r|kutsch-riemens}}. Występował na [[festiwal w Bayreuth|festiwalu w Bayreuth]] (1933–1939 i 1952) oraz na [[festiwal w Salzburgu|festiwalu w Salzburgu]] (1953–1955 i 1961){{r|encmuz}}{{r|baker}}. Gościnnie śpiewał m.in. w [[Covent Garden Theatre]] w [[Londyn]]ie (1934 i 1937) oraz w operze w [[Chicago]] (1939–1940){{r|baker}}.
W latach 1929–1944 występował w [[Staatsoper Unter den Linden|Staatsoper]] w [[Berlin]]ie, jednocześnie w latach 1929–1933 i 1936–1944 śpiewał w [[Opera Wiedeńska|Operze Wiedeńskiej]]{{r|encmuz}}{{r|baker}}. W 1931 roku jako Walther von Stolzing w ''[[Śpiewacy norymberscy|Śpiewakach norymberskich]]'' debiutował w [[Metropolitan Opera]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], gdzie powracał w latach 1933–1934 i 1947–1950{{r|encmuz}}{{r|baker}}{{r|grove}}{{r|kutsch-riemens}}. Występował na [[festiwal w Bayreuth|festiwalu w Bayreuth]] (1933–1939 i 1952) oraz na [[festiwal w Salzburgu|festiwalu w Salzburgu]] (1953–1955 i 1961){{r|encmuz}}{{r|baker}}. Gościnnie śpiewał m.in. w [[Covent Garden Theatre]] w [[Londyn]]ie (1934 i 1937) oraz w operze w [[Chicago]] (1939–1940){{r|baker}}.


Jego potężny głos o metalicznej barwie klasyfikowany jest jako tenor bohaterski (''Heldentenor''). Śpiewak zasłynął przede wszystkim jako odtwórca ról w operach [[Richard Wagner|Richarda Wagnera]], w tym jako Tristan (''[[Tristan i Izolda (dramat muzyczny)|Tristan i Izolda]]''), Zygfryd, Zygmunt i Loge (''[[Pierścień Nibelunga]]''), ''[[Parsifal (opera)|Parsifal]]'', ''[[Lohengrin (opera)|Lohengrin]]'', ''[[Tannhäuser (opera)|Tannhäuser]]'', Eryk (''[[Holender tułacz]]'') i ''[[Rienzi]]''. W późniejszym okresie kariery wykonywał także role charakterystyczne{{r|encmuz}}{{r|baker}}{{r|grove}}{{r|kutsch-riemens}}. Uczestniczył w prapremierowych wykonaniach oper ''Der Prozess'' [[Gottfried von Einem|Gottfrieda von Einema]] (1953), ''Penelope'' [[Rolf Liebermann|Rolfa Liebermanna]] (1954) i ''Bergwerk zu Falun'' [[Rudolf Wagner-Régeny|Rudolfa Wagnera-Régeny]] (1961){{r|encmuz}}{{r|grove}}. Inne role, które wykonywał to m.in. Herod (''[[Salome (opera)|Salome]]''), Egistos (''[[Elektra (opera)|Elektra]]''), Maks (''[[Wolny strzelec (opera)|Wolny strzelec]]''), ''[[Palestrina (opera)|Palestrina]]'', Tamburmajor (''[[Wozzeck]]''), Radames (''[[Aida (opera)|Aida]]'') i Florestan (''[[Fidelio]]''){{r|kutsch-riemens}}. Wykształcił także uczniów – należeli do nich [[James King]] i [[Claes-Håkan Ahnsjö]]{{r|grove}}.
Jego potężny głos o metalicznej barwie klasyfikowany jest jako tenor bohaterski (''Heldentenor''). Śpiewak zasłynął przede wszystkim jako odtwórca ról w operach [[Richard Wagner|Richarda Wagnera]], w tym jako Tristan (''[[Tristan i Izolda (dramat muzyczny)|Tristan i Izolda]]''), Zygfryd, Zygmunt i Loge (''[[Pierścień Nibelunga]]''), ''[[Parsifal (opera)|Parsifal]]'', ''[[Lohengrin (opera)|Lohengrin]]'', ''[[Tannhäuser (opera)|Tannhäuser]]'', Eryk (''[[Holender tułacz]]'') i ''[[Rienzi]]''. W późniejszym okresie kariery wykonywał także role charakterystyczne{{r|encmuz}}{{r|baker}}{{r|grove}}{{r|kutsch-riemens}}. Uczestniczył w prapremierowych wykonaniach oper ''Der Prozess'' [[Gottfried von Einem|Gottfrieda von Einema]] (1953), ''Penelope'' [[Rolf Liebermann|Rolfa Liebermanna]] (1954) i ''Bergwerk zu Falun'' [[Rudolf Wagner-Régeny|Rudolfa Wagnera-Régeny]] (1961){{r|encmuz}}{{r|grove}}. Inne role, które wykonywał to m.in. ''[[Otello (opera Verdiego)|Otello]]'' Verdiego, Herod (''[[Salome (opera)|Salome]]''), Egistos (''[[Elektra (opera)|Elektra]]''), Maks (''[[Wolny strzelec (opera)|Wolny strzelec]]''), ''[[Palestrina (opera)|Palestrina]]'', Tamburmajor (''[[Wozzeck]]''), Radames (''[[Aida (opera)|Aida]]'') i Florestan (''[[Fidelio]]''), Bachus (''[[Ariadna na Naksos (opera Straussa)|Ariadna na Naksos)]]''){{r|kutsch-riemens}}{{r|grosse-stimmen}}. Wykształcił także uczniów – należeli do nich [[James King]] i [[Claes-Håkan Ahnsjö]]{{r|grove}}.


Szczyt kariery Maxa Lorenza przypadał na okres III Rzeszy – stał się on wtedy gwiazdą festiwalu w Bayreuth, należał także do ulubionych śpiewaków [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]]. Okres ten wiązał się jednak również ze znacznymi trudnościami w życiu osobistym śpiewaka. Lorenz był homoseksualistą, a w 1932 roku poślubił Charlotte Appel, śpiewaczkę pochodzenia żydowskiego, z którą nie chciał się rozwieść. Bezpieczeństwo zawdzięczał osobistemu wsparciu Adolfa Hitlera i pomocy [[Winifred Wagner]]. Przeszłość Lorenza w okresie III Rzeszy rzutowała jednak na przebieg jego kariery po II wojnie światowej<ref>Jens Malte Fischer, ''Grosse Stimmen. Von Enrico Caruso bis Jessye Norman'', J. B. Metzler, 1993, s. 277.</ref><ref>Michael Munn, ''Hitler and the Nazi Cult of Celebrity'', Robson Books, 2012.</ref>.
Szczyt kariery Maxa Lorenza przypadał na okres III Rzeszy – stał się on wtedy gwiazdą festiwalu w Bayreuth, należał także do ulubionych śpiewaków [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]]. Okres ten wiązał się jednak również ze znacznymi trudnościami w życiu osobistym śpiewaka. Lorenz był homoseksualistą, a w 1932 roku poślubił Charlotte Appel, śpiewaczkę pochodzenia żydowskiego, z którą nie chciał się rozwieść. Bezpieczeństwo zawdzięczał osobistemu wsparciu Adolfa Hitlera i pomocy [[Winifred Wagner]]. Przeszłość Lorenza w okresie III Rzeszy rzutowała jednak na przebieg jego kariery po II wojnie światowej{{r|grosse-stimmen}}<ref>Michael Munn, ''Hitler and the Nazi Cult of Celebrity'', Robson Books, 2012.</ref>.


Był odznaczony szwedzkim [[Order Wazów|Krzyżem Kawalerskim I Klasy Orderu Królewskiego Wazów]] (1936), austriackim [[Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę|Krzyżem Oficerskim Odznaki Honorowej za Naukę i Sztukę]] (1959) i niemieckim [[Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec|Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RFN]] (1967){{r|oml}}.
Był odznaczony szwedzkim [[Order Wazów|Krzyżem Kawalerskim I Klasy Orderu Królewskiego Wazów]] (1936), austriackim [[Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę|Krzyżem Oficerskim Odznaki Honorowej za Naukę i Sztukę]] (1959) i niemieckim [[Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec|Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RFN]] (1967){{r|oml}}.
Linia 45: Linia 45:
<ref name=baker>{{Cytuj książkę | tytuł = Baker’s Biographical Dictionary of Musicians| wydawca = Schirmer Books| tom = Volume 4 Levy–Pisa| miejsce = New York| rok = 2001| isbn = 0-02-865529-X| strony = 2184}}</ref>
<ref name=baker>{{Cytuj książkę | tytuł = Baker’s Biographical Dictionary of Musicians| wydawca = Schirmer Books| tom = Volume 4 Levy–Pisa| miejsce = New York| rok = 2001| isbn = 0-02-865529-X| strony = 2184}}</ref>
<ref name=encmuz>{{Cytuj książkę |tytuł = Encyklopedia Muzyczna PWM |wydawca = Polskie Wydawnictwo Muzyczne |tom = 5. Część biograficzna klł |miejsce = Kraków |rok = 1997 |isbn = 978-83-224-3303-4 |strony = 417}}</ref>
<ref name=encmuz>{{Cytuj książkę |tytuł = Encyklopedia Muzyczna PWM |wydawca = Polskie Wydawnictwo Muzyczne |tom = 5. Część biograficzna klł |miejsce = Kraków |rok = 1997 |isbn = 978-83-224-3303-4 |strony = 417}}</ref>
<ref name = grosse-stimmen>{{Cytuj książkę | autor = Jens Malte Fischer | tytuł = Grosse Stimmen. Von Enrico Caruso bis Jessye Norman| wydawca = J. B. Metzler| miejsce = München | rok = 1993| isbn = 978-3-476-00893-0 | strony = 277 }}</ref>
<ref name = grove>{{Cytuj stronę | url = https://www-oxfordmusiconline-com.wikipedialibrary.idm.oclc.org/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000016990 | tytuł = Lorenz, Max | autor = Peter Branscombe | praca = Oxford Music Online. Grove Music Online | data dostępu = 2022-02-01}}</ref>
<ref name = grove>{{Cytuj stronę | url = https://www-oxfordmusiconline-com.wikipedialibrary.idm.oclc.org/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000016990 | tytuł = Lorenz, Max | autor = Peter Branscombe | praca = Oxford Music Online. Grove Music Online | data dostępu = 2022-02-01}}</ref>
<ref name = kutsch-riemens>{{Cytuj książkę | autor = K. J. Kutsch, Leo Riemens | tytuł = Großes Sängerlexikon| wydawca = K.G. Saur| tom = 4| miejsce = München | rok = 2003| isbn = 978-3598115981| strony = 2788 }}</ref>
<ref name = kutsch-riemens>{{Cytuj książkę | autor = K. J. Kutsch, Leo Riemens | tytuł = Großes Sängerlexikon| wydawca = K.G. Saur| tom = 4| miejsce = München | rok = 2003| isbn = 978-3598115981| strony = 2788 }}</ref>

Wersja z 03:07, 2 lut 2022

Max Lorenz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 maja 1901
Düsseldorf

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1975
Salzburg

Typ głosu

tenor

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

śpiewak

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN Kawaler 1. klasy Orderu Wazów (Szwecja) Krzyż Oficerski za Naukę i Sztukę (Austria)
Multimedia w Wikimedia Commons

Max Lorenz (właściwie Sülzenfuß[1], ur. 17 maja 1901 w Düsseldorfie, zm. 11 stycznia 1975 w Salzburgu[2][3][1]) – niemiecki śpiewak operowy, tenor.

Życiorys

Pochodził z rodziny rzeźnika. Kształcił się w Kolonii u Maxa Pauliego i w Berlinie u Ernsta Grenzebacha[2][3][4]. Pobierał nauki także w Bayreuth, gdzie odrzucił propozycje wystąpienia w drobnych rolach wagnerowskich, uznając je za przedwczesne[5]. Zadebiutował w 1927 roku na deskach opery w Dreźnie jako Walther von der Vogelweide w Tannhäuserze Richarda Wagnera[2][3].

W latach 1929–1944 występował w Staatsoper w Berlinie, jednocześnie w latach 1929–1933 i 1936–1944 śpiewał w Operze Wiedeńskiej[2][3]. W 1931 roku jako Walther von Stolzing w Śpiewakach norymberskich debiutował w Metropolitan Opera w Nowym Jorku, gdzie powracał w latach 1933–1934 i 1947–1950[2][3][4][5]. Występował na festiwalu w Bayreuth (1933–1939 i 1952) oraz na festiwalu w Salzburgu (1953–1955 i 1961)[2][3]. Gościnnie śpiewał m.in. w Covent Garden Theatre w Londynie (1934 i 1937) oraz w operze w Chicago (1939–1940)[3].

Jego potężny głos o metalicznej barwie klasyfikowany jest jako tenor bohaterski (Heldentenor). Śpiewak zasłynął przede wszystkim jako odtwórca ról w operach Richarda Wagnera, w tym jako Tristan (Tristan i Izolda), Zygfryd, Zygmunt i Loge (Pierścień Nibelunga), Parsifal, Lohengrin, Tannhäuser, Eryk (Holender tułacz) i Rienzi. W późniejszym okresie kariery wykonywał także role charakterystyczne[2][3][4][5]. Uczestniczył w prapremierowych wykonaniach oper Der Prozess Gottfrieda von Einema (1953), Penelope Rolfa Liebermanna (1954) i Bergwerk zu Falun Rudolfa Wagnera-Régeny (1961)[2][4]. Inne role, które wykonywał to m.in. Otello Verdiego, Herod (Salome), Egistos (Elektra), Maks (Wolny strzelec), Palestrina, Tamburmajor (Wozzeck), Radames (Aida) i Florestan (Fidelio), Bachus (Ariadna na Naksos))[5][6]. Wykształcił także uczniów – należeli do nich James King i Claes-Håkan Ahnsjö[4].

Szczyt kariery Maxa Lorenza przypadał na okres III Rzeszy – stał się on wtedy gwiazdą festiwalu w Bayreuth, należał także do ulubionych śpiewaków Adolfa Hitlera. Okres ten wiązał się jednak również ze znacznymi trudnościami w życiu osobistym śpiewaka. Lorenz był homoseksualistą, a w 1932 roku poślubił Charlotte Appel, śpiewaczkę pochodzenia żydowskiego, z którą nie chciał się rozwieść. Bezpieczeństwo zawdzięczał osobistemu wsparciu Adolfa Hitlera i pomocy Winifred Wagner. Przeszłość Lorenza w okresie III Rzeszy rzutowała jednak na przebieg jego kariery po II wojnie światowej[6][7].

Był odznaczony szwedzkim Krzyżem Kawalerskim I Klasy Orderu Królewskiego Wazów (1936), austriackim Krzyżem Oficerskim Odznaki Honorowej za Naukę i Sztukę (1959) i niemieckim Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RFN (1967)[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c Lorenz (eig. Sülzenfuß), Max. Oesterreichisches Musiklexikon online (www.musiklexikon.ac.at). [dostęp 2022-02-01]. (niem.).
  2. ↑ a b c d e f g h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 417. ISBN 978-83-224-3303-4.
  3. ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2184. ISBN 0-02-865529-X.
  4. ↑ a b c d e Peter Branscombe: Lorenz, Max. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. [dostęp 2022-02-01].
  5. ↑ a b c d K. J. Kutsch, Leo Riemens: Großes Sängerlexikon. T. 4. München: K.G. Saur, 2003, s. 2788. ISBN 978-3598115981.
  6. ↑ a b Jens Malte Fischer: Grosse Stimmen. Von Enrico Caruso bis Jessye Norman. München: J. B. Metzler, 1993, s. 277. ISBN 978-3-476-00893-0.
  7. ↑ Michael Munn, Hitler and the Nazi Cult of Celebrity, Robson Books, 2012.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Max_Lorenz_(śpiewak)&oldid=66177482”