Agama kaukaska

Agama kaukaska
	Paralaudakia caucasia
	(Eichwald, 1831)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	lepidozaury
Rząd	łuskonośne
Podrząd	Iguania
Rodzina	agamowate
Podrodzina	Agaminae
Rodzaj	Paralaudakia
Gatunek	agama kaukaska
Synonimy
	Stellio caucasicus Eichwald, 1831; Stellio caucasius Eichwald, 1831; Stellio persicus Anderson, 1872; Agama reticulata Nikolsky, 1911; Agama caucasica (Eichwald, 1831); Agama caucasia — Orlowa, 1981; Laudakia caucasicus — Baig & Böhme, 1995; Laudakia caucasia (Eichwald, 1831); Laudakia caucasica — Szczerbak, 2003; Stellio caucasia — Hall, 2009;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Agama kaukaska (Paralaudakia caucasia) – gatunek jaszczurki z podrodziny Agaminae w rodzinie agamowatych (Agamidae).

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Agama kaukaska występuje od Kaukazu (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja i rosyjski Dagestan) i wschodniej Turcji przez północny i środkowy Iran (i być może północno-wschodni Irak) po Turkmenistan, Tadżykistan, Afganistan i Pakistan^[2]^[3]. Niektórzy autorzy podają, że występuje też w Uzbekistanie^[2], ale tamtejsze stwierdzenia mogą dotyczyć innego podobnego gatunku^[3].

Występuje od nizin po góry, do wysokości 3000 m n.p.m.^[3] Żyje wśród skał, jest aktywna w dzień, za kryjówki wybiera szczeliny skalne i jamki pod kamieniami. Zimuje zwykle gromadnie. Samce często wygrzewają się na wyżej położonych skałach, jednocześnie obserwując otoczenie. Gdy zbliża się podejrzany obiekt, najbliżej położone samce zaczynają kiwać głowami, co jest sygnałem ostrzegawczym dla innych osobników, gdy obiekt ten zbliży się na odległość 8–10 m wszystkie agamy natychmiast chowają się w szczelinach skalnych. Przy próbie wydobycia agama nadyma się powietrzem, klinując się w ten sposób, co uniemożliwia jej wyciągnięcie.

Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]

Osiąga 15–18 cm długości. Głowa, tułów i nasada ogona silnie spłaszczone. Po bokach szyi występują poziome fałdy skórne. Łuski na ogonie ułożone w wyraźne pierścienie.

Grzbiet szaro-oliwkowy lub oliwkowobrązowy z żółtymi plamkami, ułożonymi w poprzeczne pasma lub tworzącymi mozaikowy deseń. Ogon pokryty na przemian żółtymi i czarnymi pręgami.

Odżywianie[edytuj | edytuj kod]

Żywi się stawonogami oraz soczystymi częściami roślin.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec czerwca samica składa 8–14 jaj.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Paralaudakia caucasia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c P. Uetz & J. Hallermann, Paralaudakia caucasia, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-01-15] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d A.A. Aghasyan A.A. i inni, Paralaudakia caucasia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2023-1 [dostęp 2024-01-15] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

W. Juszczyk: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.

[itis-1] Paralaudakia caucasia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[rd-2] P. Uetz & J. Hallermann, Paralaudakia caucasia, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-01-15] (ang.).

[iucn-3] A.A. Aghasyan A.A. i inni, Paralaudakia caucasia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2023-1 [dostęp 2024-01-15] (ang.).

[1]

[2]

[3]