Aglyptodactylus madagascariensis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aglyptodactylus madagascariensis[1]
(Duméril, 1853)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

mantellowate

Podrodzina

Laliostominae

Rodzaj

Aglyptodactylus

Gatunek

Aglyptodactylus madagascariensis

Synonimy

Limnodytes madagascariensis Duméril, 1853
Hylarana madagascariensis — Günther, 1859
Rana inguinalis Günther, 1877
Rana madagascariensis — Boulenger, 1882
Mantidactylus madagascariensis — Mocquard, 1902
Aglyptodactylus madagascariensis — Boulenger, 1919
Mantidactylus purpureus Ahl, 1929
Mantidactylus (Mantidactylus) purpureus — Ahl, 1931
Mantidactylus (Aglyptodactylus) madagascariensis — Ahl, 1931[2]

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Aglyptodactylus madagascariensisgatunek płaza bezogonowego z rodziny mantellowatych.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

A. madagascariensis może w rzeczywistości składać się z kilku gatunków: dwóch − górskiego i nizinnego[3], a nawet czterech. Prócz typowego Glaw i Vences (2007) wyróżniają[4]:

  • południowy (nizinny z Parku Narodowego Anandohahela)
  • wschodni (ze wschodnich wybrzeży, znaleziony na piachu w okolicy wsi Maroansetra, zamieszkujący prawdopodobnie też Półwysep Masoala molekularnie zupełnie odmienny od A. madagascariensis)
  • z Ranomafana (mniejszy, samce podczas rozrodu ze skeratynizowanymi kolcami na brzusznej stronie ciała, nawołujące z brzegu zbiornika seriami 3-4 odgłosów; nizinny z południowego wschodu, zamieszkujący tereny pomiędzy Tolagmaro i Ranomafana, jednakże nie w Parku Narodowym o tej nazwie)

Płaza zaliczano także do rodziny żabowatych i podrodziny mantellowatych[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Występuje dymorfizm płciowy. Samice osiągają długość 5,3 cm, samce tylko 4,1 cm[4].

Samiec dysponuje pojedynczym rezonatorem usytuowanym na podgardlu. Staw skokowy górny sięga czubka pyska. Błona pławna występuje tylko na tylnych łapach[4].

Gładka skóra grzbietowej powierzchni ciała zabarwiona jest jednolicie na brązowo. Po bokach pyska występują czarne plamy, podobnie jak w okolicy pachwinowej, charakterystyczne dla rodzaju. Podczas okresu rozrodczego samce przybierają barwę bardziej żółtawą[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Płaz zamieszkuje wschodnią część Madagaskaru. Prócz tego spotyka się go na północy wyspy (Montagne d'Ambre i Specjalny Rezerwat Fôret d’Ambre). Istnieją również doniesienia z zachodu kraju, jednak wymagają potwierdzenia, mogą bowiem dotyczyć pokrewnego gatunku Aglyptodactylus securifer[3].

Zwierzę zasiedla tereny położone nie wyżej, niż 2000 m n.p.m. Żyje w lasach tropikalnych, przy czym toleruje zmiany w środowisku wywołane działalnością człowieka. Potrafi przetrwać na plantacjach drzew. Nie odpowiadają mu natomiast otwarte przestrzenie, gdyż wymaga obecności ściółki[3], w której żyje[4].

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Rozród odbywa się eksplozywnie w zbiornikach wody stojącej, zarówno istniejących długi czas[3], jak i tworzących się tylko okresowo[3][4], po ulewnych deszczach[4]. Samce nawołują z wody lub najbliższej okolicy, wydają z siebie serie 3-5 odgłosów. Z jaj składanych do wody wylęgają się larwy zwane kijankami[3].

Status[edytuj | edytuj kod]

Występuje bardzo pospolicie, w czasie rozrodu obserwuje się duże zagęszczenie osobników. Jednakże całkowita liczebność spada[3].

Wśród czynników wpływających negatywnie na środowisko tego płaza IUCN wymienia[3]:

  • rolnictwo
  • pozyskiwanie drewna i węgla drzewnego
  • wypas zwierząt gospodarskich
  • rozprzestrzenianie się eukaliptusa
  • osadnictwo ludzkie

Płaz zamieszkuje liczne obszary chronione[3], jak Park Narodowy Ranomafana[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Aglyptodactylus madagascariensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Darrel Frost: Aglyptodactylus madagascariensis (Duméril, 1853). Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej, 2010. [dostęp 2010-08-31]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j Aglyptodactylus madagascariensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c d e f g h i Frank Glaw, Miguel J. Vences, Kellie Whittaker: Aglyptodactylus madagascariensis. AmphibiaWeb, 2010-07-19. [dostęp 2010-08-31]. (ang.).