Alfried Krupp von Bohlen und Halbach
 Alfried Krupp, 1946 | |
| Data i miejsce urodzenia |
13 sierpnia 1907 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 lipca 1967 |
| Zawód, zajęcie |
przemysłowiec |
| Rodzice | |
| Data i miejsce urodzenia | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data śmierci | ||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||
| ||||||||||
.jpg)
Alfried Felix Alwyn Krupp von Bohlen und Halbach (ur. 13 sierpnia 1907 w Essen, zm. 30 lipca 1967 tamże) – niemiecki przedsiębiorca i przemysłowiec, dyrektor generalny Friedrich Krupp AG w latach 1943–1945 i 1953–1967, członek rodu niemieckich przemysłowców Krupp.
W 1948 roku skazany w tzw. procesie Kruppa przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się jako najstarszy z ośmiorga rodzeństwa w rodzinie przemysłowca Gustava von Bohlen und Halbacha i jego żony Berthy Krupp (1886–1957). Od dzieciństwa był przygotowywany do roli następcy swojego ojca jako głowy rodu przemysłowców[2].
Uczęszczał do gimnazjum realnego w Essen-Bredeney. W latach 1928-1934 studiował inżynierię początkowo w Monachium i Berlinie, a następnie na Uniwersytecie Technicznym w Akwizgranie, gdzie uzyskał tytuł inżyniera. Następnie odbył staż w filii Dresdner Bank w Berlinie[3].
Wystąpił na letnich igrzyskach olimpijskich w Berlinie, zdobywając brązowy medal w żeglarskiej klasie 8 metrów[4].
W 1935 roku Alfried Krupp rozpoczął pracę w rodzinnej firmie Friederich Krupp AG. Początkowo pracował w centrali przedsiębiorstwa w Essen. W 1936 został zastępcą dyrektora, a w 1938 został kierownikiem działu surowców i uzbrojenia[5].
Uzyskał tytuł Wehrwirtschaftsführera, a na polecenie Adolfa Hitlera 1 grudnia 1938 roku został przyjęty do NSDAP. Był też członkiem Rady Uzbrojenia przy ministrze Rzeszy do spraw Uzbrojenia i Produkcji Wojennej[6][7]. W 2022 fundacja Krupp Stiftung zainicjowała niezależny projekt badawczy, badający stanowisko Alfrieda Kruppa wobec narodowego socjalizmu i jego związków z władzami III Rzeszy[8].
W 1941 roku powołany na członka Rady Dyrektorów. W marcu 1943 roku zastąpił swojego ojca Gustava na stanowisku prezesa zarządu. W tym samym roku Adolf Hitler wydał w podzięce za poparcie rodziny Krupp dekret tzw. Lex Krupp, który zachowywał firmę jako własność rodzinną i na którego mocy spółka akcyjna została przekształcona w spółkę osobową, a całość udziałów przypadła Alfriedowi Kruppowi[2][9][10].
1 kwietnia 1945 roku został aresztowany przez wojska amerykańskie w posiadłości Villa Hügel, a następnie przeniesiony do obozu internowania w Staumühle, gdzie był przesłuchiwany do czasu rozpoczęcia procesu. Cały jego majątek został skonfiskowany[3]. Początkowo to ojciec Alfrieda - Gustav miał być głównym oskarżonym w procesie przemysłowców przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze, ale został uznany za niezdolnego do procesu z powodu złego stanu zdrowia po przebytym udarze. Amerykanie postawili w stan oskarżenia Alfrieda Kruppa wraz z jedenastoma pracownikami firmy Friedrich Krupp AG w oddzielnym procesie (tzw. procesie Kruppa), który rozpoczął się w 1947 roku[11].
W 1948 roku został skazany na dwanaście lat więzienia i konfiskatę całego majątku za wykorzystywaniu do niewolniczej pracy ludności cywilnej i jeńców wojennych oraz współudział w grabieży majątków na terenach okupowanych. W oskarżono go również o planowanie wojny napastniczej, został jednak uniewinniony od tego zarzutu[1].
31 stycznia 1951 Krupp został ułaskawiony decyzją amerykańskiego Wysokiego Komisarza ds. Niemiec Johna Jaya McCloya i przedterminowo zwolniony z więzienia w Landsbergu[12][1].
W 1953 został podpisany tzw. traktat z Mehlem pomiędzy Alfriedem Kruppem von Bohlen und Halbach a rządami USA, Wielkiej Brytanii i Francji. Na mocy tej umowy cały jego majątek został mu zwrócony, a jednym z głównych warunków było wydzielenie przedsiębiorstw górniczo-hutniczych z portfolio firmy i ich sprzedaż do 1959 roku[5]. Krupp powrócił do zarządzania rodzinną firmą i w listopadzie 1953 mianował Bertholda Beitza swoim głównym pełnomocnikiem. W 1958 Friedrich Krupp AG przez krótki czas była ponownie firmą o najwyższych przychodach rocznych na terenie Niemiec[12].
W 1967 roku powołał fundację Alfried Krupp von Bohlen und Halbach-Stiftung, która po zrzeczeniu się spadku przez jego syna Arndta, zarządzała całością majątku rodzinnego przedsiębiorstwa[3][13].
Krupp von Bohlen und Halbach zmarł na krótko przed swoimi sześćdziesiątymi urodzinami w skutek raka płuc[14]. Został pochowany na cmentarzu w dzielnicy Essen - Bredeney[15].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
W 1937 roku Alfried Krupp von Bohlen und Halbach ożenił się z córką hamburskiego kupca, Annelise Bahr (1909–1998). Miał z nią syna - Arndta. Małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1941 roku pod naciskiem rodziny Krupp[3].
W 1952 roku Krupp ożenił się z Verą Hossenfeldt (1909–1967). Małżeństwo również zakończyło się rozwodem w 1957 roku[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c e, Vor 70 Jahren - Urteilsverkündung im Nürnberger Krupp-Prozess [online], Deutschlandfunk [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ a b Alan Palmer, Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860, Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 230.
- ↑ a b c d e Deutsche Biographie, Krupp von Bohlen und Halbach, Alfried - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ Olympedia – Alfried von Bohlen und Halbach (ang.)
- ↑ a b Deutsche Biographie, Krupp von Bohlen und Halbach, Alfried - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ Alfried Krupp und der Nationalsozialismus [online], Philipps-Universität Marburg [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ Eckart Conze, Jens Brüggeman, Alfried Krupp von Bohlen und Halbach und der Nationalsozialismus. Ergebnisse des Rechercheprojekts [online] (niem.).
- ↑ Alfried Krupp und der Nationalsozialismus [online], Philipps-Universität Marburg [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ Deutschen Reichsgesetzblatt 1943, Teil 1, S. 655, 1943 [dostęp 2019-06-15].
- ↑ Alfried Krupp von Bohlen und Halbach | German Industrialist, Nazi Collaborator & Nürnberg Tribunal | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2024-02-10] (ang.).
- ↑ Lothar Gall, Krupp im 20. Jahrhundert: die Geschichte des Unternehmens vom Ersten Weltkrieg bis zur Gründung der Stiftung, Berlin: Siedler Verl, 2002, ISBN 978-3-88680-742-0 [dostęp 2024-02-10].
- ↑ a b History [online], thyssenkrupp [dostęp 2024-02-10] (ang.).
- ↑ Über uns [online], Alfried Krupp von Bohlen und Halbach-Stiftung [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ Krupp-Austellung, „Der Spiegel”, 17 czerwca 2011, ISSN 2195-1349 [dostęp 2024-02-10] (niem.).
- ↑ Städtischer Friedhof Bredeney [online], Essener Ruhrperlen [dostęp 2024-02-10] (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- P. Batty, The House of Krupp, 1968
- Lothar Gall, Krupp im 20. Jahrhundert. die Geschichte des Unternehmens vom Ersten Weltkrieg bis zur Gründung der Stiftung. Wydawnictwo Siedler, 2002.
- W. L. Manchester, The Arms of Krupp, 1968
- Alan Palmer, Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860, Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 230