Andrzej Tomaszewski (typograf)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 czerwca 1948 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | |
| Rodzice |
Czesława i Roman Tomaszewski |
| Odznaczenia | |
 
| |
Andrzej Tomaszewski (ur. 11 czerwca 1948 we Wrocławiu) – polski drukarz, typograf, poligraf, publicysta[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył Technikum Poligraficzne w Warszawie, następnie studiował bibliotekoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Wrocławskim.
W latach 1976–1979 kierował redakcją techniczną w Państwowym Instytucie Wydawniczym i zajmował się światłodrukiem w Zakładach Offsetowych RSW Prasa. W latach 1980–1982 kierownik pracowni graficznej oraz redakcji technicznej w Młodzieżowej Agencji Wydawniczej (w czasie stanu wojennego usunięty z MAW); 1982–1990 zecer w drukarni Andrzeja Zielińskiego; 1992–2000 projektant fontów w Apple Computer IMC Poland oraz w Publishing Institute w Warszawie[2]. Do 2014 pracował w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Przemysłu Poligraficznego[3].
Autor książek o tematyce drukarsko-edytorskiej, blisko 300 artykułów w prasie poligraficznej, wydawniczej i bibliologicznej oraz haseł do leksykonów i encyklopedii kilku wydawców. W różnym czasie członek kolegiów redakcyjnych czasopism, m.in.: „ProTypo”, „Macword”, „Poligrafika”, „Wydawca”, „Wiadomości Księgarskie”, „Images” i „Acta Poligraphica”[4]. Redaktor książek, między innymi Adriana Frutigera Człowiek i jego znaki (Wydawnictwo Do, 2003)[5].
Twórca opracowań graficznych 280 książek i czasopism dla ponad 40 wydawców, m.in. Biblioteki Narodowej, PIW, WNT, Krupski i S-ka, Trio, Wydawnictwa Naukowego UAM. Wielokrotnie wyróżniany za projekty typograficzne w konkursach i na targach książek.
Prelegent na kilkudziesięciu konferencjach i seminariach, także międzynarodowych. Gościnnie wykłada na uniwersytetach i uczelniach artystycznych. Juror kolekcji Polska książka artystyczna z przełomu XX i XXI wieku (2009) oraz konkursów wydawniczych, poligraficznych i graficznych. Indywidualne wystawy typografii (2008, 2009, 2018, 2019) w Krakowie, Warszawie[6], Katowicach[7], Gdańsku i Wrocławiu. Od 1981 członek Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, od 2015 roku wchodzi w skład Zarządu Głównego towarzystwa[8]. Od 2014 komisarz konkursu PTWK „Najpiękniejsze książki roku”.
Laureat Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2008, 2013). Członek Honorowy GUST – Polskiej Grupy Użytkowników Systemu TeX[9]. Odznaczony srebrnym medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”[10], medalem Zasłużony dla Polskiej Poligrafii przez Polską Izbę Druku[11] oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi za działalność na rzecz rozwoju i propagowania sztuki drukarskiej[11].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Tomaszewski, Pismo drukarskie, Henryk Janowski (red.), seria: Inwentarium Wiedzy o Poligrafii., Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989, ISBN 83-04-02519-1, OCLC 35404656.
- Andrzej Tomaszewski, Leksykon pism drukarskich, Warszawa: Wyd. Krupski i S-ka, 1996, ISBN 83-86117-50-8, OCLC 45549109.
- Funkcjonalizm w typografii, cz. I–VII, „Poligrafika” nr 12/1996–7/1997.
- Andrzej Tomaszewski, Zapiski książkoroba, Warszawa: Wydawnictwo Do, 2006, ISBN 83-85586-20-2, OCLC 749476794.
- Dopisek do przypisów alias notek, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Warszawa 2008.
- Andrzej Tomaszewski, Giserzy czcionek w Polsce: poczet odlewaczy czcionek działających w dawnej Polsce oraz polskich za granicą, Warszawa: Wydawnictwo ogme.pl, 2009, ISBN 978-83-89236-26-5, OCLC 750531220 [dostęp 2019-03-02].
- Andrzej Tomaszewski, Szelest kart: bibliografia sentymentalna, Warszawa: Wydawnictwo ogme.pl, 2011, ISBN 978-83-89236-18-0, OCLC 802010182.
- Andrzej Tomaszewski, Architektura książki dla wydawców, redaktorów, poligrafów, grafików, autorów, księgoznawców i bibliofilów, wyd. 2, Warszawa: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, 2018, ISBN 978-83-930699-6-5, OCLC 778989830.
- Andrzej Tomaszewski, Książka artystyczna a typografia, [w:] Małgorzata Komza, Ewa Jabłonska-Stefanowicz, Ewa Repucho, W poszukiwaniu odpowiedniej formy: rola wydawcy, typografa, artysty i technologii w pracy nad książką, Wrocław 2012, ISBN 978-83-229-3328-2, OCLC 944327805.
- Leszek Markowski i inni, Angielsko-polski leksykon terminów poligraficznych, Warszawa: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, 2013, ISBN 978-83-930699-2-7, OCLC 891240028.
- Tomaszewski A., Szelest wtóry: bibliografia sentymentalna, Warszawa: Wydawnictwo ogme.pl, 2019, ISBN 978-83-89236-20-3.
- Marek-Łucka M., Tomaszewski A., Lit[t]era Romana. Antologia tekstów z czasopisma „Litera” (1966–1978), Warszawa: Wydawnictwo Polski-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, 2020, ISBN 978-83-953724-8-3.
- M. Machalski M. i inni, Typoteka – indeks polskich krojów pisma, Warszawa: 2020, www.typoteka.pl [dostęp 2021-06-21].
- Blachowski K. i inni, Poligrafia – sztuka, techniki, technologie, Warszawa: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, 2021, ISBN 978-83-930699-4-1.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J. Kotowicz, Bibliothemata 2 [online], Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu [dostęp 2019-03-03].
- ↑ Jakub Frołow, Paweł Waszczyk, Sergiusz Jaworski, Rynek książki w Polsce 2009: dystrybucja, Warszawa: Biblioteka Analiz, 2009, s. 242, ISBN 978-83-61154-35-8, OCLC 833534907.
- ↑ COBR Przemysłu Poligraficznego – Instytut badawczy [online], www.cobrpp.com.pl [dostęp 2019-03-02].
- ↑ Acta Poligraphica – czasopismo naukowe poświęcone poligrafii [online], www.cobrpp.com.pl [dostęp 2019-03-02].
- ↑ „Typografia książkowa. Andrzej Tomaszewski” • [online], klezmer.pl [dostęp 2019-03-02].
- ↑ Michał Hilchen, Bibliothemata: wystawa typografii Andrzeja Tomaszewskiego towarzysząca 18 Sesji Varsavianistycznej „Grafika książki warszawskiej”: Warszawa 29.10-31.12.2008, Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego, 2008.
- ↑ Prezentacja prac i wykład Andrzeja Tomaszewskiego w ASP w Katowicach [online], Wydawca. Portal rynku wydawniczego., 2 marca 2009 [dostęp 2019-03-03].
- ↑ XIX Walny Zjazd Delegatów PTWK za nami [online], Polskie Towarzystwo Wydawców Książek, 11 lutego 2017 [dostęp 2019-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-15].
- ↑ Członkowie honorowi – GUST Web Presence [online], www.gust.org.pl [dostęp 2019-03-03].
- ↑ MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2019-03-02].
- ↑ a b Bal Polskiej Izby Druku [online], www.izbadruku.org.pl, 1 czerwca 2013 [dostęp 2019-03-02].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- T. Lewandowski, A. Palacz, Typograf i jego profesja [wywiad z A. Tomaszewskim], „Wydawca” nr 10/1995
- I. Janowska-Woźniak, Pośród grzecznych i niegrzecznych projektów [wywiad z AT], „Nowe Książki” nr 12/2009.
- Rafał Sylwester Świątek, Wywiad z Andrzejem Tomaszewskim, Typografia po polsku, Wrocław, 1 czerwca 2009 [dostęp 2019-03-03].
- A. Chamera-Nowak, Roman i Andrzej Tomaszewscy w niewoli książek, [w:] Małgorzata Komza, Ewa Jabłonska-Stefanowicz, Ewa Repucho (red.), W poszukiwaniu odpowiedniej formy: rola wydawcy, typografa, artysty i technologii w pracy nad książką, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012, s. 217, ISBN 978-83-229-3328-2, OCLC 944327805.
- M. Pest, „...jesteś kwitnącą grą rozumu, jesteś ruchem króla szachowego myślenia” [wywiad z AT], „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie” nr 2(5)/2013.
- Bibliothemata 3. Typografia Andrzeja Tomaszewskiego. Katalog wystawy, Warszawa 2019, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie i Grupa Cogito, ISBN 978-83-85534-89-1.
- Wywiad z Andrzejem Tomaszewskim, [w:] Leszek Bielski i inni, Sto lat!, Warszawa: Stowarzyszenie Twórców Grafiki Użytkowej, 2018, ISBN 978-83-924181-1-5, OCLC 1091286953.
- Katarzyna Janik, O „książkoróbstwie” – poglądy Andrzeja Tomaszewskiego na temat typografii i projektowania książek, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, 15 (1), 2021, s. 131–150, DOI: 10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.657, ISSN 2544-8730.