Antonio Canova

Antonio Canova

Data i miejsce urodzenia	1 listopada 1757 Possagno
Data i miejsce śmierci	13 października 1822 Wenecja
Narodowość	włoska
Dziedzina sztuki	rzeźba, architektura, malarstwo
Epoka	klasycyzm

Antonio Canova (ur. 1 listopada 1757 w Possagno, zm. 13 października 1822 w Wenecji) – rzeźbiarz, malarz i architekt włoski, jeden z czołowych przedstawicieli klasycyzmu w rzeźbie.

Życiorys

Urodził się w Possagno, we włoskiej prowincji Treviso, w rodzinie kamieniarzy, dzięki czemu nauczył się obrabiać kamień w bardzo wczesnym wieku. W wieku 12 lat rozpoczął naukę u Giuseppe Torretto. Następnie studiował sztukę antyczną, której wpływy są wyraźnie widoczne w twórczości Canovy. Do restauracji rzeźb antycznych zatrudniał go Girolamo Zulian (1730–1795) wenecki dyplomata.

Działał głównie w Rzymie, jest autorem grobowców papieży: Klemensa XIII i Klemensa XIV, oraz licznych popiersi portretowych. Został tam odznaczony Orderem Złotej Ostrogi. Na zamówienie Napoleona I wykonał posągi: Apollo – wzorowany na samym Napoleonie oraz Wenus z 1804, który znajduje się w Rzymie, w Galerii Borghese – do tego posągu pozowała Paulina Bonaparte-Borghese, młodsza siostra Napoleona.

Canova zmarł w Wenecji i pochowany został w swoim rodzinnym Possagno. Jego serce zaś zostało umieszczone w marmurowej piramidzie umieszczonej w bazylice Santa Maria Gloriosa dei Frari w Wenecji.

Dzieła

Canova wykonał wiele prac inspirowanych mitologią, a najważniejsze to:

• Psyche budzona przez pocałunek Kupidyna 1787
• Trzy Gracje 1813–1816
• Kupidyn i Psyche 1808
• Wenus i Adonis 1795–1797
• Dedal i Ikar
• Perseusz z głową Meduzy 1801 (Museo Pio-Clementino)
• Hebe (1816, Forli)
• Wenus i Mars 1815–1822

W zbiorach polskich znajdują się:

• posąg Henryka Lubomirskiego jako Amora w pałacu w Łańcucie
• popiersie Napoleona Bonaparte, Europeum, Kraków
• nagrobek Antoniego Lanckorońskiego w kościele św. Marcina w Wodzisławiu

Upamiętnienie

W październiku 2022 roku Europejski Bank Centralny wybił w mennicy rzymskiej dla San Marino okolicznościową monetę o nominale 2 euro, upamiętniającą 200. rocznicę śmierci rzeźbiarza. Wybito 55 000 sztuki. Na rewersie przedstawiono boginię Hebe autorstwa Canovy z Musei di San Domenico w Forlì. Monetę zaprojektował Antonio Vecchio.

Galeria

• 
  Kupidyn i Psyche
• 
  Kupidyn i Psyche (głowy)
• 
  Perseusz z głową Meduzy
• 
  Trzy Gracje
• 
  Paolina Borghese (Bonaparte)
• 
  Maddalena penitente, Ermitaż