Autostrady w Wielkiej Brytanii

Autostrady w Wielkiej Brytanii – część systemu transportowego Wielkiej Brytanii. Autostrady (ang. motorways) zasadniczo oznaczane są literą M, aczkolwiek niektóre odcinki przebudowywanych dróg krajowych A otrzymują oznaczenie A[numer](M). Ograniczenie prędkości wynosi 70 mph (112 km/h). Ich długość jest szacowana na ok. 3600 km.

W 2015 roku ogłoszono plany wprowadzenia nowej kategorii, dróg ekspresowych (ang. expressways) i przypisania do niej niektórych dróg dwujezdniowych o wysokim standardzie^[1].

Lista autostrad[edytuj | edytuj kod]

Autostrady M[edytuj | edytuj kod]

Oznaczenie	Numer	Opis przebiegu	Jednostki terytorialne	Długość
Oznaczenie	Numer	Opis przebiegu	Jednostki terytorialne	mi	km
	M1	Autostrada północ – południe, łącząca Londyn (dzielnica Hendon) z Leeds i dalej do A1 niedaleko Garforth. Pierwsza autostrada międzymiastowa.	Wielki Londyn Hertfordshire Bedfordshire Buckinghamshire Northamptonshire Leicestershire Nottinghamshire Derbyshire South Yorkshire West Yorkshire	193,5	311,4
	M2	Biegnie ze Strood do Faversham. Omija Medway Towns.	Kent	25,7	41,4
	M3	Główna autostrada prowadząca z Londynu na południowe wybrzeże. Łączy Sunbury-on-Thames z Southampton.	Surrey Hampshire	58,6	94,3
	M4	Południowa autostrada wschód – zachód, łączy Londyn (dzielnica Chiswick) z Bristolem i South Wales, kończąc swój bieg w okolicy Pontarddulais.	Wielki Londyn Berkshire Buckinghamshire Wiltshire Gloucestershire Monmouthshire Newport Cardiff Vale of Glamorgan Rhondda Cynon Taff Bridgend Neath Port Talbot Swansea Carmarthenshire	189	304
	M5	Główna autostrada w South West England. Łączy M6 w Great Barr (na granicy Birmingham/West Bromwich/Walsall) z Exminster koło Exeter.	West Midlands Worcestershire Gloucestershire Bristol Somerset Devon	162,9	262,2
	M6	Główna zachodnia autostrada północ – południe, łącząca region North West England z South England. Rozpoczyna się na węźle z M1 przy Rugby, a jej koniec znajduje się na styku z A74(M) w szkockiej miejscowości Gretna.	Leicestershire Warwickshire West Midlands Staffordshire Cheshire Merseyside Wielki Manchester Lancashire Cumbria	232,2	373,7
	M6 Toll	Płatna autostrada omijająca zatłoczony odcinek M6 w Birmingham i Wolverhampton. Biegnie z okolic Coleshill do Cannock.	West Midlands Staffordshire	27	43
	M8	Łączy Edynburg z Glasgow, Livingston i A8 w Langbank.	Edinburgh West Lothian North Lanarkshire Glasgow Renfrewshire	60,3	97
	M9	Stanowi połączenie M8 na zachód od Edynburga ze Stirling, Falkirk i Dunblane.	Edinburgh West Lothian Falkirk Stirling	33	53,1
	M11	Łączy Londyn (dzielnica Woodford) z Cambridge.	Wielki Londyn Essex Cambridgeshire	55	88,5
	M18	Biegnie od węzła z M1 w Rotherham do węzła z M62 blisko Goole.	South Yorkshire East Riding of Yorkshire	26,5	42,6
	M20	Stanowi łącznik między M25 w Swanley a Folkestone.	Kent	50,6	81,4
	M23	Autostrada łączy Hooley (w Surrey) z Crawley.	Surrey West Sussex	15,9	25,6
	M25	Pierścień autostradowy wokół Londynu, z kolejnością numeracji węzłów zgodnie z ruchem wskazówek zegara od Dartford do Thurrock. Przeprawa przez Tamizę nie jest traktowana jako autostrada.	Kent Surrey Berkshire Wielki Londyn Buckinghamshire Hertfordshire Essex	117	188
	M26	Krótki łącznik między M25 w Sevenoaks a M20 przed Maidstone.	Kent	9,9	15,9
	M27	Autostrada zlokalizowana na południowym wybrzeżu. Biegnie z Cadnam (na zachód od Southampton) do Portsmouth.	Hampshire	25	40,2
	M32	Odgałęzienie autostrady M4 koło Winterbourne prowadzące do centrum Bristolu.	Gloucestershire Bristol	4,4	7,1
	M40	Autostrada łączy Denham (na zachód od Londynu) z M42 na południe od Solihull.	Buckinghamshire Oxfordshire Northamptonshire Warwickshire	89	143,2
	M42	Część pierścienia autostradowego wokół Birmingham. Biegnie od M5 niedaleko Bromsgrove wokół południowej i wschodniej części miasta, a następnie na północ w stronę Measham. Odcinek koło Coleshill został zastąpiony przez M6 Toll.	Worcestershire Warwickshire West Midlands Leicestershire	40	64,4
	M45	Krótkie odgałęzienie, łączące A45 na południowy zachód od Rugby z M1 na południowy wschód od tego miasta oraz na północ od Daventry.	Warwickshire Northamptonshire	7,9	12,7
	M48	Severn Bridge, będący połączeniem M4 w Olveston (k. Thornbury) przez rzekę Severn do M4 w Rogiet (k. Caldicot). Przed otwarciem Second Severn Crossing arteria posiadała numer M4.	Gloucestershire Monmouthshire	12	19
	M49	Łącznik autostradowy pomiędzy M5 a M4 na zachód od Bristolu.	Bristol Gloucestershire	5	8
	M50	Połączenie M5 na północ od Tewkesbury z Ross-on-Wye.	Worcestershire Gloucestershire Herefordshire	21,6	34,8
	M53	Połączenie Wallasey z Chester.	Merseyside Cheshire	18,9	30,4
	M54	Łączy M6 na północ od Wolverhampton z Wellington, na zachód od Telford.	Staffordshire Shropshire	23	37
	M55	Łączy M6 na północ od Preston z Blackpool.	Lancashire	12,2	19,6
	M56	Autostrada jest połączeniem Manchester (dzielnica Gatley) z A5117 między Ellesmere Port a Chester.	Wielki Manchester Cheshire	33,3	53,6
	M57	Obwodnica Liverpoolu, biegnie od M62 koło Huyton w kierunku północno-zachodnim do Switch Island (między Maghull a Aintree).	Merseyside	10	16
	M58	Trasa łączy Switch Island z Orrell, niedaleko Wigan.	Merseyside Lancashire Wielki Manchester	12	19
	M60	Zewnętrzna Obwodnica Manchesteru, autostradowy pierścień wokół miasta. Kolejność numeracji węzłów zgodnie z ruchem wskazówek zegara, rozpoczynająca się na wysokości Stockport.	Wielki Manchester	36	58
	M61	Autostrada łączy Manchester (dzielnica Worsley) z Bamber Bridge koło Preston.	Wielki Manchester Lancashire	20	32,2
	M62	Trasa łączy Liverpool z A63 między North Cave a Newport, na zachód od Kingston upon Hull. Arteria nie ma ciągłości między Winton a Simister – odcinek ten został włączony do M60.	Merseyside Cheshire Wielki Manchester West Yorkshire North Yorkshire East Riding of Yorkshire	107	172
	M65	M65 łączy Bamber Bridge k. Preston z Colne.	Lancashire	25,8	41,5
	M66	Łączy Ramsbottom z M60 w Whitefield.	Lancashire Wielki Manchester	8	12,9
	M67	Łączy M60 w Denton (na wschód od Manchesteru) z Hattersley (na wschód od Hyde).	Wielki Manchester	5	8
	M69	Łączy Coventry z Leicester.	Warwickshire Leicestershire	15,7	25,3
	M73	Stanowi połączenie M74 koło Uddingston z M80, na południowy zachód od Cumbernauld.	North Lanarkshire Glasgow	7	11,3
	M74	Łączy Glasgow (dzielnica Pollokshields) z A74(M) w Abington	Glasgow North Lanarkshire South Lanarkshire	40	60
	M77	Arteria jest połączeniem M8 w Glasgow (dzielnica Pollokshields) z Fenwick w okolicy Kilmarnock.	Glasgow East Renfrewshire East Ayrshire	20	32,2
	M80	Autostrada stanowi połączenie M8 w Glasgow (dzielnica Riddrie) z M9, na południe od Stirling.	Glasgow North Lanarkshire Falkirk Stirling	25	40,2
	M90	Połączenie Inverkeithing (na północ od mostu Forth Road Bridge) z Perth.	Fife Perth and Kinross	30	48,3
	M180	Łącznik M18 w Thorne z A15 (na południe od Humber Bridge) i A180 (na zachód od Grimsby).	South Yorkshire Lincolnshire	25	40,2
	M181	Odgałęzienie M180 w kierunku Scunthorpe.	Lincolnshire	2	3
	M271	Odgałęzienie od autostrady M27 o relacji północ – południe, biegnące w kierunku północnym do drogi A3057, zaś w kierunku południowym do Redbridge.	Hampshire	3	4,8
	M275	Odgałęzienie od M27 w Horsea Island, biegnące w stronę Portsmouth.	Hampshire	2	3,2
	M602	Łącznik między M62 w Winton a Salford, na zachód od centrum Manchesteru.	Wielki Manchester	4	6,4
	M606	Odgałęzienie od autostrady M62 niedaleko Cleckheaton, prowadzące do Bradford.	West Yorkshire	3	4,8
	M621	Autostrada łączy M62 w Glidersome z M1 w pobliżu Rothwell. Trasa biegnie blisko centrum Leeds.	West Yorkshire	7,7	12,4
	M876	Autostrada łączy M80 blisko Danny (płn.-zach. od Falkirk) z A876 koło Kincardine Bridge. Krótki odcinek znajdujący się na północ od Stenhousemuir posiada oznaczenie M9.	Falkirk	8	12,9
	M898	Odgałęzienie M8 koło Erskine do A898 dobiegającej do mostu Erskine Bridge.	Renfrewshire	0,5	0,8

Autostrady A(M)[edytuj | edytuj kod]

A1(M) – Londyn - Newcastle upon Tyne
A3(M) – Waterlooville - Havant
A38(M) – Przedłużenie M6 do centrum Birmingham
A48(M) – Przedłużenie M4 do Cardiff
A57(M) – Północna część obwodnicy Manchester
A58(M) – Zachodnia część obwodnicy Leeds
A64(M) – Wschodnia część obwodnicy Leeds
A66(M) – Przedłużenie A1(M) do Darlington
A74(M) – M74 - Abington - Gretna
A167(M) – w centrum Newcastle upon Tyne
A194(M) – Przedłużenie A1(M) przez Newcastle upon Tyne do Tyne Tunnel
A308(M) – Przedłużenie M4 do Maidenhead
A329(M) – Bracknell do Winnersh (bei Reading)
A404(M) – Między M4 i Henley-on-Thames
A601(M) – Przedłużenie M6 przez Carnforth (Lancashire) do A6,
A627(M) – Rochdale - Oldham - M62
A823(M) – Przedłużenie M90 do Dunfermline

Dawne autostrady[edytuj | edytuj kod]

Autostrady, które zdegradowano do kategorii dróg głównych (ang. primary roads)

Oznaczenie	Numer	Opis przebiegu
	M10	Krótka autostrada łącząca St Albans z M1 koło Hemel Hempstead. Obecnie jest częścią A414.
	M15	Oznaczenie dla ulepszonych odcinków dróg A406 (North Circular Road) i A205 (South Circular Road). Tylko fragment od węzła nr 4 autostrady M11 do węzła Redbridge Roundabout posiadał parametry autostrady. Pierwotnie posiadał numer M11, ponieważ ówcześnie prowadził wyłącznie do i z autostrady. Po przedłużeniu trasy do Beckton włączono ten fragment autostrady do drogi A406^[2].
	M41	Miejska trasa West Cross Route w Londynie, odgałęzienie od drogi A40(M). Jedyna zbudowana zachodnia część pierścienia autostrad wokół centrum miasta. Obecnie oznaczana jako droga A3220.
	A18(M)	Odgałęzienie od autostrady M18. Obecnie w większości stanowi część autostrady M180.
	A40(M)	Trasa Westway w Londynie, obecnie posiada numer A40.
	A41(M)	Obwodnica Tring, w 1987 roku^[3] została zdegradowana do drogi A41.
	A46(M)	Odgałęzienie autostrady M1 (węzeł nr 21) w stronę Leicester. Obecnie część drogi A5460.
	A102(M)	Londyńska trasa East Cross Route, składająca się z dwóch fragmentów: Hackney Wick – Old Ford (obecnie A12) Blackwall Tunnel – rondo Sun in the Sands (obecnie A102). Była wschodnią częścią pierścienia autostradowego Londynu (London Motorway Box).
	A329(M)	Północny fragment z Winnersh do Reading, obecnie w ciągu A3290. Obniżenie kategorii tego odcinka umożliwiło radzie miejskiej Reading wprowadzenie buspasa.
	A6144(M)	Dawniej najdłuższa jednojezdniowa autostrada w Wielkiej Brytanii, prowadząca od M60 (na północ od Sale) do Carrington. Obecnie jest odgałęzieniem drogi A6144.

Autostrady ze zmienioną numeracją[edytuj | edytuj kod]

Oznaczenie	Numer	Opis przebiegu
	M16	Pierwotnie była północnym fragmentem M25, jej numer zmieniono jeszcze przed otwarciem dla ruchu.
	M63	Razem z M62 i M66 połączono w jeden ciąg i nadano oznaczenie M60.
	M85	Obecnie odcinek autostrady M90 od węzła nr 10 do węzła nr 11. Dawniej M90 stanowiła odgałęzienie do Perth, zaś główna trasa posiadała numer M85^[4].
	M531	Od 1981 roku południowy fragment M53^[5].
	A20(M)	W 1971 roku autostradę włączono do przebiegu M20^[6] – odcinek od węzła nr 5 do węzła nr 8.
	A423(M)	W chwili otwarcia posiadała numer A4(M)^[7], później była częścią M4. W latach 1971 – ok. 1990 posiadała oznaczenie A423(M)^[8]. Obecnie istnieje jako A404(M).
	A6127(M)	Obecnie posiada oznaczenie A167(M)^[9].

Irlandia Północna[edytuj | edytuj kod]

Autostrady[edytuj | edytuj kod]

M1 – Belfast - Dungannon
M2 – Belfast - Antrim - Ballymena
M3 – Belfast - Ballymacarrett
M5 – Belfast - Newtownabbey
M12 – Przedłużenie M1 do Portadown
M22 – M2 - Antrim - Randalstown

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Driving forward: a new era for England's major roads. gov.uk, 2015-03-26. [dostęp 2020-01-16]. (ang.).
↑ M15 Ringway 2. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ A41(M) Watford - Tring. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ M85 Friarton Bridge. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ M531 Ellesmere Port Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ A20(M) Maidstone Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ A4(M) Maidenhead Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ A423(M) Maidenhead Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).
↑ A6127(M) Newcastle CME. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[1] Driving forward: a new era for England's major roads. gov.uk, 2015-03-26. [dostęp 2020-01-16]. (ang.).

[2] M15 Ringway 2. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[3] A41(M) Watford - Tring. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[4] M85 Friarton Bridge. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[5] M531 Ellesmere Port Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[6] A20(M) Maidstone Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[7] A4(M) Maidenhead Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[8] A423(M) Maidenhead Bypass. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[9] A6127(M) Newcastle CME. Pathetic Motorways. [dostęp 2018-04-28]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Wielka Brytania	M1 M2 M3 M4 M5 M6 M6 Toll M8 M9 M11 M18 M20 M23 M25 M26 M27 M32 M40 M42 M45 M48 M49 M50 M53 M54 M55 M56 M57 M58 M60 M61 M62 M65 M66 M67 M69 M73 M74 M77 M80 M90 M180 M181 M271 M275 M602 M606 M621 M876 M898 A1(M) A3(M) A8(M) A38(M) A48(M) A57(M) A58(M) A64(M) A66(M) A74(M) A167(M) A194(M) A308(M) A329(M) A404(M) A601(M) A627(M) A823(M)
Irlandia Północna	M1 M2 M3 M5 M12 M22 A8(M)
Dawne	M10 M41 M63 A18(M) A40(M) A41(M) A102(M) A6144(M)
Niewybudowane	M12 M13 M15 M16 M31 M64 M4 relief road
Inne	Obwodnica Preston