Bateria Wied Musa
 Bateria Wied Musa, widok od strony morza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Typ | |
| Data budowy |
1714-1716 |
Położenie na mapie Malty  | |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego  | |
 35°59′12,7″N 14°20′31,4″E/35,986861 14,342056
| |
Bateria Wied Musa (malt. Batterija ta' Wied Musa, ang. Wied Musa Battery), znana też jako Bateria Swatar (malt. Batterija tas-Swatar, ang. Swatar Battery) – była bateria artyleryjska w Marfa, w granicach Mellieħa na Malcie. Zbudowana przez Zakon Joannitów w latach 1714-1716 jako jedna z serii nadbrzeżnych fortyfikacji dokoła Wysp Maltańskich.
W XIX wieku bateria została przekształcona w Marfa Palace Hotel, w związku z tym znana jest też jako Palazz l-Aħmar (Czerwony Pałac). W tym czasie budowla została mocno zmodyfikowana, a jej blokhauz włączony w strukturę nowych budynków. Pomimo tych przeróbek platforma strzelnicza i parapet są wciąż w dobrym stanie i zaliczane są do najlepiej zachowanych tego typu elementów na Malcie[1]
Historia[edytuj | edytuj kod]
Bateria Wied Musa zbudowana w latach 1714–1716 jako część pierwszego programu Zakonu budowy nadbrzeżnych baterii na Malcie. Była częścią łańcucha fortyfikacji, broniącego północnego wybrzeża Malty, który zawierał też wieżę Aħrax, szereg baterii, redut i umocnień (entrenchments). Najbliższą Baterii Wied Musa jest leżąca na wschodzie Reduta Tal-Bir. Bateria zarządzała obroną South Comino Chanel we współpracy z Baterią Świętej Marii na wyspie Comino[2].
Budowla pierwotnie składała się z półkolistej platformy strzelniczej z parapetem posiadającym cztery strzelnice. Miała prostokątny blokhauz zamykający tyły, chroniony również przez redan.
Jej budowa kosztowała 938 scudi, z których ⅓ przekazał komendant (Commander) Mongontier. W roku 1785 na jej uzbrojenie składały się cztery 8-funtowe działa. Amunicja do nich magazynowana była w pobliskiej wieży św. Agaty[3].
W XIX wieku na tyłach baterii zbudowano hotel. Blokhauz został włączony w nową strukturę, redan zaś zburzony. W późniejszym czasie hotel i bateria wykorzystywane były jako dom rekolekcyjny oraz posterunek policji. W latach 1990. budynek przestał być używany, został nielegalnie zajęty przez squattersów. Po wybuchu pożaru w roku 2005 zostali stamtąd usunięci. Od tamtego czasu hotel i bateria pozostają opuszczone[4].
Współcześnie[edytuj | edytuj kod]
Od kiedy blokhauz został włączony w hotel, jedynie pomieszczenie po jego lewej stronie zachowało się w stanie mniej więcej niezmienionym. Otwory strzelnicze muszkieterów w jego ścianach są wciąż widoczne. Platforma strzelecka baterii zachowana jest w dobrym stanie. Oryginalny podłoże z twardego kamienia oraz miejsca składowania kul do armat również przetrwały[1].
Cały budynek jest zaniedbany, jego stan raczej podupadły, choć struktura wygląda na stabilną. Odnowienie kosztowałoby około 1,2 miliona euro, a przekształcenie realności w prywatną rezydencję podniosłoby jej cenę nawet do 10 milionów euro[4].
W październiku 2013 roku rząd ogłosił rozpoczęcie przyjmowania ofert na odnowienie i zagospodarowanie Marfa Palace oraz czterech innych miejsc. Otrzymano sześć zgłoszeń, lecz jedynie jedna oferta, spełniająca wszystkie formalne warunki, została przyjęta. Złożyła ją firma Exclusivity Malta Ltd, mająca zamiar przekształcić budynek w hotel butikowy[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stephen C. Spiteri: Campaigning for Rihama Battery. MilitaryArchitecture.com, 2012-08-28. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
- ↑ Steve Borg: The 1715 Santa Marija Battery. my-malta.com, 2003. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-07)]. (ang.).
- ↑ Charles Debono: Fortifications - Wied Musa Battery (Marfa). Mellieha.com. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
- ↑ a b Michsel Carabott: Abandoned Palazz l-Ahmar worth ‘many millions’. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2015-01-05. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
- ↑ John Cordina: Four dilapidated properties set to be restored for commercial purposes by private sector. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2015-04-16. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-24)]. (ang.).