Bobroszczur papuaski
| Hydromys ziegleri[1] | |
| K.M. Helgen, 2005 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
bobroszczur papuaski |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 brak danych
| |
Bobroszczur papuaski[3] (Hydromys ziegleri) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący endemicznie w Papui-Nowej Gwinei[2][4].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 2005 roku amerykański teriolog Kristofer Michael Helgen nadając mu nazwę Hydromys ziegleri[5]. Holotyp pochodził z Bainyik (03°40′00″S 143°05′00″E/-3,666667 143,083333), na wysokości 700 ft (213 m), około 5 km na południe od Maprik, w prowincji Sepik Wschodni, w Papui-Nowej Gwinei[6]. Holotyp został schwytany 29 października 1972 roku i opisany przez A.C. Zieglera w 1984 roku, jednak autor opisu uznał okaz za przedstawiciela opisanego dwa lata wcześniej gatunku, bobroszczura zachodniego (Hydromys hussoni)[5][7].
Ten gatunek jest jednak znany tylko z zachodniej części wyspy (indonezyjska prowincja Papua); ponadto okaz morfologicznie różni się od znanych bobroszczurów zachodnich, co skłoniło biologów do rewizji jego statusu[4]. Prawdopodobnie występuje sympatrycznie z bobroszczurem złotobrzuchym (Hydromys chrysogaster) i bobroszczurzykiem papuaskim (Parahydromys asper)[5]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[6].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Hydromys: gr. ὑδρο- hudro- „wodny-”, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos „woda”; μυς mus, μυος muos „mysz”[8].
- ziegleri: dr Alan Conrad Ziegler (1930–2003), amerykański zoolog, ekolog, konserwator przyrody zamieszkały na Hawajach w latach 1967–2003[9].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Bobroszczur papuaski znany jest tylko z miejsca typowego u podnóża gór Prince Alexander w zachodniej części Nowej Gwinei[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Znane okazy wskazują, że jest to najmniejszy gatunek bobroszczura. Długość ciała (bez ogona) 132 mm, długość ogona 118 mm, długość ucha 13 mm, długość tylnej stopy 27 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała[10]. Grzbiet jest ciemnobrązowy, spód ciała okrywają włosy szare u nasady i płowo-pomarańczowe na końcach. Dolna część policzków i podgardle ma białawy kolor, zaś okolica pachwinowa i nasada ogona są ciemnobrązowe. Futro jest krótsze i mniej gęste niż u bobroszczura zachodniego, u którego także umaszczenie spodu ciała jest ciemniejsze i bardziej jednolite. Tylne stopy bobroszczura papuaskiego są długie i mają spięte błoną trzy środkowe palce. Ogon jest czarny, nie ma białej końcówki jak u pokrewnych gatunków i jest rzadko pokryty włosami, co wyraźnie odróżnia go od bobroszczura zachodniego. Siekacze są żółtopomarańczowe[5].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Gryzonie te żyją w pobliżu rzek i strumieni w nizinnym lesie tropikalnym[2]. Holotyp został schwytany w wiejskim ogródku na wysokości ok. 200 m n.p.m.[2][7], jednak przypuszczalnie jest to tylko dolna granica jego zasięgu, jako że inne niewielkie gatunki bobroszczurów (a także większość endemicznej fauny tego regionu) preferują większe wysokości[5].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Bobroszczur papuaski jest bardzo słabo zbadany. Może mieć większy zasięg i zamieszkiwać także inne nadmorskie pasma górskie w północnej Nowej Gwinei, ale stwierdzenie tego wymaga dalszych badań. Może mu zagrażać wycinka lasów. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody nie przypisała mu kategorii zagrożenia ze względu na brak danych[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Hydromys ziegleri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e R. Gerrie & R. Kennerley, Hydromys ziegleri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-27] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 269. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Hydromys hussoni. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-27].
- ↑ a b c d e K.M. Helgen. The amphibious murines of New Guinea (Rodentia, Muridae): the generic status of Baiyankamys and description of a new species of Hydromys. „Zootaxa”. 913 (1), s. 10, 2005. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.913.1.1. ISSN 1175-5334. (ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 498. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b A.C. Ziegler. A Papua New Guinea specimen of Hydromys hussoni Musser & Piik, 1982 (Rodentia: Muridae). „Australian Mammalogy”. 7 (1–2), s. 101–105, 1984. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 336, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 459. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 686–687. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).