Chomiczek

Chomiczek
	Mesocricetus
	Nehring, 1898
	; Przedstawiciel rodzaju – chomiczek syryjski (M. auratus) – forma hodowlana
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	chomiki
Rodzaj	chomiczek
	Typ nomenklatoryczny
	Cricetus nigricans Brandt, 1832 (= Cricetus raddei Nehring, 1894)
Synonimy
	Mediocricetus Nehring, 1898; Semicricetus Nehring, 1898;
	Mediocricetus Nehring, 1898; Semicricetus Nehring, 1898;
Gatunki
	8 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	8 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Chomiczek^[2] (Mesocricetus) – rodzaj ssaków z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Europie i Azji^[3]^[4]^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 128–220 mm, długość ogona 10–39 mm; masa ciała 60–300 g^[4]^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1898 roku niemiecki zoolog, paleontolog i paleobotanik Alfred Nehring na łamach Zoologischer Anzeiger^[1]. Na gatunek typowy Nehring wyznaczył chomiczka kaukaskiego (M. raddei).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Mesocricetus: gr. μεσος mesos „środkowy, pośredni”; rodzaj Cricetus Leske, 1779 (chomik)^[7].
Mediocricetus: łac. medius „środkowy”; rodzaj Cricetus Leske, 1779 (chomik)^[8].
Semicricetus: łac. semi- „pół-”, od semis, semissis „połowa”, od as, assis „cały”; rodzaj Cricetus Leske, 1779 (chomik)^[9].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[10]^[6]^[3]^[2]:

Mesocricetus auratus (Waterhouse, 1839) – chomiczek syryjski
Mesocricetus raddei (Nehring, 1894) – chomiczek kaukaski
Mesocricetus brandti (Nehring, 1898) – chomiczek turecki
Mesocricetus newtoni (Nehring, 1898) – chomiczek rumuński

Opisano również gatunki wymarłe:

Mesocricetus aramaeus Bate, 1943^[11] (Izrael; plejstocen)
Mesocricetus planicola Argyropulo, 1941^[12] (Azerbejdżan; plejstocen)
Mesocricetus primitivus De Bruijn, Dawson & Mein, 1970^[13] (Grecja; pliocen)
Mesocricetus rathgeberi Pieper, 1984^[14] (Grecja; holocen)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Nomen nudum.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d A. Nehring. Über Cricetus, Cricetulus und Mesocricetus (n. subg.). „Zoologischer Anzeiger”. 21, s. 494, 1898. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 282–283. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Mesocricetus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 220. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 414.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 403.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 628.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).
↑ D.M.A. Bate. Pleistocene Cricetinæ from Palestine. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eleventh series. 10 (72), s. 816, 1943. DOI: 10.1080/03745481.1943.9728061. (ang.).
↑ А.И. Аргиропуло. Четвертичная фауна грызунов и насекомоядных Бинагадов (апшеронский полуостров). „Природа”. 3, s. 77, 1941. (ros.).
↑ H. de Bruijn, M.R. Dawson & P. Mein. Upper Pliocene Rodentia, Lagomorpha and Insectivora (Mammalia) from the Isle of Rhodes (Greece). „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 73 (5), s. 554, 1970. (ang.).
↑ H. Pieper. Eine neue Mesocricetus-Art (Mammalia: Cricetidae) von der griechischen Insel Armathia. „Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde”. Serie B [Paläontologie]. 107, s. 2, 1984. (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[nn-2] Nomen nudum.

[Nehring-1] A. Nehring. Über Cricetus, Cricetulus und Mesocricetus (n. subg.). „Zoologischer Anzeiger”. 21, s. 494, 1898. (niem.).

[Cichocki&inni-3] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-4] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-5] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 282–283. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Mesocricetus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].

[amw-7] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 220. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655570_414]-8] Palmer 1904 ↓, s. 414.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655559_403]-9] Palmer 1904 ↓, s. 403.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655784_628]-10] Palmer 1904 ↓, s. 628.

[asm-11] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).

[bate-12] D.M.A. Bate. Pleistocene Cricetinæ from Palestine. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eleventh series. 10 (72), s. 816, 1943. DOI: 10.1080/03745481.1943.9728061. (ang.).

[agr-13] А.И. Аргиропуло. Четвертичная фауна грызунов и насекомоядных Бинагадов (апшеронский полуостров). „Природа”. 3, s. 77, 1941. (ros.).

[bru&inni-14] H. de Bruijn, M.R. Dawson & P. Mein. Upper Pliocene Rodentia, Lagomorpha and Insectivora (Mammalia) from the Isle of Rhodes (Greece). „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 73 (5), s. 554, 1970. (ang.).

[pie-15] H. Pieper. Eine neue Mesocricetus-Art (Mammalia: Cricetidae) von der griechischen Insel Armathia. „Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde”. Serie B [Paläontologie]. 107, s. 2, 1984. (niem.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]