Cis japoński

Cis japoński
	; Morfologia cisu japońskiego
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	cyprysowce
Rodzina	cisowate
Rodzaj	cis
Gatunek	cis japoński
	Nazwa systematyczna
	Taxus cuspidata Siebold & Zucc.; Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 4(3):232. 1846 (Fl. jap. fam. nat. 2:110.).)
Synonimy
	Cephalotaxus umbraculifera Siebold ex Endl.; Taxus biternata Spjut; Taxus caespitosa Nakai; Taxus umbraculifera (Siebold ex Endl.) C.Lawson;
	Cephalotaxus umbraculifera Siebold ex Endl.; Taxus biternata Spjut; Taxus caespitosa Nakai; Taxus umbraculifera (Siebold ex Endl.) C.Lawson;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cis japoński (Taxus cuspidata Siebold & Zucc.) – gatunek drzewa iglastego należący do rodziny cisowatych. Występuje we wschodniej Azji, na terenie Rosji, Chin, Korei i wyspach Japonii^[3]. Do Europy sprowadził go w 1855 roku szkocki łowca roślin Robert Fortune^[6]. Obecnie wyróżnia się wiele kultywarów i mieszańców tego gatunku, w większości stanowiących rezultat krzyżowania go z cisem pospolitym.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Rozłożysty, szeroki, czasami stożkowaty. Dorasta do 15 m wysokości^[6]. Częściej rośnie jako krzew, tworząc zarośla.
Pień: Kora czerwonobrązowa, u dojrzałych osobników łuszcząca się strzępkami.
Liście: Zimozielone, spłaszczone, gwałtownie zwężające się ku końcowi blaszki liściowej, osadzone na krótkim, cienkim ogonku. Górna strona - ciemnozielona, błyszcząca, spodnia - jaśniejsza, żółtawa. Brak białych pasków oraz przewodów żywicznych. Igły na pędzie rozłożone są nieregularnie. Do 2,5 cm długości. Często tworzą V-kształtny przedział. Cierniste^[7].
Kwiaty: Roślina dwupienna, wiatropylna. Kwiaty niepozorne, żółtawe.
Nasiona: Nasiono wypełnia czerwoną, mięsistą osnówkę i jest lekko wystające poza jej brzegi. Wytwarza najwięcej nasion spośród wszystkich gatunków cisu.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie powoli, jest bardzo odporny na trudne warunki klimatyczne^[6]. Jak wszystkie cisy, gatunek silnie trujący, aczkolwiek stanowiący źródło taksolu, wykorzystywanego w leczeniu nowotworów.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b Taxus cuspidata. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2012-02-26]. (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2012-02-26].
↑ T.T. Katsuki T.T., Luscombe, D, Taxus cuspidata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2012-02-26] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 284. ISBN 97883242-0842-5.
↑ Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 86. ISBN 83-7129-141-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[christenhusz2011-2] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[grin-3] Taxus cuspidata. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2012-02-26]. (ang.).

[TPL-4] The Plant List. [dostęp 2012-02-26].

[iucn-5] T.T. Katsuki T.T., Luscombe, D, Taxus cuspidata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2012-02-26] (ang.).

[Drzewa_Świata-6] Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 284. ISBN 97883242-0842-5.

[Kremer-7] Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 86. ISBN 83-7129-141-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]