Delta Aquilae
| δ Aql A / B | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
19h 25m 29,901s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+03° 06′ 53,21″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
82,51 ± 0,77 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−34,00 ± 0,20 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
F1 IV–V(n)[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
A: 0,12[3] | ||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
A: 88 km/s[2] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura | |||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Delta Aquilae (δ Aql) – gwiazda w gwiazdozbiorze Orła. Jest odległa od Słońca o około 51 lat świetlnych.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda ta nie ma nazwy własnej, ale dla starożytnych Arabów wraz z Eta Aquilae i Theta Aquilae tworzyła „wagę” (ألميزان, Al Mizān)[2][4].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Delta Aquilae jest gwiazdą podwójną. Główny składnik to białożółta gwiazda należąca do typu widmowego F, sklasyfikowana jako podolbrzym lub gwiazda ciągu głównego. Ma temperaturę 7610 K, wyższą od temperatury fotosfery Słońca i jest 8,2 raza jaśniejsza[2]. Ma promień około 2 razy większy niż promień Słońca[3]. Teoria struktury i ewolucji gwiazd pozwala obliczyć, że jej masa jest o 65% większa niż masa Słońca, co wskazuje, że wciąż znajduje się ona na ciągu głównym, choć za połową okresu syntezy wodoru w hel w jądrze trwającego 5 mld lat przy tej masie[2].
Delta Aquilae A była podejrzewana o bycie gwiazdą spektroskopowo podwójną, lecz później stwierdzono, że za zmiany widma odpowiadają pulsacje gwiazdy. Gwiazda wykazuje niewielką zmienność (0,003m w okresie 1,05 d), jest sklasyfikowana jako gwiazda zmienna typu Delta Scuti[2]. Astrometria ukazuje, że gwiazda jest w układzie podwójnym z okresem obiegu wokół środka masy równym 1250 dni[3]. Drugi składnik układu można dostrzec na niebie w odległości 137″ od jaśniejszej gwiazdy (pomiar z 2016 r.); Delta Aquilae B ma obserwowaną wielkość gwiazdową 12,75m[5][6]. W przestrzeni gwiazdy dzieli około 0,9 au; wartość ta i szacowany okres obiegu nie zgadzają się z szacunkiem masy gwiazd, dlatego konieczne są dalsze obserwacje dla weryfikacji parametrów układu[2]. Składnik B jest pomarańczowym karłem należącym do typu widmowego K, o masie około 0,67 M☉. W przyszłości może dojść do transferu masy z szybciej ewoluującego składnika A na gwiazdę B, dzięki czemu stanie się ona jaśniejsza i gorętsza, a także skończy życie szybciej, niż gdyby ewoluowała samotnie[3].
W odległości 34,3″ od Delta Aquilae A (pomiar z 2006 r.) widoczna jest też gwiazda C o wielkości 13,30m, ale ma ona inny ruch własny i nie jest związana fizycznie z układem[5][7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Delta Aquilae w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: Delta Aquilae. [w:] STARS [on-line]. 2007-10-05. [dostęp 2017-09-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Klaus Fuhrmann. Nearby stars of the Galactic disc and halo – IV. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 384 (1), s. 173–224, 2008. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2007.12671.x.
- ↑ Aquila, the Eagle. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 61. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ a b Mason et al.: WDS J19255+0307A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ UCAC2 32936946 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ UCAC3 187-223384 w bazie SIMBAD (ang.)