Doydirhynchus austriacus
| Doydirhynchus austriacus | |||
| (Olivier, 1807) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Doydirhynchus austriacus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Doydirhynchus austriacus – gatunek chrząszczy z nadrodziny ryjkowców i rodziny ryjoszowatych (Nemonychidae).
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 2,5 do 4,2 mm i zmiennym ubarwieniu: od jasno- do ciemnobrunatnego. Ciało porastają jasnoszare włoski, które na przedpleczu są przylegające i skierowane w przód, a na pokrywach ustawione są w pozycji półpodniesionej i skierowane w tył. Głowa jest szersza niż dłuższa, zaopatrzona w małe, półkuliste oczy. U samca ryjek jest tak długi jak głowa i przedtułów razem wzięte, a u samicy dłuższy. Czułki u samca osadzone są niemal w połowie długości ryjka, a u samicy za połową jego długości. Kształt ryjka jest równomiernie wygięty, nieco spłaszczony bocznie i stopniowo ku wierzchołkowi rozszerzony. Warga górna jest słabo widoczna. Przedplecze ma boki silnie zwężone ku przodowi i przed przednim brzegiem przewężone, a ów brzeg uniesiony ku górze. U samców nasadowa część przedplecza jest zaokrąglona i mocno wypukła, u samic natomiast całe przedplecze jest płaskie. Kształt tarczki jest zaokrąglony z tyłu. Pokrywy mają dobrze rozwinięte barki. U samca pokrywy mają boki równoległe, u samicy zaś nieco rozszerzają się ku tyłowi. Epipleury pokryw formują w widoku grzbietowym krawędź odgiętą na boki, jedynie miejscowo przysłoniętą przez guzy barkowe. Punktowanie powierzchni pokryw jest gęściejsze niż przedplecza. U samca odnóża przedniej i środkowej pary mają na wierzchołku strony wewnętrznej po trzy kolce: dwa czerwonawe i jeden ciemny. Edeagus samca ma niemalże równoległe boki, a jego część wierzchołkowa jest wyraźnie zaostrzona[1].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owady dorosłe spotyka się na pędach wierzchołkowych sosny zwyczajnej. Ukazują się od kwietnia i przeżywają do czerwca. Larwy żerują na męskich kwiatostanach, a gdy są w pełni wyrośnięte opuszczają je i spadają na glebę. Tam też odbywają przepoczwarczenie[1][2].
Gatunek o rozsiedleniu zachodniopalearktycznym, w Eurazji będący jedynym przedstawicielem rodzaju[3]. W Europie sięga na zachód do Hiszpanii[4], na północ do środkowej Skandynawii, na zachód do europejskiej części Rosji[3], a na południe do Włoch[4]. W Azji znany jest z Turcji[4][2], a w Afryce z Maroka, Algierii i Tunezji[1]. W Polsce jest jednym z trzech przedstawicieli rodziny, rzadko notowanym i znanym z niewielu stanowisk w różnych częściach kraju[2]. Na „Czerwonej liście chrząszczy województwa śląskiego” umieszczony jest jako gatunek zagrożony najmniejszej troski (LC)[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Zdzisław Cmoluch: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 96-97 Rhinomaceridae, Attelabidae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1979, s. 9-12.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowcowate prócz ryjkowców – Curculionioidea prócz Curculionidae.. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (18), 1992.
- ↑ a b Andrei A. Legalov. Contribution to the knowledge of the family Nemonychidae (Coleoptera) with descriptions of new taxa. „Ukrainian Journal of Ecology”. 7 (2), s. 64 –87, 2017. DOI: 10.15421/2017_22.
- ↑ a b c Doydirhynchus austriacus. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-06-13].
- ↑ Czesław Greń, Roman Królik, Henryk Szołtys. Czerwona lista chrząszczy (Coleoptera) województwa śląskiego.[w:] J. B. Parusel (red.). Czerwone listy wybranych grup zwierząt bezkręgowych województwa śląskiego. „Raporty Opinie”. 6 (4), s. 37-70., 2012. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice.