Dwór w Grzebowilku
 nr rej. 695 z 14 kwietnia 1962
| |
 Widok ogólny od frontu przed 1993 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Kondygnacje |
2 |
Położenie na mapie gminy Siennica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu mińskiego  | |
 52°06′49,9″N 21°32′38,0″E/52,113861 21,543889
| |
Dwór w Grzebowilku – zabytkowy dwór znajdujący się we wsi Grzebowilk, w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Siennica.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Na przełomie XV i XVI wieku wieś znajdowała się w posiadaniu sędziego liwskiego i chorążego zakroczymskiego, Aleksego z Gościańczyc, który z czasem przyjął nazwisko Rudzeński, dając początek rozległej rodzinie Rudzińskich. Po jego śmierci majątek przejął syn, Andrzej, a w rękach jego potomków dwór pozostawał do końca XVIII wieku. Kazimierz Antoni Rudziński (1754–1821, wnuk Kazimierza), starosta śmidyński sprzedał dwór i okoliczne dobra w 1795. Nabył je wówczas Teofil Bieczyński[1].
W tym czasie zbudowano drewniany dwór w obecnej formie. Według lokalnej tradycji uchodził za dworek myśliwski księcia Józefa Poniatowskiego, jednak w świetle badań naukowych nie można dowieść, czy w ogóle doń należał. Wiadomo natomiast, że w końcu XIX wieku obiekt należał do rodziny Karczewskich, a w początku XX wieku do Tadeusza Rychwalskiego, założyciela miejscowej cegielni. Zmieniono wówczas dach i ganek. W 1920 dwór przeszedł na własność Zygmunta Poradowskiego. W 1944 dobra zostały rozparcelowane przez właściciela, który pozostawił sobie dwór nie podlegający reformie rolnej. W 1959 przepisał majątek na Marię Rogozińską. W 1993 budynek należał do Marii Teresy i Apolinarego Gałeckich. W latach 1987–1993 poddali oni dwór gruntownej restauracji według planu Apolinarego Gałeckiego, który był architektem. Z uwagi na bardzo zły stan techniczny drewnianych ścian (konstrukcja zrębowa, oszalowane i otynkowane) zamieniono je na murowane przy zachowaniu sylwetki budynku i jego proporcji[1].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Budynek jest ceglany[2], zbudowany na planie prostokąta, parterowy, z mieszkalnym poddaszem, sześcioosiowy od frontu i siedmioosiowy od ogrodu. Elewacja frontowa i ogrodowa są niesymetryczne. W środku budynku jest taras, a na skraju bryły weranda. Tradycyjny układ dwutraktowy został zmieniony w trakcie ostatniej przebudowy[1]. Dach budynku jest czterospadowy, kryty dachówką. Od strony ogrodowej ma facjatki[2].
Otoczenie[edytuj | edytuj kod]
Dwór otacza park krajobrazowy z okazami starodrzewu[1] z około połowy XIX wieku[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Waldemar Baraniewski, Tadeusz S. Jaroszewski, Grzebowilk, w: Spotkania z Zabytkami, nr 6/1993, s.36-37, ISSN 0137-222X
- ↑ a b Moje Centrum Turystyczne, Dwór wraz z parkiem w Grzebowilku
- ↑ Katalog polskich zamków, pałaców i dwórów, Grzebowilk