Entoloma sericatum
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Entoloma sericatum |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma sericatum (Britzelm.) Sacc. Sylloge fungorum (Abellini) 11: 45 (1895) | |
.jpg)
,_to_serve_as_an_atlas_to_the_%22Handbook_of_British_Fungi%22_(Pl._338)_(8723364200).jpg)
Entoloma sericatum (Britzelm.) Sacc. – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1893 r. Max Britzelmayr, nadając mu nazwę Agaricus sericatus. Obecną nazwę nadał mu Pier Andrea Saccardo w 1895 r.[1]
Ma 6 synonimów. Niektóre z nich:
- Agaricus sericatus Britzelm. 1893
- Entoloma sericatum f. saliciphilum Noordel. 1981
- Entoloma sericatum var. saliciphilum (Noordel.) Noordel. 2004
- Rhodophyllus sericatus (Britzelm.) J. Favre 1948[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 15–90 mm, początkowo stożkowaty lub półkulisty z podwiniętym brzegiem, później rozszerzający się do płasko-wypukłego, zwykle z niskim, szerokim garbkiem, rzadziej lekko wklęsły w środku, z prostym brzegiem. Jest niehigrofaniczny; w stanie wilgotnym o barwie od blado do średnio ciemno żółtobrązowej lub szarobrązowej, z blaszkami prześwitującym do połowy promienia, po wyschnięciu blady do blado brązowego. Powierzchnia gładka, naga lub z małymi biało-włókienkowymi plamami, zwłaszcza na brzegu młodych i świeżych owocników[3].
Od 25 do 345, l = 3–7, o szerokości do 5 mm, średnio gęste, przyrośnięte, zbiegające lub zbiegające ząbkiem, łukowate lub brzuchate, początkowo białe, potem różowe. Ostrza nierówne, tej samej barwy[3].
Wysokość 40–120 mm, grubość 3–15 mm, cylindryczny, wygięty, czasem głęboko zakorzenionym, pusty. Powierzchnia bardzo bladobrązowa, srebrzystobiała, wzdłużnie prążkowana, wierzchołek często cienko oprószony, ku dołowi gładki, u podstawy z białą grzybnią[3].
Pod skórką kapelusza i trzonu tej samej barwy, głębiej białawy. Zapach zwykle słaby, ale często (zwłaszcza po uszkodzeniu) mączny[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 4-zarodnikowe ze sprzążkami. Zarodniki 8–10,5 × 6,5–8 µm, Q = 1,05–1,3, w widoku z boku 5–6-kątne. Krawędź blaszek płodna. Strzępki skórki w kapeluszu wąskie, cylindryczne, na brzegu typu ixocutis o szerokości 2,5–8 µm z drobnoinkrustowanym pigmentem. Sprzążki liczne we wszystkich częściach grzyba[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Podano występowanie Entoloma sericatum w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie. Jest tu szeroko rozprzestrzeniona, występuje od Francji i wybrzeży Morza Śródziemnego na południu po archipelag Szetlandy na Morzu Arktycznym[4], miejscami jest pospolita[3]. Brak jej w wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Władysława Wojewody z 2003 r.[5] Po raz pierwszy w Polsce jej stanowiska podano w 2004 r., później znaleziono także inne[6].
Grzyb naziemny występujący w wilgotnych miejscach w lasach liściastych pod olszami, wierzbami, brzozami, dębami i bukami, czasami wśród torfowców lub innych mchów. Owocniki tworzy zwykle od sierpnia do listopada[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-13] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-13] (ang.).
- ↑ a b c d e f g M.E. Noordeloos, Entoloma, s. 1, „Fungi Euroaei”, 5 (1), Mycobank, 1992, s. 1–760 [dostęp 2023-02-12].
- ↑ Występowanie Entoloma sericatum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-13] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-27].