Filipinomysz niezwykła
| Apomys insignis[1] | |||
| Mearns, 1905[2] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Apomys | ||
| Gatunek |
filipinomysz niezwykła | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Filipinomysz niezwykła[5] (Apomys insignis) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący na Filipinach.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Filipinomysz niezwykła występuje endemicznie na Filipinach, z zasięgiem ograniczonym do dwóch wysp – Mindanao i Dinagat[6][4]. Gryzoń ten nie występuje na wyspach Bohol, Leyte, Samar i Biliran, doniesienia o występowaniu tam dotyczą innego gatunku filipinomyszy[4].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1905 roku amerykański ornitolog i przyrodnik polowy Edgar Alexander Mearns nadając mu nazwę Apomys insignis[2]. Holotyp pochodził z góry Apo, na wysokości 6000 ft (1829 m), w południowej części Mindanao, w Filipinach[7].
Apomys insignis należy do podrodzaju Apomys[8][6]. Dowody molekularne sugerują, że A. insignis wykazuje szczególne pokrewieństwo z A. hylocoetes z Mindanao, A. camiguinensis z Camiguin oraz nieopisanymi gatunkami z Bohol, Leyte, Samar i Biliran[6]. Sekwencje mitochondrialne nie odróżniają A. insignis od gatunku sympatrycznego A. hylocoetes w górach Kitanglad, być może z powodu introgresji lub wychwytywania mitochondriów, ponieważ oba gatunki różnią się znacznie kariotypem (2n = 36 i FN = 36 dla insignis oraz 2n = 48 i FN = 56 dla hylocoetes); sympatryczność między oba gatunkami występuje również na górze Apo[6]. Taksonomia A. insignis wymaga dokładniejszych badań[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Apomys: Apo, Mindanao, Filipiny; μυς mus, μυος muos „mysz”[9].
- insignis: łac. insignis „nadzwyczajny, niezwykły, godny uwagi”, od in „w kierunku”; signum „znak, oznaczenie”[10].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 71–123 mm, długość ogona 134–176 mm, długość ucha 18–21 mm, długość tylnej stopy 31–35 mm; masa ciała 33–52 g[8].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Jest spotykana niemal od poziomu morza do 2800 m n.p.m.[4].
Gatunek ten osiąga największą liczebność w górskich lasach pierwotnych, ale jest spotykany także w środowisku zaburzonym (np. przez osuwiska i ograniczony wyrąb). Prawdopodobnie nie występuje na obszarach intensywnej ludzkiej aktywności, takich jak tereny rolnicze i trawiaste[4].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Zwierzę to lokalnie jest dosyć liczne, filipinomysz niezwykła jest uznawana za gatunek najmniejszej troski. Intensywne wylesianie w latach 70. i 90. XX wieku doprowadziło do znacznego spadku liczebności na nizinach, ale większość populacji zamieszkuje góry i utrata środowiska dotknęła ją tylko w niewielkim stopniu. Gryzoń występuje w obszarach chronionych[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Apomys insignis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Mearns 1905 ↓, s. 459.
- ↑ G.S. Miller. Descriptions of two new genera and sixteen new species of mammals from the Philippine Islands. „Proceedings of the United States National Museum”. 38 (1757), s. 402, 1910. (ang.).
- ↑ a b c d e f L. Heaney, B. Tabaranza & D. Balete, Apomys insignis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-08] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 264. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 488. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Apomys insignis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-08].
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 666–667. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ Mearns 1905 ↓, s. 455.
- ↑ insignis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-08] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- E.A. Mearns. Descriptions of new genera and species of mammals from the Philippine Islands. „Proceedings of the United States National Museum”. 28 (1402), s. 425–460, 1905. (ang.).