Girdziusze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Girdziusze
Гірдзюшы
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Rejon

brasławski

Sielsowiet

Achremowce

Populacja (1999)
• liczba ludności


9

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Girdziusze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry znajduje się punkt z opisem „Girdziusze”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Girdziusze”
Ziemia55°30′57″N 27°09′35″E/55,515833 27,159722

Girdziusze (biał. Гірдзюшы; ros. Гирдюши) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie brasławskim, w sielsowiecie Achremowce.

Dawniej używana nazwa – Hirdziusze.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W czasach zaborów wieś włościańska w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego[1]

W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim (od 1926 w powiecie brasławskim), w gminie Jody

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 79 osób, wszystkie były wyznania prawosławnego i zadeklarowały białoruską przynależność narodową. Było tu 14 budynków mieszkalnych[2]. W 1931 w 16 domach zamieszkiwało 86 osób[3].

Wierni należeli do parafii prawosławnej w Jodach. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Brasławiu i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Zamoszach[4].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[5][6]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką.

Przed atakiem III Rzeszy na ZSRR wioska liczyła 98 mieszkańców i 18 domów. W 1943 Niemcy całkowicie spalili wieś i zabili dwóch mieszkańców[7].

W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Girdziusze, wieś, powiat dzisieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 574.
  2. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 52.
  3. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 7.
  4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 524.
  5. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  6. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
  7. Поиск - Белорусские деревни, сожжённые в годы Великой Отечественной войны [online], db.narb.by [dostęp 2021-10-31].
  8. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Girdziusze, wieś, powiat dzisieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 574.