Gmach Sądu Rejonowego przy placu Wolności 10 w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gmach Sądu Rejonowego przy placu Wolności 10 w Katowicach
Willa Prezydentów Dyrekcji w Katowicach Królewsko-Pruskich Kolei Żelaznych
Symbol zabytku nr rej. :
- A/637/2020 z 04.05.2020 (woj. śląskie)[1]
- A/1455/91 z 30.12.1991 (woj. katowickie)[2]
Ilustracja
Widok z południa (2022)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

pl. Wolności 10
40−078 Katowice

Typ budynku

willa z ogrodem

Styl architektoniczny

eklektyzm, neobarok

Architekt

Friedrich Storck, Johannes Riese

Kondygnacje

4 (3 + poddasze)

Rozpoczęcie budowy

1907

Ukończenie budowy

1909

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Sąd Rejonowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Sąd Rejonowy”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sąd Rejonowy”
Ziemia50°15′33,25″N 19°00′43,59″E/50,259236 19,012108
Strona internetowa

Gmach Sądu Rejonowego przy placu Wolności 10 w Katowicach − pierwotnie willa z ogrodem, wzniesiona w latach 1907–1909 w Katowicach przy placu Wolności 10, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze największej sali na pierwszym piętrze (2019)

Budynek został wzniesiony w latach 1907−1909 w stylu eklektyzmu z elementami neobaroku według projektu Friedricha Storcka i Johannesa Riese z 1907 roku; była to pierwotnie willa Prezydentów Dyrekcji w Katowicach Królewsko-Pruskich Kolei Żelaznych (Pruskich Kolei Państwowych / Królewsko-Pruskich Państwowych Kolei Żelaznych)[3], w której znajdowały się dwa mieszkania: na piętrze dla prezydenta, a na parterze dla członka zarządu dyrekcji kolei, na poddaszu urządzono pokoje dla służby[3]. Mieszkali w nim Prezydenci Dyrekcji Kolei w Katowicach: Franz Dorner (w latach 1907–1909), Richard Sarre (1910–1912), Karl Steinbiss (1912–1919) oraz Wilhelm Schumacher (1919–1922)[3].

W 1922 roku willa została zaadaptowana na potrzeby siedziby sądu apelacyjnego[3]. W dwudziestoleciu międzywojennym w budynku swoją siedzibę miał tenże Sąd Apelacyjny i Prokuratura Sądu Apelacyjnego[4]. W 1927 w jego wnętrzu odsłonięto pamiątkową tablicę, poświęconą Feliksowi Bocheńskiemu − pierwszemu prezesowi katowickiego Sądu Apelacyjnego[5].

Budynek wpisano do rejestru zabytków 30 grudnia 1991 (nr rej.: A/1455/91, A/637/2020); granice ochrony obejmują cały budynek wraz z najbliższym otoczeniem w ramach działek. W latach 1929−1932 willę przebudowała firma budowlana Brunona Iwańskiego[6]. Obecnie w budynku mieści się Pion Karny Sądu Rejonowego Katowice−Zachód.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. SPIS OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-06-02]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 72 [dostęp 2019-02-04].
  3. a b c d Perły katowickiej moderny. Dzielnicowe spotkania z historią i architekturą. Fundacja Dom Modernisty, circa 2018.
  4. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 69. ISBN 978-83-7729-021-7.
  5. Tablica pamiątkowa w gmachu sądu ku czci pierwszego prezesa Sądu Apelacyjnego w Katowicach Feliksa Bocheńskiego. (pol.) www.audiovis.nac.gov.pl [dostęp 2011-09-27]
  6. Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, Katowice 2018, s. 277.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]