Gniewomierz
51°09′38″N 16°13′02″E/51,160556 16,217222| wieś | |
 Kościół św. Antoniego w Gniewomierzu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (31.12.2017) |
475[2] |
| Strefa numeracyjna |
76 |
| Kod pocztowy |
59-241[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DLE |
| SIMC |
0365010 |
Położenie na mapie gminy Legnickie Pole  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu legnickiego  | |
| 51°09′38″N 16°13′02″E/51,160556 16,217222[1]
| |
Gniewomierz (niem. Oyas[2]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Legnickie Pole, nad rzeką Wierzbiak.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa miejscowości wywodzi się od Gniewomira - pogańskiego imienia używanego we wczesnym średniowieczu przez Słowian. Imię to składa się z członu Gniewo- ("gniew") oraz -mir ("pokój, spokój, dobro"), oznacza "ten, który uśmierza gniew". Należało prawdopodobnie do pierwszego właściciela lub zasadźcy miejscowości, a więc nazwa wsi jest patronimiczna.
Miejscowość została wymieniona w staropolskiej, zlatynizowanej formie Gnevomir Ujasd (pol. Ujazd Gniewomira) w łacińskim dokumencie wydanym w 1202 roku we Wrocławiu przez kancelarię biskupa wrocławskiego Cypriana[4]. W dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej, staropolskiej formie Gneomirovici[5]. Na podstawie średniowiecznych dokumentów polska administracja zmieniła po zakończeniu II wojny światowej nazwę na polską Gniewomierz.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- kościół filialny pw. św. Antoniego Padewskiego, wzmiankowany w 1251 r., wzniesiony w 1500 r., przebudowany w XVIII i XX w. Orientowany, jednonawowy, nakryty dachem dwuspadowym[7].
- cmentarz przykościelny.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34044
- ↑ a b Wykaz sołectw. Gmina Legnickie Pole. [dostęp 2014-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-25)].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 319 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Grünhagen 1866 ↓, s. 60.
- ↑ Grünhagen 1866 ↓, s. 98.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 94. [dostęp 2012-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 86. ISBN 83-213-4366-X.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Colmar Grünhagen, Regesten zur Schlesischen Geschichte, Breslau: Josef Max & KOMP., 1866 (niem.).
- Siedziba gminy: Legnickie Pole
