Gospodarz (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gospodarz
gmina wiejska
1867-1953[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: łódzkie (II RP)
1945-53: łódzkie

Powiat

łódzki

Siedziba

Rzgów

Populacja (1924[2])
• liczba ludności


4909

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

12

Liczba miejscowości

21

brak współrzędnych

Gospodarz (od 1953 Rzgów) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1953 roku[3] w woj. łódzkim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Gospodarz, lecz siedzibą władz gminy był Rzgów[4].

Za Królestwa Polskiego gmina Gospodarz należała do powiatu łódzkiego w guberni piotrkowskiej. 19 maja?/31 maja 1870 do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Rzgów (Rżgów)[5].

W 1915 roku niemieckie władze okupacyjne wprowadziły administrację cywilną i z wiejskiej gminy Gospodarz wyodrębniły Rzgów, nadając mu status miasta, liczącego w 1916 roku 2165 mieszkańców[6]. Władze polskie nie uznały jednak Rzgowa za miasto w 1919 roku[7], przez co Rzgów stał się ponownie osadą w wiejskiej gminie Gospodarz.

W okresie międzywojennym gmina Gospodarz należała do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. 1 kwietnia 1927 do gminy Gospodarz przyłączono część obszaru gminy Brus (Gadka Stara, Gadka Nowa i Ruda Las)[8].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 13 lutego 1946 roku z gminy Gospodarz wyłączono część wsi Starowa Góra i włączono ją do Łodzi[9]. 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 12 gromad: Czyżeminek, Gadka Nowa, Gadka Stara, Gospodarz, Guzew, Kalinko, Modlica, Prawda, Romanów, Rydzynki, Rzgów i Starowa Góra[10].

21 września 1953 roku jednostka o nazwie gmina Gospodarz została zniesiona przez przemianowanie na gminę Rzgów[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej
  3. Do 20 września 1953 roku
  4. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  5. Postanowienie z 23 stycznia (4 lutego) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 77)
  6. Stan szkolnictwa powszechnego w grudniu 1917 r. na terytorjum obu byłych jeneralnych gubernatorstw: Warszawskiego i Lubelskiego
  7. Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140
  8. Dz.U. z 1927 r. nr 17, poz. 137
  9. Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35
  10. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199