Grabno (województwo pomorskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grabno
wieś
Ilustracja
Kościół w Zimowiskach
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Ustka

Liczba ludności (2017-09-27)

356[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-270[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0752148[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Ustka
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ustka, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Grabno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabno”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Grabno”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Grabno”
Ziemia54°33′39″N 16°53′33″E/54,560833 16,892500[1]

Grabno (kaszb. Wëtrowno lub też Witrowno[5], niem. Wintershagen) – wieś w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Ustka[4][6]. Leży przy drodze krajowej nr 21.

Wieś stanowi sołectwo Grabno[7][2].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa została wprowadzona urzędowo w 1948[8], jest tzw. chrztem nazewniczym i ma charakter pseudotopograficzny. Powstała przez dodanie do nazwy pospolitej grab formantu -no[9].

Niemiecka nazwa Wintershagen odnosiła się zarówno do Grabna, jak i do sąsiednich Zimowisk[10]. Ma charakter dzierżawczy i składa się z dwóch członów: nazwy osobowej Winter i nazwy pospolitej Hagen „ogrodzenie, ogrodzony teren”[11]. Poświadczenia słowiańskiej nazwy gwarowej: Vȧ͂trɵvnɵ, Vȧ͂trɵwnɵ[12], Vətrovno, V́itrovno[13] sugerują możliwą resubstytucję nazwy niemieckiej przez podmianę członu Hagen na formant -no, a być może także adideację pierwszego członu do nazwy pospolitej odpowiadającej pol. wiatr, słwń. vjãtĕr[11]Ewa Rzetelska-Feleszko dopuszcza także, że to nazwa słowiańska mogła być pierwotna, a nazwa niemiecka jest adideacją[14].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Grabno[15].

 Zobacz też: Grabienko#NazwaZimowiska#Nazwa.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W latach 1945-54 siedziba gminy Wytowno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • kościół z XIV w. wieżą nakrytą dachem naczółkowym, korpus z XVII w., transept z XIX w. W wyposażeniu świątyni m.in. manierystyczny ołtarz i empora, barokowa ambona i płyta nagrobna z 1615[16];

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37381
  2. a b Strategia Rozwoju Gminy Ustka na lata 2017-2027. s.14
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 331 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 154 (pol.).
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. BIP gminy, sołectwa
  8. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. (M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55, s. 13)
  9. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 45.
  10. Arkusz P30 S24 Stolpmünde. W: Mapa Taktyczna Polski 1:100 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935.
  11. a b Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 115.
  12. Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1529.
  13. Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Poznań: Instytut Zachodniosłowiański, 1923, s. 154.
  14. Ewa Rzetelska-Feleszko, Słowińskie nazewnictwo Pomorza Zachodniego, [w:] Wojciech Łysiak (red.), VI Konferencja Kaszubsko-Pomorska. Materiały z Konferencji. Darłowo 8-9 września 2000, Poznań: Eco, 2001, s. 17, ISBN 83-87437-06-9.
  15. Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 206, ISBN 978-83-62137-50-3.
  16. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 278, ISBN 978-83-7495-133-3.