Gruta
53°27′35″N 18°57′57″E/53,459722 18,965833
| wieś | |
 Urząd Gminy Gruta | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
1290[2] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
86-330[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CGR |
| SIMC |
0844554 |
Położenie na mapie gminy Gruta  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego  | |
| 53°27′35″N 18°57′57″E/53,459722 18,965833[1]
| |
Gruta – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Gruta.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0844560 | Cukrownia | część wsi |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gruta. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Gruta.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 1290 mieszkańców[2]. Jest największą miejscowością gminy Gruta.
Drogi wojewódzkie[edytuj | edytuj kod]
Przez wieś przechodzi droga wojewódzka nr 538.
Krótki opis[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna, Urząd Gminy, Urząd Pocztowy, stacja paliw, kilka obiektów handlowych, ośrodek zdrowia, apteka i przystanek autobusowy. Ponadto kiedyś istniało kółko rolnicze.
Szkolnictwo[edytuj | edytuj kod]
W Grucie znajduje się Zespół Szkół w Grucie, w której w skład wchodzą:
- Szkoła Podstawowa im. Floriana Laskowskiego
- Gimnazjum w Grucie
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[6] na listę zabytków wpisane są:
- kościół pw. Wniebowzięcia NMP, XIV w., 1670, nr rej.: A/359 z 13.07.1936
- park dworski, k. XIX w., nr rej.: 516 z 16.02.1987
Kościół ceglany z około 1270 r. w stylu gotyckim, wielokrotnie odbudowywany, m.in. po 1747 r. i po 1846 r.; jednonawowy. Wieża frontowa powstała w 1670 r.
Między jeziorami Księże i Dużym położone jest grodzisko z XIII-XIV wieku.
Znane osoby[edytuj | edytuj kod]
- 20 marca 1865 urodził się tu Wiktor Kulerski (zm. 1935), polski działacz społeczno-polityczny, dziennikarz i wydawca. W Grucie znajduje się biblioteka jego imienia.
- 2 września 1939 w pobliżu miejscowości Gruta zmarł kpt. pil. Florian Laskowski, dowódca III/4 dywizjonu myśliwskiego w 4 Pułku Lotniczym, gdy jego samolot PZL P.11c został zestrzelony przez obronę przeciwlotniczą. Żołnierze niemieccy nie pozwolili cywilom zbliżyć się do wraku i udzielić pomocy, ciężko ranny pilot zmarł po kilku godzinach z upływu krwi w kabinie swojego samolotu. Absurdalny rozkaz dowódcy lotnictwa Armii "Pomorze" ataku lekko uzbrojonych samolotów myśliwskich PZL P.11c na niemieckie kolumny pancerne okazał się tragiczny w skutkach - prowadzona przez kpt. pil. Floriana Laskowskiego 141 Eskadra Myśliwska straciła 4 samoloty zestrzelone przez obronę przeciwlotniczą i 3 zabitych pilotów, oprócz dowódcy dywizjonu zginęli ppor. pil. Władysław Urban oraz kpr. pil. Benedykt Mielczyński[7]. Kpt. pil. Florian Laskowski spoczywa na cmentarzu parafialnym w Grucie, jest patronem tamtejszej Szkoły Podstawowej, został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39662
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 343 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 38 [dostęp 2016-05-15].
- ↑ Grzegorz Mazurowski, Śmierć kapitana Laskowskiego [online], Arma Hobby - blog firmowy, 14 lipca 2018 [dostęp 2023-05-03] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paweł Grochowski, Niedoceniona perełka architektury, "Kalendarz Grudziądzki", ISSN 1427-700X, 7, 2003
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gruta w Toruńskim Serwisie Turystycznym
- Gruta, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 879.
