Gustavo Sampaio (1892)
| |
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
26 lipca 1892 |
 Marinha do Brasil
| |
| Wejście do służby |
8 października 1893 |
| Wycofanie ze służby |
1 maja 1912 |
| Los okrętu |
złomowany 10 maja 1942 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
480 ton |
| Długość | |
| Szerokość |
6,1 m |
| Zanurzenie |
2,59 m |
| Materiał kadłuba |
stal |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 2000 KM 2 śruby | |
| Prędkość |
18 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 89 mm (2 x I) 4 działka kal. 47 mm (4 x I) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
3 x 356 mm (3 x I) |
| Opancerzenie | |
| wieża dowodzenia - 19 mm (¾") | |
| Załoga |
60 |
Gustavo Sampaio – brazylijska kanonierka torpedowa z przełomu XIX i XX wieku. Okręt został zwodowany jako cywilny statek „Aurora” 26 lipca 1892 roku w brytyjskiej stoczni Sir WG Armstrong, Mitchell & Co Ltd w Elswick, a w październiku 1893 roku został zakupiony przez rząd Brazylii i wszedł do służby w Marinha do Brasil. W kwietniu 1894 roku u wybrzeży Santa Catarina storpedował i zatopił rebeliancki okręt pancerny „Aquidabã”. Jednostka została skreślona z listy floty w maju 1912 roku i złomowana w 1942 roku.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Późniejszy „Gustavo Sampaio” miał być pierwotnie statkiem przeznaczonym na rynek cywilny i budowany był w stoczni The Defence Vessel Construction Co of Erith pod nazwą „Bueno Ventura”[1]. W 1890 roku stocznia zbankrutowała, a nieukończony kadłub statku został 22 lipca 1891 roku zakupiony przez stocznię Armstrong Mitchell i umieszczony na pochylni w Elswick pod numerem 590[1]. Po dokonaniu zmian konstrukcyjnych mających na celu zwiększenie prędkości i poprawienie dzielności morskiej statek (ochrzczony imieniem Aurory) został powtórnie zwodowany 26 lipca 1892 roku[1][a]. Ukończony w październiku 1893 roku okręt zakupiony został w tym samym miesiącu przez rząd Brazylii i 8 października 1893 roku – w dniu przyjęcia w skład Marinha do Brasil – nadano mu nazwę „Gustavo Sampaio”[1][3]. Wykonany ze stali i obity drewnem kadłub jednostki miał podwyższoną część dziobową[2][3]. Okręt miał pojedynczy komin i dwa palowe maszty[2][3].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był średnich rozmiarów kanonierką torpedową o długości między pionami 60 metrów, szerokości 6,1 metra i średnim zanurzeniu 2,59 metra[2][3]. Wyporność normalna wynosiła 480 ton[2][3][b]. Okręt napędzany był przez dwie trzycylindrowe pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania wyprodukowane w zakładach Ernest Scott & Co, Close Works w Newcastle, o łącznej mocy 2000 koni mechanicznych (KM)[2][1]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 18 węzłów[2][3][c]. Okręt zabierał maksymalnie zapas 150 ton węgla[2][3].
Jednostka była uzbrojona w dwa pojedyncze 20-funtowe działa kal. 89 mm (3,5 cala) QF L/40 Armstrong (umieszczone na pokładzie dziobowym i rufowym) oraz cztery pojedyncze trzyfuntowe działka Hotchkiss M1885 L/40 kal. 47 mm[3][1][d]. Uzbrojenie uzupełniały trzy pojedyncze wyrzutnie torped kal. 356 mm (14 cali) – jedna dziobowa i dwie obrotowe na śródokręciu[2][3][e]. Opancerzenie obejmowało jedynie wieżę dowodzenia, która miała stalowe ściany grubości 19 mm (¾ cala)[2][3].
Załoga okrętu składała się z 60 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3][f].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Podczas rewolty floty brazylijskiej w latach 1893–1894, „Gustavo Sampaio” storpedował i zatopił 16 kwietnia 1894 roku u wybrzeży Santa Catarina rebeliancki okręt pancerny „Aquidabã”[6][7]. Jednostka została rozbrojona 1 maja 1912 roku[3][4]. Złomowania okrętu dokonano po trzydziestu latach – 10 maja 1942 roku[1].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W większości źródeł podany jest jako data wodowania rok 1893[2][3][4].
- ↑ Jane’s Fighting Ships of World War I podaje wyporność 500 ton[5], zaś G. Robinson i D. Waller – 408 ton[1]
- ↑ Według G. Robinsona i D. Wallera prędkość maksymalna kanonierki wynosiła 16,5 węzła[1].
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 kaliber dział artylerii głównej wynosił 102 mm (4 cale)[2].
- ↑ Według G. Robinsona i D. Wallera wyrzutnie torped miały kaliber 16 cali (406 mm)[1].
- ↑ Według Jane’s Fighting Ships of World War I załoga liczyła 95 osób[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j George Robinson, David Waller: Aurora 1893. Tyne Built Ships. [dostęp 2017-04-29]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 409.
- ↑ a b Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 404.
- ↑ a b John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 301.
- ↑ Roger Branfill-Cook: Torpedo: The Complete History of the World’s Most Revolutionary Naval Weapon. Naval Institute Press, 2014, s. 173.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Roger Branfill-Cook: Torpedo: The Complete History of the World’s Most Revolutionary Naval Weapon. Naval Institute Press, 2014. ISBN 978-1-84832-215-8.
- Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: AQUIDABÃ turret ship (1887). Navypedia. [dostęp 2017-04-29]. (ang.).
- Ivan Gogin: GUSTAVO SAMPAIO torpedo gunboat (1893). Navypedia. [dostęp 2017-04-29]. (ang.).
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
- George Robinson, David Waller: Aurora 1893. Tyne Built Ships. [dostęp 2017-04-29]. (ang.).