Holtyt

Holtyt

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	Al6(Al,Ta)(BO3)[(Si,Sb,As)O4]3(O,OH)3
Twardość w skali Mohsa	8,5
Przełam	brak
Łupliwość	zgodnie z (001)
Pokrój kryształu	słupkowe, wydłużone względem [100]
Układ krystalograficzny	rombowy
Gęstość minerału	3,60 – 3,90 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	kremowy, białawy, żółtawy, brązowawy
Rysa	biała
Połysk	jedwabisty
Współczynnik załamania	nα = 1,705-1,746 nβ = 1,728-1,759 nγ = 1,730-1,761
Inne	optycznie ujemny

Holtyt – minerał z gromady krzemianów, wcześniej zaliczany do tlenków. Nazwa pochodzi od australijskego premiera Harolda Edwarda Holta (opisany w 1971 r.). Bardzo rzadki minerał, opisany jak dotąd tylko z trzech miejsc na świecie, w tym z Polski.

Charakterystyka

Minerał ten tworzy cienkie żyłki i większe nagromadzenia promienistych agregatów. Kryształy mają pokrój słupkowy o postaci silnie wydłużonych indywiduów o żółtawej do białej barwie i jedwabistym połysku. Długość tych kryształów sięga czasem kilku centymetrów, a grubość w większości w granicach 2 do 5 μm. Występowanie holtytu związane jest z wtargnięciem kwaśnych magm granitoidowych w utwory zasadowe i ultrazasadowe. Występuje w paragenezie z tantalitem i jako minerał wtórny po stibiotantalicie.

Minerały współwystępujące

kwarc, K-skalenie, plagioklazy, turmaliny, lepidolit, muskowit, spodumen, amblygonit, pollucyt, mikroklin, simpsonit, cyrkon, tantalit i stibiotantalit.

Występowanie

• Polska - Szklary koło Ząbkowic Śląskich na Dolnym Śląsku.
• Australia - Greenbush
• Rosja - Półwysep Kolski

Literatura

• Bolewski A., Manecki A., Mineralogia szczegółowa, Wydawnictwo PAE. Warszawa 1993, ISBN 83-85636-03-X
• Pieczka A., Marszałek M., Holtite the first occurrence in Poland, Mineralogia Polonica, Volume 27 No2 1996
• Pieczka A., A rare mineral-bearing pegmatite from the Szklary serpentinite masiff, the Fore-Sudetic Block, SW Poland, Geologia Sudetica, vol 33: 23-31, 2000
• Szełęg E., Atlas minerałów i skał, Wyd. Pascal, Bielsko-Biała 2007, ISBN 978-83-7513-138-3