Jan Kayzer
podporucznik rezerwy kawalerii | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Jan Kayzer (ur. 21 grudnia 1891 w Poznaniu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podporucznik rezerwy kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Jana i Jadwigi z Rothów[1]. Z wykształcenia agronom. Powołany do armii niemieckiej, walczył na frontach I wojny światowej. Po powrocie w rodzinne strony wziął udział w powstaniu wielkopolskim. Wstąpił do Wojska Polskiego, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
W okresie międzywojennym pracował jako powiatowy inspektor ubezpieczeń wzajemnych w Gnieźnie. Awansował do stopnia podporucznika w 1926. W 1932 był podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 102 lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. Jednostka macierzysta: 2 pułk szwoleżerów. Podlegał pod PKU Poznań Miasto[2]. Działał w Komendzie Powiatowej WF i PW[3]
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej. Według stanu na grudzień 1939 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[4] – lista wywózkowa bez numeru, poz. 65 z 2.04.1940[5]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15.05.1943. Przy szczątkach znaleziono kartę książeczki oficera rezerwy, certyfikat, dwie fotografie, świadectwo szczepień obozowych, wizytówki z adresem Gniezno, Warszawska 3 m 3[6][7]. Figuruje na liście AM-226-2188 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-78-02188. Nazwisko Kayzera znajduje się na liście ofiar opublikowanej w Gońcu Krakowskim (nr 2788!) nr 135 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 139 (nr 2188) z 1943. Pochowany w Bratniej Mogile IV. Krewni do 2005 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. W Archiwum Robla nazwisko Kayzera z dopisanym adresem – Gniezno, ul. Warszawska, znajduje się w notatniku wśród nazwisk oficerów wraz z ich adresami (pakiet 01692-02) znalezionym przy szczątkach por. rez. Józefa Jaroszyńskiego oraz jest zakreślone na jednej z niedatowanych kart z imiennymi listami oficerów znalezionej przy szczątkach kpt. Stanisława Karońskiego (pakiet 0693-03)
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Mieszkał w Gnieźnie, na ul. Warszawskiej 3. Żonaty z Marią z Bińczowskich, miał syna Zbigniewa.
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień porucznika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- zbrodnia katyńska
- Kampania wrześniowa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2000, s. 257 .
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934, s. 124, 979 .
- ↑ „Junak: tygodniowy ilustrowany organ Wojewódzkiego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego Poznań-Toruń” (R.2(11) Nr 28), 1930, s. 324 .
- ↑ УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 360 .
- ↑ Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, Warszawa 1991, s. 598 .
- ↑ Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 226 .
- ↑ Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 2018-01-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Urodzeni w 1891
- Zmarli w 1940
- Ludzie urodzeni w Chełmie