Jerzy Dowkontt

Jerzy Dowkontt

Prof. inż. Jerzy Bohdan Dowkontt (zdjęcie z ok. 1945 r.)
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	26 czerwca 1906 Warszawa
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1978 Warszawa
profesor nauk technicznych
Alma Mater	Politechnika Warszawska
Doktorat	1939 Politechnika Warszawska
Profesura	1946
Odznaczenia

Nagrobek Jerzego Dowkontta na cmentarzu Powązkowskim

Jerzy Bohdan Dowkontt (ur. 26 czerwca 1906 w Warszawie, zm. 7 stycznia 1978 tamże) – polski inżynier, konstruktor, profesor Politechniki Łódzkiej i Politechniki Warszawskiej.

Życiorys

Był synem Andrzeja Franciszka Dowkontta, inżyniera technologa, i Heleny Anny z domu Rekosz (1880–1956), córki litewskiego przemysłowca Mikołaja Franciszka Rekosza (Mikalojus Pranciškus Rekošas). Studiował matematykę na Uniwersytecie w Rzymie, po czym kontynuował studia na Politechnice Warszawskiej, gdzie w 1935 roku uzyskał dyplom inżyniera mechanika. Następnie do wybuchu II wojny światowej pracował jako konstruktor w Państwowych Zakładach Inżynierii, pracując jednocześnie w Katedrze Termodynamiki Politechniki Warszawskiej w Laboratorium Maszyn Cieplnych na stanowisku asystenta. W maju 1939 uzyskał stopień doktora za pracę: „O obiegach silników wybuchowych – zdławionym i zmiennosuwowym”, której promotorem był prof. Bohdan Stefanowski. Po zakończeniu kampanii wrześniowej był wykładowcą w Szkole Technicznej na Antokolu w Wilnie do 1940 roku. W 1941 roku powrócił do Warszawy i podjął pracę w fabryce „Perkun” jako konstruktor silników. Był współtwórcą prototypu silnika wysokoprężnego, z którego wywodzi się rodzina przenośnych silników przemysłowych S60-S64, produkowanych w Polsce po wojnie.

Z początkiem roku akademickiego 1945/46 objął Katedrę Silników Samochodowych i Lotniczych w Politechnice Łódzkiej. W maju 1946 otrzymał mianowanie na profesora nadzwyczajnego. Obok pracy w Uczelni rozwinął w Łodzi intensywną działalność naukową i organizacyjną na rzecz przemysłu. Był współtwórcą Zakładów Włókien Sztucznych w Gorzowie i w Jeleniej Górze. Był także kierownikiem Centralnego Biura Technicznego Przemysłu Maszyn Włókienniczych.

W 1953 roku został powołany na stanowisko kierownika Katedry Silników i Pojazdów Mechanicznych na Politechnice Warszawskiej. W 1964 roku otrzymał mianowanie na profesora zwyczajnego.

W latach 1960–1961 pełnił funkcję dziekana wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych (ówcześnie Maszyn Roboczych i Pojazdów) Politechniki Warszawskiej.

Był autorem kilku książek m.in. „Teoria Maszyn Cieplnych” oraz „Teoria silników cieplnych”, a także skryptów i publikacji. Był konstruktorem m.in. 8-cylindrowego silnika widlastego o mocy 95 KM do samochodu Lux-Sport (wspólnie z Janem Wernerem). Wypromował 19 doktorów.

W 1933 ożenił się ze Stefanią Mirosławą z domu Pachowską (1905–1987). 24 grudnia 1935 urodziła się ich córka Anna Ewa, lekarz, zaś 12 września 1937 syn Gerard Andrzej, m.in. wykładowca WAT w Warszawie.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 275-1-14,15).

Wybrane publikacje

• J. Dowkontt: Kiedy pisać kG, a kiedy kg?, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Nr 1, Mechanika, 1954, s. 60–62.
• J. Dowkontt, J. Młodziński, B. Staniszewski: Teoria maszyn cieplnych, Warszawa, 1956.
• J. Dowkontt: O polu elektromechanicznym, Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej, Nr 45, Mechanika nr 6, Warszawa, 1960, s. 73–90.
• J. Dowkontt: Termomechanika, Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej, Nr 64, Mechanika nr 8, Warszawa, 1962, s. 5–75.
• J. Dowkontt: Teoria silników cieplnych, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1962, 1973.
• J. Dowkontt, J. Rutkowski: Termodynamika techniczna, Warszawa, 1974.

Wybrane przekłady

• A.G. Iwachnienko: Cybernetyka techniczna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1962.

  

  Tablica upamiętniająca prof. Jerzego Dowkontta w budynku SiMR PW

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1947)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)

Upamiętnienie

Imię Prof. Jerzego Dowkontta zostało nadane jednej z sal wykładowych (nr 2.19) w budynku Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej przy ul. Narbutta 84 w Warszawie.

Bibliografia

• Ewa Chojnacka, Zbigniew Piotrowski, Ryszard Przybylski (red.): Profesorowie Politechniki Łódzkiej 1945–2005. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2006, s. 50.
• S. Orzeszak: Sylwetka znanego silnikowca. Prof. Jerzy Bohdan Dowkontt (1906–1978). Silniki Spalinowe, Nr 3/2005 (132), Listopad 2005, Rok XLIV, s. 67–68.
• Praca zbiorowa pod red. Mieczysława Pękalaka: Politechnika Warszawska. Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych. 50-lecie Wydziału. Warszawa: Wydawnictwo i Zakład Poligrafii Instytutu Technologii Eksploatacji, 2003, s. 184.
• Zbigniew Jaśkiewicz: Historia Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej. Geneza i historia Instytutu Pojazdów 1915–1997. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1998, s. 168.
• Andrzej Śródka: Uczeni Polscy XIX–XX stulecia. Tom 1. Warszawa: Agencja wydawnicza ARIES, 1994, s. 622.
• Odpisy skróconych aktów notarialnych urodzenia i zgonu.