Kara Mustafa
 Kara Mustafa jako wielki wezyr | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wielki wezyr Imperium Osmańskiego | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa (ur. 1620 lub 1634/1635 w Merzifon, zm. 25 grudnia 1683 w Belgradzie) – wielki wezyr Imperium Osmańskiego, protegowany sułtana Mehmeda IV, uczestniczył w kilku zwycięskich wyprawach wojsk tureckich, przyczynił się do ekspansji tureckiej w kierunku Europy Środkowo-Wschodniej[1].
Kara Mustafa był synem oficera spahisów, wychowywał go wielki wezyr Mehmed Köprülü. W 1662 został kapudan paszą (admirałem) floty tureckiej, służył sułtanowi jako generał wojsk w wojnie przeciwko Polsce w roku 1672, negocjował pokój w Buczaczu po zdobyciu Podola.
W 1676, gdy zmarł wielki wezyr Ahmed Köprülü, jego obowiązki i tytuł przejął jego szwagier Kara Mustafa. Po nieudanej wojnie z Rosją, Turcy przyjęli w 1681 pokój w Bakczysaraju. W roku 1683 Kara Mustafa rozpoczął kampanię austriacką popierając antyhabsburskie powstanie Thökölyego. Zebrał armię 200 000 ludzi i oblegał Wiedeń broniony przez 18 000 żołnierzy habsburskich (13 000 żołnierzy i 5 000 członków straży miejskiej).
Jednak 12 września 1683 wojska polsko-austriacko-niemieckie pod wodzą króla Jana III Sobieskiego odniosły zwycięstwo w bitwie pod Wiedniem, w której główną rolę odegrał potężny atak polskiej husarii na flankę sił tureckich.
Turcy zostali odepchnięci poza granicę Węgier. Klęska wiedeńska wielkiego wezyra ostatecznie pogrzebała szanse Imperium Osmańskiego na podbój Europy Środkowo-Wschodniej i jego karierę. Kara Mustafa uciekł do Belgradu, gdzie 25 grudnia 1683 z rozkazu sułtana Mehmeda IV skazano go na śmierć przez uduszenie zielonym jedwabnym sznurem[2].
Strzemię Mustafy na Wawelu
W Skarbcu Katedralnym na Wawelu w Krakowie znajduje się strzemię wielkiego wezyra Kara Mustafy, ofiarowane przez króla Jana III Sobieskiego na pamiątkę zwycięstwa pod Wiedniem (Encyklopedia staropolska/Strzemię).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Nowa encyklopedia powszechna PWN. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 270. ISBN 83-01-11966-7.
- ↑ WIEM: Kara Mustafa