Karol Pniak
6 ¾ zwycięstw | |
major | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Karol Pniak (ur. 26 stycznia 1910 w Jaworznie, zm. 10 listopada 1980 w Jaworznie) – major pilot Wojska Polskiego, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski II wojny światowej.
Życiorys
Był trzecim synem Franciszka i Marii z d. Waluga (z sześciorga rodzeństwa). Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się w gimnazjum w Chrzanowie. Do wojska zaciągnął się ochotniczo 23 października 1928 roku (2 Pułk Lotniczy). Uczył się w Szkole Podoficerskiej (stopień kaprala) następnie w Szkole Podoficerów Lotnictwa w Bydgoszczy, a w Szkole Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu uczył się na pilota myśliwskiego. Po ukończeniu szkoleń latał w 122 Eskadrze Myśliwskiej. W marcu 1936 otrzymał awans na plutonowego, w sierpniu 1938 na sierżanta. 15 czerwca 1939 roku ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie jako absolwent XII promocji (118 lokata). Staż odbył w 142 eskadrze myśliwskiej, a w sierpniu 1939 roku promowano go do stopnia podporucznika.
Karol Pniak był zdobywcą szeregu najwyższych nagród w tym trzykrotnym Mistrzem Polski, a po śmierci kpt pil. F. Żwirki najbardziej popularnym pilotem II Rzeczypospolitej.
Podczas kampanii wrześniowej 2 września zestrzelił Dorniera Do 17, kolejne zwycięstwo odniósł 4 września. Zaliczono mu dodatkowo 1 zniszczenie prawdopodobne i 1 i 1/3 uszkodzenia.
18 września ewakuował się przez Rumunię do Francji, gdzie dotarł 29 października. W styczniu 1940 roku przypłynął do Anglii, gdzie skierowano go na przeszkolenie do 6 OTU w Sutton Bridge. 8 sierpnia 1940 roku otrzymał przydział do 32 dywizjonu RAF. W czasie bitwy o Anglię powiększył liczbę zniszczonych maszyn wroga – 12 i 15 sierpnia po jednym Messerschmitcie Bf 109, 18 sierpnia kolejne dwa Bf 109. 24 sierpnia 1940 roku zgłosił prawdopodobne zestrzelenie Bf 109. 24 sierpnia lecąc na samolocie Hawker Hurricane (nr V6572) zestrzelony, samolot rozbił się w Rhodes Minnis, niedaleko Lyminge, pilot wyskoczył na spadochronie[1]. Ranny, w szpitalu przebywał do 16 września 1940 roku.
Powrócił do walk w ramach 257 dywizjonu RAF i 11 listopada 1940 roku zestrzelił 1 i ½ samolotu Fiata BR.20M.
23 listopada 1940 przeniesiony do Dywizjonu 306. Po przerwie operacyjnej 1 grudnia 1942 został dowódcą eskadry. 13 lutego 1943 został zakwalifikowany do Polskiego Zespołu Myśliwskiego (Polish Fighting Team, zwany również „Cyrkiem Skalskiego”), gdzie walczył od 13 marca do 12 maja. 28 listopada 1943 roku objął dowództwo nad 308 dywizjonem, którym dowodził do 30 czerwca 1945 roku.
W grudniu 1946 roku został zdemobilizowany i wrócił do kraju 24 lutego 1947 roku. Zamieszkał w rodzinnym Jaworznie. Zmarł 10 listopada 1980 roku.
Zestrzelenia
Na liście „Bajana” sklasyfikowany na 26. pozycji z 6 ¾ zestrzeleniami pewnymi, 2 prawdopodobnymi i 2 5/6 uszkodzeniami.
- Zestrzelenia pewne
- 2 września 1939 – Do 17 z II./KG 3 (lub Messerschmitt Bf 110 z I./ZG 1)
- 3 września 1939 – ¼ Hs 126 (wspólnie z Klein, Skalski i Zenker)[2]
- 4 września 1939 – Bf 110 z I./ZG 1 (nie uznane lub uznane jako jednosilnikowy Junkers Ju 87)
- 12 sierpnia 1940 – Bf 109E
- 15 sierpnia 1940 – Bf 109E
- 18 sierpnia 1940 – Bf 109E
- 18 sierpnia 1940 – Bf 109E
- 11 listopada 1940 – 1 i ½ Fiat BR.20M[3]
- Zestrzelenia prawdopodobne
- 24 sierpnia 1940 – Bf 109E
- Uszkodzenia
- 4 września 1939 – 1/3 Do 17 (razem z kpt. M. Leśniewskim i ppor. S. Skalskim)
Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 8995 – 14/40) – 1 lutego 1941 roku
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie) – 1 kwietnia 1941, 20 grudnia 1943, 8 marca 1946
- Brązowy Krzyż Zasługi
- Krzyż Lotnika (Holandia)
- Distinguished Flying Cross (Wielka Brytania)
Bibliografia
- Karol Pniak – biografia. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- Karol Pniak – biografia. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- Karol Pniak – biografia. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- Karol Pniak – biografia. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- Cyrk Skalskiego | Karol Pniak
Linki zewnętrzne
- NAC: „Trójka Bajana” – Karol Pniak w 1933 roku, zdjęcie. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- NAC: Karol Pniak w Wielkiej Brytanii – zdjęcie. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- Karol Pniak – raport z walki 11 listopada 1941. s. 1. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
- Asy myśliwskie Polski II wojny światowej
- Absolwenci Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie
- Oficerowie lotnictwa II RP
- Oficerowie Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie
- Odznaczeni Brązowym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni holenderskimi odznaczeniami
- Polacy odznaczeni Distinguished Flying Cross (Wielka Brytania)
- Urodzeni w 1910
- Zmarli w 1980