Kościół św. Anny w Zalesiu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Anny
436/1983 z dnia 22.12.1971[1]
kościół filialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Zalesie

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Michała Archanioła w Bystrzycy Kłodzkiej

Wezwanie

Święta Anna

Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Zalesie, kościół św. Anny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Zalesie, kościół św. Anny”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zalesie, kościół św. Anny”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zalesie, kościół św. Anny”
Ziemia50°18′45,8″N 16°34′45,6″E/50,312722 16,579333

Kościół św. Anny w Zalesiu – drewniany rzymskokatolicki kościół pw. Świętej Anny, wybudowany w 1717, położony w Zalesiu.

Jest jednym z czterech zachowanych drewnianych kościołów na ziemi kłodzkiej. Pozostałe znajdują się w Kamieńczyku, Międzygórzu i Nowej Bystrzycy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Drewniany kościółek pw. św. Anny w Zalesiu wzniesiony został na wschodnim zboczu doliny Drwiny w 1717, na istniejącym od co najmniej 1620[2] roku cmentarzu, prawdopodobnie jako kaplica cmentarna[3], w 1718 był konsekrowany[4]. W XIX stuleciu dobudowano kruchtę, w 1893 kościół remontowano. W 1914 odnowiono polichromię[5]. Poważny remont przeprowadzono w latach 1937–1939: wyremontowano dach z sygnaturką i gontowym pokryciem, pomalowano elewacje. Wewnątrz malarz Schneider z Wrocławia odnowił i uzupełnił malowidła stropu i empor. Od 1939 do 1 sierpnia 1941, kiedy został aresztowany przez Gestapo, pracę duszpasterską w kościółku prowadził niemiecki ksiądz Gerhard Hirschfelder, późniejszy błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego.

Po 1945 przebudowano kruchtę dostosowując ją do architektury kościoła oraz pobielono wnętrze kościoła[3].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Jest to drewniana budowla konstrukcji zrębowej ze szparami wypełnionymi gliną i suszoną trawą, na murowanym fundamencie, nieorientowana. Założona na planie prostokąta z prezbiterium i nawą zawartymi w korpusie oraz z dobudowanymi na osi zakrystią i kruchtą. Korpus nakryty wysokim gontowym dachem czterospadowym z wydatnymi konikami i z wysuniętymi okapami[3]. Nad chórem muzycznym wznosi się smukła, 8-boczna wieża konstrukcji słupowej z sygnaturką z iglicą[4]. Ściany oszalowane z listwowaniem z małymi oknami o łuku odcinkowym, w listwowych obramieniach[3].

Wnętrze o wymiarach 13,5x7,5 m rozdzielone na nawę i prezbiterium półkolistym łukiem tęczowym[5], nakryte drewnianym belkowym, odeskowanym stropem z podciągami, podzielonym na kasetony[3]. 45 oddzielnych kasetonów stropowych i 11 na balustradzie chóru muzycznego ozdobione są XVIII wieczną polichromią figuralną o tematyce biblijnej[6]. Cały ten zespół polichromii, tzw. Biblia Pauperum, czyli obrazkowe przedstawienie scen biblijnych dla niepiśmiennych, jest najcenniejszym elementem świątyni[4]. Pozostałe skromne barokowe wyposażenie kościoła to: drewniany, polichromowany ołtarz główny z 1720, przedstawiający patronkę kościoła św. Annę, ołtarz boczny Matki Boskiej z początku XX w., polichromowana ambona i drewniana balustrada komunijna z około 1720[3].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Obok kościoła znajduje się cmentarz, który założony został przez protestantów przed 1625, a przejęty przez katolików w 1631[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2018-02-05].
  2. Catharine Hof, Holzkirchen in Schlesien, Institut für Baugeschichte der Universität Karlsruhe, 1999, s. 162, ISSN 0940-578X (niem.).
  3. a b c d e f g Zalesie – Kaplica cmentarna, ob. kościół filialny pw. św. Anny. Zabytek.pl, strona internetowa. [dostęp 2018-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-19)].
  4. a b c Zalesie – kościół drewniany pw. św. Anny. Szlaki kulturowe, strona internetowa. [dostęp 2018-02-05].
  5. a b Kościół filialny św. Anny. Dolny Śląsk, strona internetowa. [dostęp 2018-02-05].
  6. Witold Papierniak: Zalesie. [w:] Nasze Sudety [on-line]. [dostęp 2018-02-05].