Kościół św. Jakuba w Człuchowie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Jakuba Apostoła
w Człuchowie
A-295 z dnia 27.09.1960 r.[1]
kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Człuchów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jakuba Apostoła w Człuchowie

Wezwanie

św. Jakuba Apostoła

Wspomnienie liturgiczne

25 lipca, Ipsa die

Położenie na mapie Człuchowa
Mapa konturowa Człuchowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoław Człuchowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoław Człuchowie”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoław Człuchowie”
Położenie na mapie powiatu człuchowskiego
Mapa konturowa powiatu człuchowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoław Człuchowie”
Ziemia53°39′57″N 17°21′29″E/53,665833 17,358056
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Jakuba w Człuchowie – rzymskokatolicki kościół parafialny w Człuchowie, w województwie pomorskim.

Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Budynek świątyni znajduje się na północno-zachodnim skraju rynku. Teren kościoła przylega do ulic Królewskiej i Wejhera.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka w źródłach pisanych dotycząca kościoła w tym miejscu pochodzi z 1209 roku[2]. Był to drewniany kościół wzniesiony za panowania książąt gdańskich[3][4]. W latach 1550–1603 był w rękach protestantów. Kościół murowany został ufundowany przez starostę wejherowskiego Jakuba Wejhera[2]. Zbudowano go w latach 1644–1647[2]. Na początku XVIII wieku do bryły kościoła dobudowano wieżę[2]. W latach 1926-1927 świątynię poddano kolejnej, gruntownej rozbudowie według planów, sporządzonych przez człuchowskiego mistrza budowlanego Fenner'a[2]. Dobudowano nowy korpus nawowy prostopadle do istniejącego kościoła tak, że dawna nawa stała się transeptem nowego założenia. W ten sposób oś kościoła, pierwotnie orientowanego, znalazła się na linii północ-południe. Jednocześnie mury kościoła podwyższono o 4 metry, a wieżę z 25 metrów do 38.5 metrów wysokości[3]. W 1926 r. powstały dwa witraże autorstwa Theo Landmanna przeznaczone do świątyni, przedstawiające Chrzest Chrystusa w Jordanie[5] oraz Chrystusa Króla[6].

Wnętrze kościoła - organy

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Wieża kościoła

W wyniku przebudowy kościół uzyskał interesujący, niespotykany kształt bryły. Główne wejście od strony ulicy Wejhera ulokowane jest w podcieniu, przykrytym sklepieniem krzyżowym. Nad wejściem znajduje się napis Pax Christi in regno Christi (łac. Pokój Chrystusowy w Królestwie Chrystusowym), oraz nisza z figurą św. Jakuba Apostoła[2]. Korpus nawowy składa się z trzech naw przykrytych bogato dekorowanymi, stropami drewnianymi. Od strony południowej nad kruchtą znajduje się empora. Nawę główną od transeptu oddziela łuk tęczowy, wyznaczając jednocześnie granicę pomiędzy starą częścią kościoła a dobudowaną w 1926 roku. Czworoboczna wieża znajdująca się na przedłużeniu transeptu po stronie zachodniej zaopatrzona została w zegar z dzwonem z roku 1522 i okazały, barokowy hełm. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVII i XVIII wieku[2]. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny i renesansowa ława kolatorska. Po obu stronach kościoła, w transepcie znajdują się barokowe ołtarze boczne z około 1660 roku przedstawiające św. Jakuba Apostoła po stronie wschodniej) oraz Jezusa Ukrzyżowanego (po stronie zachodniej)[2]. W dawnym prezbiterium znajduje się ołtarz Matki Boskiej Niepokalanej z XVII wieku[2]. Do pozostałego wyposażenia należą: barokowy konfesjonał z XVII wieku, barokowa ambona z postaciami czterech ewangelistów oraz chrzcielnica szkatułkowa z masywnym wiekiem zwieńczonym figurą, 2 portrety trumienne oraz szaty liturgiczne z XVII i XVIII wieku[2][3][4].

Proboszcz parafii św. Jakuba w Człuchowie ks. Antoni Wołek Wacławski zainicjował szereg odnowień zabytkowego wyposażenia oraz w 1964 nabył na rzecz świątyni obraz Matki Bożej Jasnogórskiej[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-01].
  2. ↑ a b c d e f g h i j Alicja Marika Lubowicka: Kościoły Diecezji Pelplińskiej - nasze dziedzictwo T. 5. Bydgoszcz: Ikona, 2013, s. 130-132. ISBN 978-83-934287-4-8
  3. ↑ a b c Parafia pw. Św. Jakuba w Człuchowie - Naszemiasto.pl. [dostęp 2014-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-28)].
  4. ↑ a b Człuchów - Kościół św. Jakuba z XVII w.
  5. ↑ Taufe Christi im Jordan. www.theo-landmann.de. [dostęp 2020-07-29]. (niem.).
  6. ↑ Christus König. www.theo-landmann.de. [dostęp 2020-07-29]. (niem.).
  7. ↑ Beata Gliwka: Parafia pw. Św. Jakuba w Człuchowie. pomorskie.naszemiasto.pl, 2009-11-03. [dostęp 2016-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Jakuba_w_Człuchowie&oldid=70093798”