Krystyna Kukułczanka

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krystyna Kukułczanka
Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1925
Chodzież

Data i miejsce śmierci

5 grudnia 2014
Wrocław

profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: botanika, fizjologia roślin, ogrodnictwo, rośliny ozdobne
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1962

Habilitacja

1970

Profesura

1981

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski
Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Krystyna Kukułczanka (ur. 20 lipca 1925 w Chodzieży, zm. 5 grudnia 2014 we Wrocławiu) – polska uczona, botaniczka specjalizująca się w fizjologii rozwoju roślin, kulturach tkankowych oraz uprawie roślin tropikalnych i subtropikalnych. Kierowniczka wrocławskiego Ogrodu Botanicznego w latach 1972–1980. Uznawana za autorytet w dziedzinie rozmnażania roślin ozdobnych w szkle.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie Czesława Kukułki, dyrektora handlowego chodzieskiej fabryki fajansu[1] i jego żony Czesławy z Kicińskich. Ojciec brał udział w wyzwalaniu Lwowa (1919–1920), a matka uczestniczyła w powstaniu wielkopolskim. Miała siostrę Barbarę. Po wybuchu II wojny światowej ojciec został wzięty do niewoli niemieckiej, gdzie zginął zimą na przełomie 1939 i 1940 roku. Okres wojny przeżyła w bardzo ciężkich warunkach, w latach 1942–1945 pracowała jako pomoc biurowa. W 1947 r. zdała maturę i wyjechała razem z matką i siostrą do Wrocławia, gdzie rozpoczęła studia na Wydziale Rolnym tamtejszego Uniwersytetu. Ukończyła je w 1951 uzyskując tytuł magistra nauk agrotechnicznych i inżyniera ogrodnika.

Rok później rozpoczęła pracę w Katedrze Ogrodnictwa Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu. W 1953 otrzymała etat starszego asystenta Stacji Badawczej Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Smolicach i pracowała tam przez trzy lata. W kwietniu 1956 rozpoczęła pracę w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego i była z nim związana przez resztę życia zawodowego. Do 1962 roku była starszym asystentem, obroniła wówczas napisaną pod kierunkiem prof. Bolesława Świętochowskiego pracę doktorską na temat żywienia NKP astra chińskiego i została na uczelni adiunktem. W 1970 r. przedstawiła pracę habilitacyjną o fizjologii bulw frezji i uzyskała etat docenta. Zajmowała się kolekcjami roślin tropikalnych i subtropikalnych, przyczyniła się do znacznego ich rozwoju. W 1970 roku utworzyła Pracownię Kultur Tkankowych[2]. W 1972 r. otrzymała nominację na kierownika Ogrodu Botanicznego, rok później[2] doprowadziła do wydzielenia go z dotychczasowych struktur i powołania jako samodzielnej jednostki w ramach Wydziału Nauk Przyrodniczych, a następnie do powołania Rady Naukowej Ogrodu Botanicznego. Funkcję kierownika pełniła do 1980 r.[2] W kwietniu 1981 r. uzyskała tytuł profesora[3] nadany przez Radę Państwa. W 1995 r. przeszła na emeryturę[4].

Zmarła 5 grudnia 2014 r. we Wrocławiu[5]. Spoczywa na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu.

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Specjalizowała się w zakresie kultur tkankowych, prowadziła badania nad regeneracją i morfogenezą roślin w kulturach in vitro[2]. W założonej przez nią Pracowni Kultur Tkankowych Ogrodu Botanicznego rozmnażano szereg gatunków roślin, w tym storczyków, bromelii i roślin owadożernych. Pomiędzy 1957 a 1996 rokiem opublikowała 173 prace oraz jedną monografię pt. Frezje. Od 1973 r. przez dwanaście lat prowadziła badania nad rozmnażaniem storczyków, a ich wyniki zostały wprowadzone do produkcji ogrodniczej. W zakresie biotechnologii z grona jej studentów dwudziestu uzyskało tytuł magistra, sześciu tytuł doktora a jeden student przedstawił pracę habilitacyjną[4].

Odbyła wiele staży zagranicznych w tym w Niemczech, Holandii i Anglii. Brała ponadto udział w kongresach naukowych z zakresu ogrodnictwa i kultur tkankowych, a także w licznych sympozjach naukowych w kraju i za granicą[4].

Członkostwo[edytuj | edytuj kod]

Należała do szeregu towarzystw i organizacji naukowych, w tym[4]:

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • K. Kukułczanka. Amorphophallus rivieri Dur. w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu. „Wiad. Bot.”. 4 (2), s. 223-226, 1960. 
  • K. Kukułczanka. Termin kwitnienia a plon kwiatów niektórych jednorocznych roślin ozdobnych. „Biul. Inst. Hod. Akt. Roślin”. 5/6, s. 35-39, 1964. 
  • Krystyna Kukułczanka. Zmiany modyfikacyjne morfologii Astra chińskiego (Callistephus Chinensis Nees) pod wpływem działania azotu, potasu i fosforu. „Acta Universitatis Wratislaviensis: Prace Botaniczne”. Tom 5, 1965. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISSN 0524-451X. 
  • K. Kukułczanka. Zmiany wielkości kwiatów w kwiatostanach Rhododendron L. „Rocz. Dendrolog.”. 21, s. 219-230, 1967. 
  • K. Kukułczanka. Metoda kultur merystematycznych w produkcji roślin ozdobnych wolnych od chorób wirusowych. „Prz. Inf. Ziel. Miej. -Inst. Gosp. Kom.”. 1, s. 32-41, 1968. 
  • Krystyna Kukułczanka: Frezja. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 1-119.
  • K. Kukułczanka. Rozmnażanie storczyków z tkanek merystematycznych. „Ogrodnictwo”. 7 (1), s. 16-22, 1970. 
  • K. Kukułczanka. Regenerative proporties of Saintpaulia inonantha Wendl. leaves cultured in vitro. „Acta Soc. Bot. Pol.”. 41 (4), s. 503-510, 1972. 
  • K. Kukułczanka. Propagation of aquarium plants of Aponogeton by tissue culture. „Abstracts of XXth International Horticultural Congress, Sydney, Australia”, 1978. 
  • K. Kukułczanka. Biological activity of some endogenous growth regulators in shoots of Cymbidium. „Acta Hort.”. 91, s. 405-409, 1979. 
  • K. Kromer, K. Kukułczanka. In vitro eultures of meristem tips of Canna indica (L.). „Acta Hort.”, s. 279-285, 1985. 
  • Krystyna Kukułczanka: Kontraktujemy frezje: instrukcja uprawowa. Wydawnictwo Spółdzielcze, 1986.
  • Krystyna Kukułczanka, Agnieszka Mironowicz, Krzysztof Krasiński, Antoni Siewiński. Transformation of isoprenoids by orchids in tissue culture. „Phytochemistry”. 26 (7), s. 1959-1960, 1987. 
  • K. Kukułczanka, B. Cząstka. Rozmnażanie wybranych gatunków Droseraceae i utworzenie banku genów w kulturze in vitro. „Pr. OB PAN”. 1, s. 55-61, 1991. 

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Waldemar L. Janiszewski: Chodzieski fajans (II) Ze zmiennym szczęściem. [w:] Dziennik Nowy [on-line]. 2014-03-08. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  2. ↑ a b c d Dzieje Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  3. ↑ Prof. Krystyna Kukułczanka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2015-03-06].[martwy link]
  4. ↑ a b c d e Kamila Jasińska: Nie żyje prof. Krystyna Kukułczanka, była kierownik Ogrodu Botanicznego. Uniwersytet Wrocławski, 2014-12-09. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  5. ↑ a b Pożegnanie Pani Profesor Krystyny Kukułczanki. Polskie Towarzystwo Botaniczne, 2014-12-09. [dostęp 2015-03-06].
  6. ↑ Władze PTMS. Polskie Towarzystwo Miłośników Storczyków, 2014. [dostęp 2015-03-07].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Krystyna_Kukułczanka&oldid=67587455”