Księgi liturgiczne

Księgi liturgiczne Kościoła katolickiego – dokumenty zawierające teksty i przepisy odnoszące się do obrzędów Kościoła, zatwierdzonych przez Stolicę Apostolską. W księgach liturgicznych zawarte są też objaśnienia dotyczące poszczególnych obrzędów zwane rubrykami (nazwa pochodzi od czerwonego koloru, którym te objaśnienia są pisane; tekst podstawowy jest w kolorze czarnym).

Księgi liturgiczne w Kościele Katolickim

Powszechnie stosowane

• Liturgia godzin – zawiera teksty i przepisy dotyczące publicznych modlitw kościoła:
  • I Tom – Adwent i Boże Narodzenie
  • II Tom – Wielki Post i Wielkanoc
  • III Tom – Okres zwykły (tygodnie od 1. do 17.)
  • IV Tom – Okres zwykły (tygodnie od 18. do 34.)

• Mszał – zawiera stałe i zmienne teksty modlitw mszalnych.

• Lekcjonarz – zawiera perykopy biblijne używane podczas Liturgii Słowa Mszy św.

• Ewangeliarz – zawiera teksty Ewangelii na niedziele i święta; jest używany podczas szczególnie uroczystej liturgii.

• Rytuał – zawiera modlitwy i przepisy dotyczące sprawowania sakramentów i sakramentaliów przez kapłana:
  • Obrzędy chrztu dzieci.
  • Obrzędy wtajemniczenia chrześcijańskiego dorosłych.
  • Komunia św. i kult Tajemnicy Eucharystii poza mszą św.
  • Obrzędy pokuty.
  • Sakramenty chorych. Obrzędy i duszpasterstwo.
  • Obrzędy sakramentu małżeństwa.
  • Obrzędy błogosławieństw. Tom 1. – Błogosławieństwa dotyczące osób, budynków i wielorakiej działalności Chrześcijan
  • Obrzędy błogosławieństw. Tom 2. – Błogosławieństwa sprzętów liturgicznych, i przedmiotów kultu publicznego. Błogosławieństwa przedmiotów wyrażających pobożność ludu Chrześcijańskiego.
  • Egzorcyzmy i inne modlitwy błagalne.
  • Obrzędy pogrzebu.

• Pontyfikał – zawiera modlitwy i przepisy dotyczące obrzędów sprawowanych przez biskupa:
  • Obrzędy bierzmowania.
  • Obrzędy święceń biskupa, diakonów i prezbiterów.
  • Ustanowienie lektorów, akolitów, przyjęcie kandydatów do diakonatu i prezbiteratu.
  • Obrzędy konsekracji dziewic.
  • Obrzędy profesji zakonnej.
  • Obrzęd błogosławienia opata i ksieni.
  • Obrzęd błogosławienia olejów.
  • Obrzęd poświęcenia kościoła i ołtarza.
  • Obrzęd koronacji wizerunku Najświętszej Maryi Panny.

Księgi używane dawniej w liturgii

• antyfonarz – zbiór śpiewów liturgicznych, głównie antyfon
• epistolarium – zbiór perykop uszeregowanych według kalendarza liturgicznego
• graduał – śpiewy mszalne chorału gregoriańskiego
• kancjonał – zbiór śpiewów liturgicznych
• kyriale – zbiór śpiewów chóralnych z nutami
• martyrologium – dzieje męczenników
• pasjonał – opis męki Chrystusa Pana
• psałterz – zbiór psalmów
• sakramentariusz lub sakramentarz – dawna nazwa księgi mszału