Lagopus

	Lagopus
	Brisson, 1760
	; Przedstawiciel rodzaju – pardwa białosterna (L. leucurus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	grzebiące
Rodzina	kurowate
Podrodzina	bażanty
Plemię	Tetraonini
Rodzaj	Lagopus
	Typ nomenklatoryczny
	Tetrao lagopus Linnaeus, 1758
Synonimy
	Attagen Kaup, 1829; Oreias Kaup, 1829; Acetinornis Bonaparte, 1856; Keron G.R. Gray, 1870;
	Attagen Kaup, 1829; Oreias Kaup, 1829; Acetinornis Bonaparte, 1856; Keron G.R. Gray, 1870;
Gatunki
	L. lagopus; L. muta; L. leucura;
	L. lagopus; L. muta; L. leucura;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lagopus – rodzaj ptaków z podrodziny bażantów (Phasianinae) w rodzinie kurowatych (Phasianidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej i Eurazji^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 31–43 cm; masa ciała samców 326–900 g, samic 358–750 g^[8].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Lagopus: łac. lagopus, lagopodis „pardwa”, od gr. λαγωπους lagōpous, λαγωποδος lagōpodos „pardwa, szorstko-stopy jak zając”, od λαγως lagōs „zając”; πους pous, ποδος podos „stopa”^[9].
Attagen: łac. attagen, attagenis „ptak łowny”, od gr. ατταγην attagēn, ατταγηνος attagēnos „frankolin” (por. średniowiecznołac. attagines „pardwa”). Ptak ten był wymieniany przez wielu autorów klasycznych i pomimo licznych wcześniejszych identyfikacji, panuje ogólna zgoda, że jest to frankolin obrożny^[10]. Gatunek typowy: Tetrao mutus Montin, 1776.
Oreias: gr. ορειας oreias, ορειαδος oreiados „z gór, górska nimfa, Oready”, od ορος oros, ορεος oreos „góra”^[11]. Gatunek typowy: Tetrao scoticus Latham, 1787^[a].
Acetinornis: gr. ακητον akēton „najlepszy, najdoskonalszy”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak” (por. gr. ακεντρος akentros „bez ostrogi”)^[12]. Gatunek typowy: Tetrao scoticus Latham, 1787.
Keron: lap. nazwa Keron dla pardwy górskiej^[13]. Gatunek typowy: Tetrao mutus Montin, 1776.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[14]:

Lagopus lagopus – pardwa mszarna
Lagopus muta – pardwa górska
Lagopus leucura – pardwa białosterna

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Podgatunek L. lagopus

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Lagopus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 26, 181. (łac. • fr.).
↑ Kaup 1829 ↓, s. 170.
↑ Kaup 1829 ↓, s. 177.
↑ C.L. Bonaparte. Tableaux paralléliques de l’ordre des Gallinacés. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences”. 42, s. 880, 1856. (fr.).
↑ J.E. Gray: Hand-list of genera and species of birds: distinguishing those contained in the British Museum. Cz. 2. London: printed by order of the Trustees, 1870, s. 278. (ang.).
↑ F. Gill & D. Donsker: Pheasants, partridges & francolins. IOC World Bird List: Version 8.2. [dostęp 2018-09-13]. (ang.).
↑ E. de Juana: Family Tetraonidae (Grouse). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 402–403. ISBN 84-87334-15-6. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Lagopus [dostęp 2018-09-13] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Attagen [dostęp 2018-09-13] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Oreias [dostęp 2018-09-13] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Acetinornis [dostęp 2018-09-13] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Keron [dostęp 2018-09-13] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tetraonini Leach, 1820 (wersja: 2017-05-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-09-13].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 1–203. (niem.).

[12] Podgatunek L. lagopus

[itis-1] Lagopus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Brisson-2] M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 26, 181. (łac. • fr.).

[CITEREFKaup1829[https://www.biodiversitylibrary.org/item/129856#page/198/mode/1up_170]-3] Kaup 1829 ↓, s. 170.

[CITEREFKaup1829[https://biodiversitylibrary.org/item/129856#page/205/mode/1up_177]-4] Kaup 1829 ↓, s. 177.

[Bonaparte-5] C.L. Bonaparte. Tableaux paralléliques de l’ordre des Gallinacés. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences”. 42, s. 880, 1856. (fr.).

[Gray-6] J.E. Gray: Hand-list of genera and species of birds: distinguishing those contained in the British Museum. Cz. 2. London: printed by order of the Trustees, 1870, s. 278. (ang.).

[Gill&Donsker-7] F. Gill & D. Donsker: Pheasants, partridges & francolins. IOC World Bird List: Version 8.2. [dostęp 2018-09-13]. (ang.).

[hbw2-8] E. de Juana: Family Tetraonidae (Grouse). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 402–403. ISBN 84-87334-15-6. (ang.).

[9] The Key to Scientific Names ↓, Lagopus [dostęp 2018-09-13] .

[10] The Key to Scientific Names ↓, Attagen [dostęp 2018-09-13] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, Oreias [dostęp 2018-09-13] .

[13] The Key to Scientific Names ↓, Acetinornis [dostęp 2018-09-13] .

[14] The Key to Scientific Names ↓, Keron [dostęp 2018-09-13] .

[Mielczarek&Kuziemko-15] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tetraonini Leach, 1820 (wersja: 2017-05-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-09-13].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[a]

[12]

[13]

[14]