Lubań (rejon wilejski)
_01.jpg) Zabytkowa cerkiew w Lubaniu (2016) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
222445 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 54°35′40,0″N 26°52′18,0″E/54,594444 26,871667
| |
Lubań (biał. Любань; ros. Любань) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim. W 2009 roku liczyła 984 mieszkańców[1].
Na terenie wsi znajduje się zabytkowy dworek z XIX wieku oraz drewniana cerkiew prawosławna pw. Soboru Świętych Białoruskich, przy której działa parafia[2][3]. Z miejscowości pochodzi Jan Kanty Lubański, polski ziemianin, bankier, działacz społeczny i filantrop[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasach zaborów folwark w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego[5].
W latach 1921–1945 folwark a następnie majątek leżał w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, w gminie Kurzeniec.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 155 osób, 63 były wyznania rzymskokatolickiego a 92 prawosławnego. Jednocześnie 94 mieszkańców zadeklarowało polską a 61 białoruską przynależność narodową. Było tu 28 budynków mieszkalnych[6]. W 1931 w 5 domach zamieszkiwały 122 osoby[7].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Kurzeńcu. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Wilejce i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Kurzeńcu[8].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[9][10]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[11].
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Parafia rzymskokatolicka[edytuj | edytuj kod]
Parafia leży w dekanacie wilejskim archidiecezji mińsko-mohylewskiej. Została zarejestrowana w 2007 r.[12] Nabożeństwa odbywają się w prywatnym domu przystosowanym do celów liturgicznych.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Belarus census. [dostęp 2018-10-14].
- ↑ Lubań. Vedaj. [dostęp 2018-10-14]. (pol.).
- ↑ Приход храма Собора Белорусских Святых д. Любань. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-02]. (ros.).
- ↑ Adam Kirkor: Wycieczka archeologiczna po guberni wileńskiéj. 1855.
- ↑ agromiasteczko Lubań na mapie (rejon wilejski, obwód miński) [online], www.radzima.net [dostęp 2023-09-23].
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 88.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 60.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 908.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
- ↑ Catholic.by - Любань (Вілейскі р-н) — парафія Божай Міласэрнасці [online], web.archive.org, 17 sierpnia 2016 [dostęp 2020-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-17].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adam Kirkor: Wycieczka archeologiczna po guberni wileńskiéj. 1855.