Małuszów (powiat jaworski)
51°06′57″N 16°10′29″E/51,115833 16,174722| wieś | |
 Kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny (2012 r.) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
372[2] |
| Strefa numeracyjna |
76 |
| Kod pocztowy |
59-424[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DJA |
| SIMC |
0365629 |
Położenie na mapie gminy Męcinka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu jaworskiego  | |
| 51°06′57″N 16°10′29″E/51,115833 16,174722[1]
| |
Małuszów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Męcinka[4], przy drodze krajowej nr 3.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Małuszów, po jej zniesieniu w gromadzie Jawor, a w 1972 w gromadzie Godziszowa. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.
Wody
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajdują się dwa stawy.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa miejscowości nie jest jednoznaczna. Według jednej z teorii pochodzi od imienia Małut i jest patronimiczna. Wieś wymieniona została w staropolskiej, zlatynizowanej formie Malut parvum, czyli Wieś Małuta w łacińskim dokumencie wydanym w 1202 roku wydanym we Wrocławiu przez kancelarię biskupa wrocławskiego Cypriana[5]. W dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest jako „Maluce”[6][7].
Z kolei według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od polskiego określenia określającego niedużą wielkość - "mały"[8]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę jako Maluci podając jej znaczenie "Sehr kleiner Ort" czyli tłumacząc na język polski "bardzo mała miejscowość"[8]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Malitsch[8] i utraciła swoje pierwotne znaczenie. Obie teorie nie są sprzeczne ponieważ imię zasadźcy mogło wywodzić się od słowa mały.
W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Malutz[9][10].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawiła się w 1202 roku[11].
W XVII wieku miejscowość należała do rodu Stoszów, o czym świadczy m.in. nagrobek z 1676 roku[11].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[12]:
- kościół parafialny pw. Narodzenia NMP, z XIV-XVIII w.
- plebania (nr 14), z końca XVIII w., przebudowana w XX w.
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pw. św. Józefa Oblubieńca, z 1863 r.
- zespół pałacowy z XVII-XIX w. składający się z pałacu i parku
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kościół św. Józefa Oblubieńca -
Kościół św. Józefa Oblubieńca -
Kościół Narodzenia NMP -
Pałac w Małuszowie -
Pałac w Małuszowie
_ID_591371.jpg)
_ID_591371.jpg)
_ID_591369.jpg)
_ID_591373.jpg)
_ID_591373.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 76994
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 772 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-02].
- ↑ Grünhagen 1866 ↓, s. 60.
- ↑ Grünhagen 1866 ↓, s. 98.
- ↑ Otto Koischwitz, Jauer – ein Wegweiser durch die Heimat und ihre Geschichte, Jauer 1930, s. 125.
- ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 70, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis. dokumentyslaska.pl. [dostęp 2012-10-24].
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Breslau 1889.
- ↑ a b Historia miejscowości - Gmina Męcinka [online], www.mecinka.pl [dostęp 2022-11-01].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 31. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Colmar Grünhagen, Regesten zur Schlesischen Geschichte, Breslau: Josef Max & KOMP., 1866 (niem.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Małuszów na portalu polska-org.pl
