Przejdź do zawartości

Magelanka zmienna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Magelanka zmienna
Chloephaga picta[1]
(J.F. Gmelin, 1789)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

blaszkodziobe

Rodzina

kaczkowate

Podrodzina

kaczki

Plemię

Tadornini

Rodzaj

Chloephaga

Gatunek

magelanka zmienna

Synonimy
  • Anas picta J.F. Gmelin, 1789[2]
  • Anas leucoptera J.F. Gmelin, 1789[3]
  • Anas magellanica J.F. Gmelin, 1789[3]
  • Bernicla dispar Landbeck & Philippi, 1862[3]
  • Chloephaga dispar (Landbeck & Philippi, 1862)[3]
Podgatunki
  • C. p. picta (J.F. Gmelin, 1789)
  • C. p. leucoptera (J.F. Gmelin, 1789)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     poza sezonem lęgowym

Magelanka zmienna[5], magelanka duża[6] (Chloephaga picta) – gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący południową część Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono dwa podgatunki C. picta[7][8]:

  • C. picta picta J.F. Gmelin, 1789 – południowe Chile, południowa Argentyna.
  • C. picta leucoptera J.F. Gmelin, 1789Falklandy.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Lato: południowa i środkowa Patagonia, Falklandy i archipelag Ziemia Ognista. Został wprowadzony na Georgii Południowej.

Zima: Urugwaj, Pampa i północna Patagonia. Na Falklandach żyje populacja osiadła.

Morfologia[9]

[edytuj | edytuj kod]
  • C. picta picta – podgatunek kontynentalny.
Przedstawiciele tego podgatunku posiadają ciała długości 59–65 cm. U samca głowa i górna część szyi są czysto białe. Reszta jego ciała jest biała w czarne poprzeczne pręgi. Lotki pierwszego rzędu są barwy czarnej, a drugiego rzędu – białej. Na skrzydle znajduje się zielonkawo-brązowe lusterko. Nogi i dziób szaroczarne.
Rdzawobrązowa samica jest nieco mniejsza od samca. Boki ciała, brzuch i pierś poprzecznie prążkowane. Nogi jasnożółte, dziób szaroczarny.
  • C. picta leucoptera – podgatunek falklandzki.
Przedstawiciele tego podgatunku osiągają zazwyczaj większe rozmiary. Długości ich ciał wahają się między 63 a 72 cm.
Samiec tego podgatunku jest jaśniejszy. Barwy czysto białej są nie tylko głowa i górna część szyi, ale także dolna część szyi, pierś oraz brzuch.
Samica tego podgatunku także jest jaśniejsza od samicy podgatunku kontynentalnego.

Ekologia i zachowanie

[edytuj | edytuj kod]
Jajo z kolekcji muzealnej
Siedliska
Pastwiska, łąki, stoki górskie. Choć z pewnością jest to gatunek związany z wodą, nierzadko widuje się jego przedstawicieli daleko od wód.
Lęgi
Gniazdo leży na ziemi wśród bujnych traw. Samica składa 5–8 jaj, we wrześniu lub październiku, zaś na Falklandach w listopadzie. Wysiaduje 30 dni. Oboje rodzice opiekują się młodymi.
Pożywienie
Głównie trawy, także owoce jagodowe, nasiona i zielone glony. Pisklęta jedzą również owady.

Status i zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje magelankę zmienną za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy, choć niektóre populacje mogą być stabilne[4][10]. Na Falklandach i na kontynencie gatunek był prześladowany, gdyż konkurował z owcami o pastwiska. Gatunek jest jednak nadal bardzo liczny.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Chloephaga picta, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Carboneras 1992 ↓, s. 588.
  3. a b c d D. Lepage: Upland Goose Chloephaga picta – synonyms. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-28]. (ang.).
  4. a b Chloephaga picta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tadornini Reichenbach, 1849-50 (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-25].
  6. Denis Lepage: Magelanka zmienna (Chloephaga picta) (Gmelin, 1789). Avibase. [dostęp 2013-12-07].
  7. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 10.1. [dostęp 2020-07-26]. (ang.).
  8. Upland Goose (Chloephaga picta). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (ang.).
  9. Magelanka zmienna (Chloephaga picta.) [online], www.ptakiozdobne.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-08-16].
  10. Species factsheet: Chloephaga picta. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-29]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Carles Carboneras: Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
  • Upland goose (Chloephaga picta). Arkive. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-07)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]