Marianna Kowalska
| Data i miejsce urodzenia |
28 stycznia 1919 |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
hafciarka |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
 
| |
Marianna Czesława Kowalska (ur. 28 stycznia 1919 w Plasucinie, zm. 2013) – kurpiowska hafciarka z Puszczy Białej[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W wieku 13 lat nauczyła się haftować. Nauczycielką była jej matka Rozalia Turek oraz harciarki ze wsi Psary. Przed II wojną światową sprzedawała swoje wyroby hafciarskie spółdzielni rękodzielniczej w Gładczynie założonej przez Wandę Modzelewską (od 1938 z siedzibą w Pniewie)[1]. Już w 1936 prezentowała swoje prace na Zamku Królewskim w Warszawie[2].
W 1942 zamieszkała z mężem w Lutobroku. Pracowała w gospodarstwie rolnym. Od 1950 współpracowała ze Spółdzielnią CPLiA „Twórczość Kurpiowska” w Pułtusku, dzięki czemu mogła zawodowo zajmować się hafciarstwem. Wykonywała haft na tiulu na czepcach do białokurpiowskich strojów ludowych. Haftowała komplety obrusów i serwetek[1].
Od 1974 uczestniczyła w konkursach i wystawach sztuki ludowej. Udział w pierwszej powojennej wystawie sztuki ludowej w Pułtusku w 1949 zaowocował dwiema nagrodami (I miejsce): za hafty i strój. Brała udział i była nagradzana na konkursach: w Warszawie (1955), w Pułtusku (1973 i 1979), w Toruniu (1977), w Ostrołęce i Lublinie (1984). Uczestniczyła w Cepeliadach, kiermaszach i pokazach sztuki ludowej (Warszawa, Częstochowa, Kraków, Gdańsk, Gdynia, Ostrołęka, Pułtusk). Jej prace można zobaczyć w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Muzeum Mazowieckim w Płocku, Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu i Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie[1].
Od 1977 była członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych[1]. Nauczyła haftować córki i ponad 30 kobiet z okolicznych wsi[2].
Została odznaczona Medalem 40-lecia Polski Ludowej, tytułem „Mistrz Rękodzieła Ludowego”, Oznaką „Zasłużony dla CPLiA”, Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, a w 1988 Nagrodą im. Oskara Kolberga[1].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Jest jedną z bohaterek wystawy czasowej „Harciarka ręczna” dostępnej między 10 czerwca a 18 września 2022 w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Marian Pokropek, Marianna Kowalska – laureat Nagrody Kolberga 1988 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 2022-03-08].
- ↑ a b Bernard Kielak, Kurpiowscy laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, 8, 1994, s. 290–302.
- ↑ Nowa wystawa czasowa została otwarta [online], 11 czerwca 2022.