Miłosz Frąckowiak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Miłosz Frąckowiak
Ilustracja
Miłosz Frąckowiak 2018 (w tle "SOŁDEK")
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

3 kwietnia 1930
Katowice

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 2023
Gdańsk

doc. dr inż.
Specjalność: statyka okrętu
Alma Mater

Politechnika Gdańska

Doktorat

1964

nauczyciel akademicki
Politechnika Gdańska

Wydział Budowy Okrętów

Okres zatrudn.

1955–1995

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Zasłużonym Ziemi Gdańskiej, Zasłużony Działacz Kultury, Za Zasługi dla Numizmatyki, Honorowy Członek PTN

Miłosz Wojciech Frąckowiak (ur. 3 kwietnia 1930 roku w Katowicach, zm. 12 stycznia 2023 roku w Gdańsku) – polski inżynier i pracownik naukowy, wieloletni wykładowca na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej[1]. Numizmatyk, członek Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Eustachego Frąckowiaka i Marii Frąckowiak z domu Gabryelewicz. Najmłodszy z czwórki rodzeństwa (siostra Halina, bracia Janusz i Zbisław).

Przed wybuchem II wojny światowej ukończył trzy klasy szkoły powszechnej. Okres okupacji spędził w Szczyrku, włączonym wówczas do Rzeszy Niemieckiej. Jako czternastolatek został skierowany do pracy przymusowej. Początkowo był gońcem w Urzędzie Gminy w Szczyrku, następnie pomocnikiem w zakładzie mechanicznym w Bielsku. Zajęcie to było szczególnie uciążliwe ze względu na długi czas pracy (ponad 10 godzin) i kilkugodzinne dojazdy. Po wojnie kontynuował edukację w Państwowym Gimnazjum i Liceum w Katowicach. Maturę zdał w 1950 roku.

Od najmłodszych lat interesował się tematyką morską. Uczestniczył w obozach żeglarskich prowadzonych przez Ligę Morską[3]. W 1947 roku odbył „Kurs Pracy Morskiej” zorganizowany przez Państwowe Centrum Wychowania Morskiego w Szczecinie.

W 1956 roku ukończył z tytułem magistra inżyniera studia na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej.

Działalność naukowa i dydaktyczna[edytuj | edytuj kod]

W czasach studenckich zdobywał doświadczenie zawodowe, opracowując dokumentacje techniczne dla jednostek pływających w zakresie pomiaru, opisu i konstrukcji kadłubów okrętowych, na zlecenie Gospodarstw Pomocniczych działających przy niektórych katedrach Wydziału Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej. Z początkiem roku akademickiego 1955/1956, podjął pracę naukową i dydaktyczną na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej w Katedrze Teorii Okrętu. Dołączył wówczas do dynamicznie rozwijającego się zespołu prowadzonego przez prof. Lecha Kobylińskiego. Jako dydaktyk prowadził ćwiczenia, laboratoria i wykłady. Materiały, które opracował, zostały wydane w formie skryptów.

W ramach działalności naukowej realizował badania dotyczące stateczności statków oraz wodowania bocznego i oporu modeli statków. Badania realizował również w utworzonym przez prof. Kobylińskiego Ośrodku Doświadczalnym Politechniki Gdańskiej w Iławie na jeziorze Jeziorak. Mierzył właściwości oporowo-napędowe i badał zachowania modeli statków w warunkach rzeczywistego falowania. Zajmował się także projektowaniem śrub okrętowych.

W 1964 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych za rozprawę na temat poprzecznego kołysania okrętu. W latach 1965–1966, w ramach stypendium British Council, odbył staż naukowy w National Physical Laboratory(inne języki) w Ship Division w Feltham pod Londynem. Tytuł docenta uzyskał w 1970 roku. W latach 1970–1973 był wykładowcą na Wydziale Okrętowym Uniwersytetu w Basrze w Iraku. Po powrocie, w latach 1974–1980 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Okrętowego Politechniki Gdańskiej do spraw studenckich. Był również członkiem zespołu do spraw mechaniki przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Od 1981 do 1983 roku wykładał w Rivers State University of Science and Technology(inne języki) w Port Harcourt w Nigerii. W latach 1968–1970 i 1985–1995 pełnił obowiązki Pełnomocnika Rektora Politechniki Gdańskiej ds. studentów zagranicznych.

W ramach działań Polskiego Rejestru Statków brał udział w badaniach dotyczących stateczności małych statków rybackich. Brał również udział w pracach Podkomitetu SLF (International Maritime Organization Sub-Committee on Ship Design and Construction, Stability and Load Lines and Fishing Vessel Safety) Międzynarodowej Organizacji Morskiej (International Maritime Organization) obejmujących tematykę stateczności, linii ładunkowych i bezpieczeństwa statków rybackich. W latach 80. był także ławnikiem Odwoławczej Izby Morskiej w Gdyni. Był promotorem czterech prac doktorskich.

Stowarzyszenia[edytuj | edytuj kod]

W 1975 roku został członkiem Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego (PTN). Aktywnie uczestniczył w pracach Oddziału Gdańskiego PTN. Wielokrotnie był delegatem na Walne Zjazdy Towarzystwa, wygłaszał prelekcje historyczno-numizmatyczne dla członków PTN, przygotowywał liczne wystawy medalierskie, prezentując własne zbiory i publikował artykuły w prasie numizmatycznej, popularyzując głównie lokalne medalierstwo i jego twórców. Przez wiele lat był też członkiem kolegium redakcyjnego „Gdańskich Zeszytów Numizmatycznych” – periodyku Oddziału Gdańskiego PTN.

Z chwilą powstania w 1992 roku Towarzystwa Okrętowców Polskich „Korab" został jego aktywnym członkiem.

Działalność na emeryturze[edytuj | edytuj kod]

W 1995 roku przeszedł na emeryturę, lecz pozostał aktywny w działaniach Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego i Towarzystwa Okrętowców Polskich „Korab". Zaangażował się też w opracowanie monografii dotyczącej historii Wydziału Okrętowego Politechniki Gdańskiej

Będąc na emeryturze prowadził wykłady z budowy okrętów na Wydziale Elektrycznym Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni. Kilkakrotnie pełnił funkcję sekretarza naukowego sympozjów Hydromechaniki Okrętowej, które współorganizowała Politechnika Gdańska.

Łącząc zamiłowanie do przeszłości z pasją kolekcjonerską, ocalał od zapomnienia bogate dzieje polskiego przemysłu okrętowego. Korzystając z własnych i obcych zbiorów dotyczących tej dziedziny, poświęcił kilkanaście lat na samodzielne opracowanie i wydanie w 2018 roku publikacji „Zaszczytne I Pamiątkowe Symbole w Polskim Przemyśle Okrętowym”.

Miłosz Frąckowiak, nagrobek, Cmentarz Łostowicki
Miłosz Frąckowiak, nagrobek, Cmentarz Łostowicki

Zmarł w Gdańsku[4][5]. Został pochowany na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku (kwatera 146, rząd 9, nr 5).

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Politechnika Gdańska[edytuj | edytuj kod]

  1. "Wspomnienia z dawnych lat", Aleksander Rylke, red. Marek Dzida, Miłosz Frąckowiak, Iwona Golecka, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 2018, ISBN 978-83-7348-722-2.
  2. "70 lat studiów okrętowych w Politechnice Gdańskiej - Ojczyźnie, Morzu wierni" - red. Miłosz Frąckowiak, Edmund Ledwoń, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 2015, ISBN 978-83-734863-6-2.
  3. "Studia okrętowe w Politechnice Gdańskiej 1945–2010" - red. Marek Dzida, Miłosz Frąckowiak, Politechnika Gdańska. Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, 2010.
  4. "Zastosowanie Polskiej Myśli i Wiedzy do Nowoczesnego Okrętownictwa Światowego", Guy C. Voley, red. Marek Dzida, Miłosz Frąckowiak, Politechnika Gdańska. Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, 2009.
  5. "Okrętowcy polscy na obczyźnie" - red. Marek Dzida, Miłosz Frąckowiak, Politechnika Gdańska. Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, 2006.
  6. "Studia okrętowe w Politechnice Gdańskiej 1945-2005" - red. Marek Dzida, Miłosz Frąckowiak, Stanisław Sobkowski, Edmund Brzoska, Politechnika Gdańska. Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, 2005.
  7. "Studia okrętowe w Gdańsku 1904–1945" - red. Marek Dzida, Miłosz Frąckowiak, Stanisław Sobkowski, Politechnika Gdańska. Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, 2004.
  8. "Zabezpieczenie statków rybackich przed przewróceniem" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 424, Budownictwo Okrętowe Nr 49, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1990.
  9. "Ramiona prostujące małych statków rybackich na fali wzdłużnej" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 421, Budownictwo Okrętowe Nr 48, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1990.
  10. "Statyka okrętu" 1985
    "Statyka okrętu" 1985
    "Statyka Okrętu" - Miłosz Frąckowiak, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej nr 528, Gdańsk 1985, Skrypt dla studentów III roku Instytutu Okrętowego, specjalności Budowa okrętów. Recenzent: Mieczysław Krężelewski.
  11. "Badania nad kształtem kadłuba trawlera rybackiego" - Miłosz Frąckowiak, Marian Szczerba, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 320, Budownictwo Okrętowe Nr 33, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1980.
  12. "Metoda wyznaczania parametrów hydrostatycznych statku przegłębionego" - Miłosz Frąckowiak, Maciej Pawłowski, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 278, Budownictwo Okrętowe Nr 27, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1978.
  13. "Opór i ruchy kutra rybackiego na fali wzdłużnej" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 130, Budownictwo Okrętowe Nr 15, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1968.
  14. "Obliczanie tłumienia dla stępek przechyłowych i belkowych" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 78, Budownictwo Okrętowe Nr 8, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1966.
  15. "Obliczanie tłumienia przy poprzecznym kołysaniu okrętu" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 72, Budownictwo Okrętowe Nr 7, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1965.
  16. "Wyznaczenie tłumienia i momentu bezwładności masy towarzyszącej z kołysań wymuszonych na wodzie spokojnej" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 52, Budownictwo Okrętowe Nr 5, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1964.
  17. "Badania modelowe Kołysania poprzecznego holownika 600 KM" - Miłosz Frąckowiak, Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Nr 36, Budownictwo Okrętowe Nr 3, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 1963.
  18. Zbiór zadań z Teorii Okrętu, część II, pod redakcją Lecha Kobylińskiego, opracowali: Miłosz Frąckowiak, Wiktor Maksymiuk, Stefan Nawrocki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1962.

Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne[edytuj | edytuj kod]

  1. "Miłosz Wojciech Frąckowiak - Wspomnienie" - Małgorzata Gizińska, Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne, nr 170, Kwiecień-Czerwiec 2023
  2. "Emeryk Hutten Czapski. Życie zawodowe i pasja kolekcjonerska" - Miłosz Frąckowiak, Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne, nr 132, Grudzień 2014
  3. "Prezesi Oddziału Gdańskiego PTN po 1971 roku" - Miłosz Frąckowiak, Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne, nr 120, Październik 2013
  4. "Jubileuszowy medal PTN Oddziału w Gdańsku" - Miłosz Frąckowiak, Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne, nr 120, Październik 2013

Własne[edytuj | edytuj kod]

  1. "Zaszczytne i Pamiątkowe Symbole w Polskim Przemyśle Okrętowym" - Miłosz Frąckowiak, Michał Kowalewski, Wydawnictwo: MFMK, 2018, ISBN 978-83-950132-0-1
Okładka książki: ZASZCZYTNE I PAMIĄTKOWE SYMBOLE W POLSKIM PRZEMYŚLE OKRĘTOWYM
Okładka książki: "Zaszczytne i pamiątkowe symbole w polskim przemyśle okrętowym"
Młoteczek położenia stępki (1968)
Młoteczek położenia stępki (1968)
Proporczyki branżowe
Proporczyki branżowe

W prawie 700-stronicowej książce w unikatowy sposób zobrazowana została historia polskiego przemysłu okrętowego, poprzez prezentację pamiątek nagrodowych, do których zalicza się m.in. medale, toporki, młoteczki, odznaki, dyplomy i wyróżnienia upamiętniające ważne wydarzenia związane z polskim przemysłem stoczniowym, np.: wodowania, osiągnięte normy produkcji, wyróżnienia dla zasłużonych stoczniowców itp. W jednym miejscu zostały przedstawione szczegółowe informacje historyczne o statkach zbudowanych w polskich stoczniach, szczególnych wydarzeniach związanych z ich działalnością oraz o ludziach, którzy tworzyli historię tego przemysłu. Wszystkie zaprezentowane pamiątki pochodzą ze zbiorów prywatnych. Książka stanowi unikatowe źródło wiedzy o niedawnej historii przemysłu okrętowego, który rozwijał się w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie czy Ustce, przydatnym zarówno dla osób profesjonalnie interesujących się tymi zagadnieniami, jak również dla tych, którzy w nieszablonowy sposób chcą poznać historię polskich stoczni. Treść książki zilustrowano kolorowymi fotografiami ponad 400 medali i kilkuset innych pamiątek. Zaprezentowano wiele informacji o poszczególnych jednostkach czy wydarzeniach, których odnalezienie niejednokrotnie może być już trudne lub być może nawet niemożliwe. W książce umieszczono dużą ilość tabelarycznych zestawień, uzupełniających poszczególne opisy pamiątek.

Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]

W trakcie studiów, na zlecenie Związku Młodzieży Polskiej, sprawował opiekę dydaktyczną w zakresie nauki matematyki nad Stanisławem Sołdkiem, którego imieniem "SOŁDEK" nazwano w 1948 roku pierwszy statek pełnomorski zbudowany całkowicie w Polsce po II wojnie światowej.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. "Absolwenci Politechniki Gdańskiej i Ich Osiągnięcia w Dziedzinie Mechaniki i Okrętownictwa" - redakcja: Szczepan Gapiński, współpraca: Barbara Ząbczyk-Chmielewska, Izabela Duszyńska, Miłosz Frąckowiak, Fundacja PZITB "Inżynieria i Budownictwo", ISBN 978-83-950345-2-7, s. 162.
  2. "Kadry Morskie Rzeczypospolitej" tom I, Polska Marynarka Handlowa, Absolwenci Szkół Morskich 1922-1992, red. Jan Kazimierz Sawicki, Wyższa Szkoła Morska w Gdyni, ISBN 83-900838-7-6 s. 379.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Okręty i konstrukcje morskie | Politechnika Gdańska [online], pg.edu.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  2. POLSKIE TOWARZYSTWO NUMIZMATYCZNE – Oddział w Gdańsku [online], ptngdansk.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  3. LIGA MORSKA I RZECZNA – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2023-11-23].
  4. Odszedł doc. dr inż. Miłosz Frąckowiak | WIMiO - Politechnika Gdańska [online], wimio.pg.edu.pl [dostęp 2023-11-30] (pol.).
  5. Odszedł Miłosz Wojciech Frąckowiak - Newsy numizmatyczne - Internetowy Katalog Monet [online], katalogmonet.pl [dostęp 2023-11-30].