Mykoła Dylecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mykoła Dylecki
Imię i nazwisko

Mykoła Pawłowicz Dylecki

Data i miejsce urodzenia

ok. 1630
Kijów

Pochodzenie

ukraińskie

Data i miejsce śmierci

1680 lub 1681
Moskwa

Gatunki

muzyka poważna, muzyka cerkiewna

Zawód

kompozytor

podpis
XVIII-wieczne wydanie Gramatyki muzycznej Dyleckiego

Mykoła Pawłowicz Dylecki (ukr. Микола Павлович Дилецький), ros. Николай Павлович Дилецкий, Nikołaj Pawłowicz Dilecki (ur. ok. 1630 w Kijowie, zm. 1680 lub 1681 w Moskwie[1]) – ukraiński kompozytor i teoretyk muzyki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Biografia Dyleckiego jest pełna luk i słabo nakreślona przez źródła[2]. Przez dłuższy czas przebywał w Wilnie, gdzie przypuszczalnie uczył się muzyki na tamtejszej Akademii[2]. W latach 1651–1659 najprawdopodobniej kontynuował edukację w Warszawie[1]. Po 1675 roku wyjechał do Rosji. Mieszkał w Moskwie i Smoleńsku, a od 1678 roku osiadł na stałe w Moskwie, gdzie prawdopodobnie działał jako pedagog[2]. Związany był z dworem Stroganowów[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem traktatu Gramatyka muzyczna, w którym rozpatrywał techniczną stronę kompozycji, pisał o emocjonalnym oddziaływaniu muzyki oraz systemie heksachordalnym[1]. Dzieło to miało trzy redakcje: polską, zaginioną (wyd. Wilno 1675), staro-cerkiewno-słowiańską (Smoleńsk 1677) oraz rosyjską (Moskwa 1679)[1][2]. Był to pierwszy podręcznik do teorii muzyki i kompozycji wydany w języku rosyjskim[2].

Był osobą dobrze wykształconą, zaznajomiony był z osiągnięciami ówczesnych kompozytorów polskich, w tym Marcina Mielczewskiego i Jacka Różyckiego, do których twórczości się odwoływał[1][2].

Spośród zachowanej jedynie fragmentarycznie twórczości muzycznej Dyleckiego znanych jest 6 nabożeństw i 2 koncerty dwuchórowe[2]. Działając w okresie po reformie liturgicznej patriarchy Nikona brał aktywny udział w przeszczepieniu na grunt muzyki cerkiewnej nowych form i technik zapożyczonych z zachodnioeuropejskiej muzyki barokowej[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 214. ISBN 978-83-01-13410-5.
  2. a b c d e f g h i Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 510–512. ISBN 83-224-0223-6.