Niemce (Sosnowiec)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Niemce
dawna wieś na terenie Sosnowca
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

Sosnowiec

Miasto

Sosnowiec

W granicach Sosnowca

27 maja 1975[1]

Położenie na mapie Sosnowca
Mapa konturowa Sosnowca, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Niemce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Niemce”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Niemce”
Ziemia50°17′18″N 19°15′12″E/50,288333 19,253333

Niemce – dawna wieś, część miasta (na prawach powiatu) Sosnowca, w województwie śląskim. Stanowi osiedle w granicach dzielnicy Ostrowy Górnicze. Do 1955 samodzielna wieś.

Niemce stanowią zachodnią część dzielnicy Ostrowy Górnicze, w widłach ulic Bocznej i Juliszowskiej. Obszar współczesnej dzielnicy Ostrowy Górnicze odnosi się do obszaru większego niż historyczna wieś Niemce, bo obejmuje także dawną wieś Ostrowy, położoną ok. 1 km na wschód od Niemców, w widłach ulic Starzyńskiego i Waltera-Janke, a także obszar kolonii Feliks na południu[2]. Generalnie przyjmuje się, że Niemce to dawna nazwa Ostrów Górniczych[3], choć nie jest to do końca poprawne. Niemce zmieniły nazwę na Ostrowy Górnicze dopiero w 1948 roku, w związku z przyłączeniem do nich Ostrów, wsi o odrębnej historii, a nowa nazwa została ewidentnie przejęta od tej drugiej. Nazwa Ostrowy Górnicze obowiązuje zatem od czasu połączenia Niemców z Ostrowami w 1949 roku. Obie miejscowości (Ostrowy i Ostrowy Górnicze) funkcjonowały jako odrębne wsie do 1956 roku, choć w latach 1949–1955 wchodziły już w skład jednej gromady o nazwie Ostrowy Górnicze.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Niemce to dawna wieś. W latach 1867–1941 Niemce należały do gminy Olkusko-Siewierskiej w powiecie będzińskim[4]. W II RP przynależały do woj. kieleckiego. 31 października 1933 gminę Olkusko-Siewierską podzielono na osiem gromad. Niemce wraz z kolonią Feliks utworzyła gromadę o nazwie Niemce[5].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy[6]. W 1941 roku okupant zachował gromadę Niemce, lecz utworzył też nową gromadę o nazwie Ostrowy z kolonii Ostrowy i Ciernice z dotychczasowej gromady Strzemieszyce Wielkie oraz z kolonii Czarnemorze z dotychczasowej gromady Porąbka. Gromada Niemce weszła w skład nowej gminy Strzemieszyce[7].

Po wojnie władze polskie utrzymały gminę Strzemieszyce, która od 1 grudnia 1945 była podzielona na 9 gromad (w tym Niemce i Ostrowy jako odrębne gromady)[8]. Niemce wraz z całym powiatem będzińskim włączono w 1945 do województwa śląskiego[9].

1 kwietnia 1949 zredukowano liczbę gromad gminy Strzemieszyce (której przywrócono przedwojenną nazwę Olkusko-Siewierska). Gromadę Ostrowy zniesiono, włączając ją do gromady Niemce, której nazwę zmieniono równocześnie na Ostrowy Górnicze. Gromada Ostrowy Górnicze składała się odtąd ze wsi Ostrowy, wsi Ostrowy Górnicze (dawne Niemce) i kolonii Feliks[10].

1 stycznia 1950 gromada Ostrowy Górnicze, wraz z gromadami Kazimierz, Maczki i Porąbka, weszła w skład nowej gminy Kazimierz[11][12]

W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, Ostrowy Górnicze ustanowiły nową gromadę Ostrowy Górnicze[13]. Gromadę Ostrowy Górnicze zniesiono już po 15 miesiącach, 1 stycznia 1956, w związku z nadaniem jej statusu osiedla[14].

1 stycznia 1967 z osiedli Ostrowy Górnicze i Kazimierz utworzono miasto miasto Kazimierz Górniczy[15][16], które 27 maja 1975 stało się częścią Sosnowca[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. (1956–66 w granicach Ostrów Górniczych, 1967–75 w granicach Kazimierza Górniczego)
  2. Ostrowy i Niemce na mapie WIG
  3. Niemce – kiedyś wieś, dziś dzielnica. Filar przemysłowy i rewolucyjny Zagłębia Dąbrowskiego
  4. Baza archiw. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  5. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  6. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  7. Amtsbezirk Strzemieszyce
  8. Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 470)
  9. Dz.U. z 1945 r. nr 8, poz. 38
  10. Śląski Dziennik Wojewódzki, 1949, nr 11, poz. 178
  11. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  12. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
  13. Uchwała Nr 14/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu będzińskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  14. Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299
  15. Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318
  16. Na uwagę zasługuje fakt że Ostrowy Górnicze nie zostały włączone do Kazimierza, lecz zostały z nim połączone w nowe miasto o nowej nazwie – Kazimierz Górniczy.
  17. Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Niemce w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego