Strzemieszyce (gmina)

Strzemieszyce
	gmina wiejska
	1941-50
Państwo	Polska
Powiat	będziński
Siedziba	Strzemieszyce
Szczegółowy podział administracyjny (1946)
Liczba gromad	9
brak współrzędnych

Strzemieszyce (niem. Amtsbezirk Strzemieszyce) – dawna gmina wiejska o charakterze miejskim, istniejąca w latach 1941–4? woj. kieleckim i woj. śląskim.

Gminę Strzemieszyce utworzono 15 marca 1941^[1]^[2] za okupacji hitlerowskiej w miejsce dotychczasowej gminy Olkusko-Siewierskiej, czyli z gromad: Groß Strzemieszyce, Klein Strzemieszyce, Maczki, Niemce, Ostrowy (nowa gromada), Porombka i Strzemieszyce-Vorwerk (a więc oprócz Gołonoga, w którym Niemcy utworzyli odrębną gminę Gołonóg).

Po wojnie gmina przeszła pod administrację polską jako pozostałość po niemieckiej jednostce^[3]. Według stanu z 1 grudnia 1945 i 1 stycznia 1946 gmina o nazwie Strzemieszyce składała się z 9 gromad: Grabocin (nowa gromada), Kazimierz (nowa gromada), Maczki, Niemce, Ostrowy, Porąbka, Strzemieszyce Małe, Strzemieszyce Wielkie i Strzemieszyce Folwark^[3]^[4]. Gmina, wraz z całym powiatem będzińskim, została włączona do województwa śląskiego^[5], gdzie w 1947 roku otrzymała status gminy wiejskiej o miejskich uprawnieniach finansowych^[6].

Ostatecznie powrócono do przedwojennego podziału administracyjnego (powrócono do nazwy gmina Olkusko-Siewierska w odniesieniu do gminy Strzemieszyce), choć utrzymano odrębność gminy Gołonóg i wewnętrzny podział gmin na nowe gromady^[7]^[8].

Nową gminę o nazwie Strzemieszyce Wielkie aktywowano formalnie dopiero w 1950 roku, po oficjalnym zniesieniu gminy Olkusko-Siewierskiej, choć obejmowała ona już tylko połowę śródwojennej gminy Strzemieszyce (gromady Grabocin, Strzemieszyce Wielkie, Strzemieszyce Małe i Strzemieszyce Folwark). Związane było to z równoczesnym utworzeniem nowej gminy Kazimierz oraz zatwierdzeniem funkcjonujących de facto od czasów wojny gmin Gołonóg i Ząbkowice^[9]^[10].

Zobacz też gmina Strzemieszyce Wielkie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Amtsbezirk Strzemieszyce [online], www.territorial.de [dostęp 2021-04-17] .
↑ yoyo.pl -&nbspRessources et information concernant Resources and Information [online], www.dabrowag.yoyo.pl [dostęp 2018-02-13] (ang.).
↑ ^a ^b Wykaz gmin powiatu będzińskiego z podziałem na gromady (Katowice: Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 470)
↑ Według publikacji Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946) wydanej przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku
↑ Dz.U. z 1945 r. nr 8, poz. 38
↑ Dz.U. z 1947 r. nr 25, poz. 96
↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.

[1] Amtsbezirk Strzemieszyce [online], www.territorial.de [dostęp 2021-04-17] .

[2] yoyo.pl -&nbspRessources et information concernant Resources and Information [online], www.dabrowag.yoyo.pl [dostęp 2018-02-13] (ang.).

[autonazwa1-3] Wykaz gmin powiatu będzińskiego z podziałem na gromady (Katowice: Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 470)

[4] Według publikacji Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946) wydanej przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku

[5] Dz.U. z 1945 r. nr 8, poz. 38

[czterysiedem-6] Dz.U. z 1947 r. nr 25, poz. 96

[7] Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.

[8] Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.

[9] Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24

[10] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) Generalne Gubernatorstwo Warszawskie (1915–19) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945) woj. śląskie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Będzin (do 1948 →) Czeladź (do 1870 i 1916–51 →) Dąbrowa (Górnicza) (1916–49 →) Grodziec (od 1951) Kazimierz Górniczy (od 1967) Klimontów (od 1967) Koziegłowy (do 1870) Łagisza (1969–72 →) Modrzejów (do 1870) Mrzygłód (do 1870 i 1916–19) Porąbka (1967–72 →) Siewierz (do 1870 i 1916–19) Sosnowiec (1902–28 →) Strzemieszyce Wielkie (od 1954) Włodowice (do 1870) Wojkowice (od 1962) Zagórze (od 1967) Zawiercie (1915–26 →) Ząbkowice (od 1962) Żarki (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Gołonóg (1957–60) Kazimierz (1954–66 →) Klimontów (1954–66) Maczki (1958–72 →) Ostrowy Górnicze (1956–66 →) Porąbka (1956–66) Wojkowice Komorne (1954–62) Zagórze (1954–66) Ząbkowice (1956–62)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bobrowniki (1867–1954 i od 1973) Choroń (1867–1925) Czeladź (1915) Dąbrowa Górnicza (1909–16) Gołonóg (de facto 1941–54, de jure 1950–54) Górnicza (1874–1909) Grodziec (1915–51) Gzichów (1867–1915) Kazimierz (1950–54) Koziegłowy (1867–1915) Koziegłowy (1915–26 →) Koziegłówki (1915–26 →) Kromołów (← 1890–1926 →) Łagisza (1915–54) Łosień (1867–1954 i od 1973) Mierzęcice (1915–26 →) Milowice (1915) Modrzejów (1915) Mrzygłód (1915–16 i 1919–26 →) Myszków (1924–26 →) Niegowa (1867–1926 →) Niwka (1915–53) Olkusko-Siewierska (1867–1915, 1919–41 i 194?–49) Osad Górniczych (1867–1874) Ożarowice (1867–1941 i 1945–49) Pińczyce (1867–1926 →) Poraj (1915–19 i 1925–26 →) Poręba (Mrzygłodzka) (1867–1926 →) Psary (od 1973) Rokitno Szlacheckie (1867–1926 →) Rudnik–Wielki (1867–1926 →) Sączów (1941–45 i 1950–54) Siewierz (1890–1916 i 1919–26 →) Strzemieszyce (1941–4?) Strzemieszyce Wielkie (1950–54) Sulików (1867–1915) Włodowice (1867–1926 →) Wojkowice Kościelne (de facto 1867–1941, de jure 1867–1949; i od 1973) Wysoka (1915–19) Zagórze (Olkuskie) (1867–1874 i 1909–54) Zagórze (GGW) (1915) Ząbkowice (de facto 1941–54, de jure 1950–54; i od 1973) Żarki (1867–1926 →)
Gromady (1954–72)	Błędów (1954–61) Bobrowniki (1954–72) Dąbie (1954–72) Dobieszowice (1954–72) Gołonóg (1954–56) Kazimierz (1954) Klimontów (1954) Łagisza (1954–68) Łosień (1954–72) Maczki (1954–57) Okradzionów (1954–72) Ostrowy Górnicze (1954–55) Ożarowice (1954–56 →) Porąbka (1954–55) Psary (1954–72) Rogoźnik (1954–72) Sarnów (1954–72) Sączów (1954–72) Siemonia (1954–61) Strzemieszyce Małe (1954–72) Strzemieszyce Wielkie (1954) Strzyżowice (1954–72) Tąpkowice (1954–56 →) Tuczna Baba / Tucznawa (1954–72) Ujejsce (1954–72) Wojkowice Komorne (1954) Wojkowice Kościelne (1954–72) Zagórze (1954) Ząbkowice (1954–55) Żychcice (1954–61)