Nornik śpiewający
| Microtus abbreviatus miurus[1] | |
| Osgood, 1901[2] | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | |
| Podgatunek |
nornik śpiewający |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
Nornik śpiewający[4] (Microtus abbreviatus miurus) – podgatunek nornika wyspowego, ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Nornik śpiewający zamieszkuje półwysep Kenai, Alaskę i Stany Zjednoczone[5][6].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Podgatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1901 roku amerykański teriolog Wilfred Hudson Osgood jako odrębny gatunek i nadając mu nazwę Microtus miurus[2]. Holotyp pochodził z cypla Bear Creek, w górach w pobliżu Hope City, w Turnagain Arm, w Zatoce Cooka, w Alasce, w Stanach Zjednoczonych[7].
W przeszłości był łączony w jeden gatunek z azjatyckim nornikiem wąskogłowym, ale analizy chromosomowe i DNA mitochondrialnego nie potwierdzają bliskiego pokrewieństwa. Blisko spokrewnionym gatunkiem jest natomiast nornik wyspowy[7][1] i w świetle nowszych analiz M. miurus jest uważany za jego podgatunek[8].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Microtus: gr. μικρος mikros „mały”; ους ous, ωτος ōtos „ucho”[9].
- miurus: gr. μικρος mikros „krótki”[10]; ουρα oura „ogon”[11].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Samice norników śpiewających mierzą od 126 do 168 mm długości, typowo 148 mm; masa ciała zawiera się od 28 do 52 gramów, typowo 38 g. Samce są nieznacznie mniejsze: mierzą od 125 do 163 mm długości, typowo 147 mm; masa ciała zawiera się od 22,5 do 60 gramów, typowo 39 g[12]. Długość ogona 19–41 mm, długość ucha 11–31 mm, długość tylnej stopy 19–21 mm[5].
Biologia[edytuj | edytuj kod]
Zwierzęta te zamieszkują tundrę, przeważnie suche miejsca w pobliżu wody i zarośla karłowatych wierzb. Norniki śpiewające tworzą kolonie; kopią własne nory, ale mogą także zamieszkać w opuszczonych norach susłogonów arktycznych (Urocitellus parryii). Gryzonie te zjadają łubin, ostrołódkę, skrzypy i turzyce, oraz gałązki i liście wierzb[3]. Na zimę norniki budują kopce ze ściętych części roślin, o objętości sięgającej 30 litrów[12].
Rozród ma miejsce od czerwca do sierpnia, w miocie jest od 4 do 12 młodych. Na Alasce stwierdzono, że ich zachowania seksualne cechuje promiskuityzm. Na początku sezonu rozrodczego zachowanie terytorialne wykazują samce, później samice[3]. Szczególną cechą tych norników są wydawane przez nie dźwięki, którym zawdzięczają nazwę, opisywane jako „metaliczne”; mogą one służyć do oznaczania terytorium, bądź do ostrzegania przed drapieżnikami[12].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Nornik śpiewający jest uznawany za gatunek najmniejszej troski, nie są znane zagrożenia dla tego gatunku[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Microtus abbreviatus miurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b W.H. Osgood. Natural history of the Cook Inlet region, Alaska. „North American Fauna”. 21, s. 64, 1901. (ang.).
- ↑ a b c d F. Cassola, Microtus miurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-12-02] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 237. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 334. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 358. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Microtus miurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-02].
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Microtus abbreviatus G. S. Miller, 1899. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-05]. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 424, 1904. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 136.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 247.
- ↑ a b c Singing Vole. [w:] North American Mammals [on-line]. Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie. [dostęp 2015-01-17].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).