Ogłodek brzozowiec

Ogłodek brzozowiec
	Scolytus ratzeburgii
	E.W. Janson, 1856
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	ryjkowcowate
Rodzaj	Scolytus
Gatunek	ogłodek brzozowiec
Synonimy
	Scolytus ratzeburgi E.W. Janson, 1856; Bostrichus scolytes Paykull, 1800; Eccoptogaster destructor Ratzeburg, 1837; Eccoptogaster ratzeburgi (E.W. Janson, 1856); Eccoptogester sibiricus Eggers, 1922;
	Scolytus ratzeburgi E.W. Janson, 1856; Bostrichus scolytes Paykull, 1800; Eccoptogaster destructor Ratzeburg, 1837; Eccoptogaster ratzeburgi (E.W. Janson, 1856); Eccoptogester sibiricus Eggers, 1922;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ogłodek brzozowiec (Scolytus ratzeburgii) – gatunek chrząszcza z rodziny kornikowatych. Występuje w Europie od Hiszpanii po Rosję^[2] oraz w Azji – przez Syberię do Chin, Korei i Japonii; stwierdzony też został w Turcji, Pakistanie i północno-zachodniej Afryce^[3].

Cechy rozpoznawcze[edytuj | edytuj kod]

Największy z ogłodków żyjących w Polsce o wymiarach 4,5–7 mm i smolistoczarnym, błyszczącym ciele. Pokrywy skrzydłowe są niekiedy jaśniejsze o barwie czerwonobrunatnej. Pierwszy odcinek odwłoka wznosi się ostro do góry. Samiec na 3 sternicie odwłokowym ma pośrodku duży, guzikowaty wyrostek, a na 4 sternicie licząc od środka – wyraźne zgrubienie. Samica na segmentach odwłoka wyrostków nie posiada. Czoło owada jest płaskie, pokryte gęstymi, żółtymi włoskami. Rośliną żywicielską tego owada jest tylko brzoza. Owad zimuje w postaci larwy. Roi się w czerwcu i lipcu.

Obraz żerowania[edytuj | edytuj kod]

Ogłodek wywodzi się pod korą. Żerowiskiem jest chodnik macierzysty pojedynczy, jednoramienny, podłużny, często rozpoczynający się hakowatym wygięciem. Długość chodnika wynosi do 10 cm i szerokość 3–4,5 mm. W chodniku macierzystym znajdują się liczne otwory wentylacyjne. Chodniki larwalne do 60 sztuk, ułożone szeregowo, gęsto obok siebie, długości do 25 cm i często faliste, naruszające biel drewna, a zakończone kolebkami poczwarkowymi zagłębionymi w korze.

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Generacja tego gatunku jest jednoroczna. Ogłodek brzozowiec jest gatunkiem monogamicznym i monofagicznym. Występuje na terenie całego kraju.

Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]

Atakuje osłabione brzozy od wierzchołka ku dołowi. Zakłada swoje żerowiska na konarach, gałęziach i pniach. Występuje też na zdrowych drzewach, powodując ich obumieranie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Scolytus ratzeburgii E.W.Janson, 1856. [w:] GBIF Backbone Taxonomy [on-line]. GBIF Secretariat. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
↑ Scolytus ratzeburgii. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-09-25].
↑ Scolytus ratzeburgii. [w:] Mapa Bioróżnorodności [on-line]. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).

[gbif-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Scolytus ratzeburgii E.W.Janson, 1856. [w:] GBIF Backbone Taxonomy [on-line]. GBIF Secretariat. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).

[2] Scolytus ratzeburgii. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-09-25].

[biomap-3] Scolytus ratzeburgii. [w:] Mapa Bioróżnorodności [on-line]. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).

[1]

[2]

[3]