Pięknosuseł złocisty
| Callospermophilus lateralis[1] | |||||
| Say, 1823 | |||||
 Callospermophilus lateralis | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Plemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
pięknosuseł złocisty | ||||
| Synonimy | |||||
| |||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
| Zasięg występowania | |||||
| |||||
Pięknosuseł złocisty[3] (Callospermophilus lateralis) – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych. Zamieszkuje tereny w Stanach Zjednoczonych i Kanady[4][5].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Na podstawie badań filogenetycznych (2009) z rodzaju Spermophilus[6] wydzielono nowy rodzaj Callospermophilus, który objął także C. lateralis (uprzednio Spermophilus (Callospermophilus) lateralis)[5]. W skład gatunku wchodzą podgatunki[6]:
- C. l. lateralis
- C. l. arizonensis
- C. l. bernardinus
- C. l. castanurus
- C. l. certus
- C. l. chrysodeirus
- C. l. cinerascens
- C. l. connectens
- C. l. mitratus
- C. l. tescorum
- C. l. trepidus
- C. l. trinitatus
- C. l. wortmani
Najbliżej spokrewnionym z gatunkiem jest występujący w Meksyku suseł pięknosuseł górski[5].
Genetyka[edytuj | edytuj kod]
Garnitur chromosomowy pięknosusła złocistego tworzą 42 pary chromosomów[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pięknosuseł złocisty jest gryzoniem o średniej wielkości. Długość ciała samic zawiera się w przedziale 238–295 mm, a samców 235–298 mm. Masa ciała dorosłego osobnika to 120–394 g. Wybarwienie sierści w części brzusznej i piersiowej jest biała lub żółto–szara. Ogon brązowawy, od wierzchu czarny, zakończony kitą, a żółto–szary lub czerwono–brązowy od spodu. Futro zimowe jest bardziej szare i matowe niż letnie. Biała sierść tworzy dookoła oczu jasne obwódki. Cechą charakterystyczną gatunku, odróżniającą C. lateralis od innych susłów, są wyraźne podłużne pasy białej sierści po obu stronach grzbietu, obwiedzione z obu stron mocno wybarwionymi pasami sierści czarnej. Podobne pasy, lecz nieco mniejsze lub słabiej wybarwione mają pokrewne gatunki z rodzaju Callospermophilus. Specyficzne dla gatunku jest także wybarwienie futra nad głową i ramionami na kolor złocisto-brązowy lub brunatny. Dymorfizm płciowy gatunku przejawia się w jaśniejszym i bardziej czerwonym wybarwieniu sierści samców, oraz zróżnicowanej wysokości czaszki. Wzór zębowy C. lateralis: [4].
| Część ciała | przedział |
|---|---|
| długość tułowia z głową | 225–295 mm |
| długość kręgów ogona | 61–120 mm |
| długość łap tylnych | 35–46 mm |
| długość uszu | 12–24 mm |
| masa ciała | 120–394 g |
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkują tereny w Ameryce Północnej – od Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie po Góry Skaliste Nowym Meksyku, oraz od rzeki Kolumbia po południową Kalifornię i Nevadę[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Callospermophilus lateralis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Callospermophilus lateralis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b c d Molly A. Bartels, Doug P. Thompson. Spermophilus lateralis. „Mammalian Species”. 440, s. 1-8, 1993. (ang.).
- ↑ a b c Kristofer M. Helgen, F. Russell Cole, Lauren Helgen, Don E. Wilson. Generic revision in the Holarctic ground squirrel genus Spermophilus. „Journal of Mammalogy”. 2 (90), s. 270–305, 2009. (ang.).
- ↑ a b c Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Spermophilus (Callospermophilus) lateralis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2 czerwca 2012]